Dy gazetarë investigativë nga OCCRP dhe NOVA zbulojnë përpjekjet e lobimit të VMRO DPMNE në Uashington dhe përdorimin e artikujve nga ky lobim në mediat dhe debatin maqedonas.
Deri fund të vitit të kaluar, përmendja e Maqedonisë në korridoret e pushtetit në Uashington, me siguri do të shkaktonte vetëm ngritje shpatullash.
Por gjërat kanë ndryshuar. Në muajt e fundit, e djathta amerikane është interesuar gjerësisht në atë që një shkrues e ka quajtur një “betejë deri në fund” në vendin e vogël ballkanik. Nga njëra anë është partia konservatore dikur në pushtet në Maqedoni, e portretizuar nga mbështetësit e saj të sapokrijuar në SHBA si një mbrojtëse e patundur e tregjeve të lira dhe moralit tradicional. Nga ana tjetër, sipas tyre, janë kundërshtarë të majtë të mbështetur nga financuesi miliarder George Soros.
Mediat konservatore, si Breitbart dhe Fox News, si dhe Fondacioni i Trashëgimisë, i krahut të djathtë, i kanë kushtuar mbulim të konsiderueshëm ndërhyrjes së dyshuar të Sorosit në Maqedoni. Dhe një numër i madh kongresmenësh republikanë kanë shkruar letra kritike duke vënë në dyshim ambasadën e SHBA-së në vend dhe ambasadorin Jess Baily si ‘të punësuar’ nga OJQ-të e lidhura me Sorosin.
Pas këtyre titujve fshihet një histori tjetër: një përpjekje e vendosur lobimi në Shtetet e Bashkuara nga VMRO-DPMNE, partia nacionaliste e goditur nga skandali, e cila më parë drejtonte vendin, zbuloi një investigim nga Projekti i Raportimit të Krimit të Organizuar dhe Korrupsionit (OCCRP) dhe NOVA TV në Maqedoni. Zyrtarë të lartë të VMRO-së dhe qeveritarë janë disa nga qindra njerëzit e pyetur që nga viti 2015 nga prokuroria speciale e krijuar për të hetuar dyshimet për krime nga kjo parti, përfshirë mbikëqyrjen e paligjshme të mijëra maqedonasve, mashtrimin në zgjedhje dhe korrupsionin në shkallë të gjerë.
Që nga viti i shkuar, zyrtarë të lartë të VMRO kanë lobuar personalisht me politikanë dhe media konservatore në Amerikë në një përpjekje për të diskredituar kundërshtarët e tyre vendas dhe për të nxitur historinë anti-Soros, sipas intervistave dhe dokumenteve të bëra publike.
Qeveria maqedonase punësoi gjithashtu një lobist republikan, Mercury Public Affairs, për punë që mund t’i kenë shërbyer interesave të partisë. Merkuri gjithashtu duket se e ka errësuar punën e saj lidhur me Maqedoninë në Shtetet e Bashkuara duke përdorur një organizatë të dyshimtë – shkelje kjo e mundshme e Aktit të Regjistrimit të Agjentëve të Huaj (FARA).
Drejtimi i VMRO-së te e djathta amerikane ndjek një përpjekje më të hershme dhe disi më transparente për të ndikuar vendimmarrësit nën administrimin e ish-presidentit amerikan Barack Obama. Regjistrimet dhe transaksionet konfidenciale të marra nga OCCRP dhe NOVA tregojnë se nga viti 2015 deri në fillim të vitit 2017, partia transferoi më shumë se një milion dollarë te katër lobistë amerikanë dhe firma të marrëdhënieve me publikun, tre prej të cilëve të lidhura me Partinë Demokratike.
E gjithë kjo e ka shtyrë Maqedoninë në axhendën në Uashington DC. Kohët e fundit, kjo i nxiti konservatorët në SHBA të bashkoheshin në një linjë sulmi anti-Soros të favorizuar nga nacionalistët autoritarë të Rusisë dhe të Europës. Kjo vëmendje miqësore, u trumpetua nga media [besnike të VMRO] në Maqedoni, si dhe nga media shtetërore ruse.
Një kuti shkrepëse ballkanike
Fushata e influencës nga ana e VMRO-së erdhi mes një krize të gjatë politike në Maqedoni.
Partia konservatore, e cila erdhi në pushtet në vitin 2006 nën ish-kryeministrin Nikola Gruevski, uli taksat dhe kërkoi anëtarësim në NATO dhe në Bashkimin Europian. Por ajo gjithashtu shtypi mediat kritike, kërcënoi shoqërinë civile dhe ndoqi projekte të etiketuara për marrje ryshfeti, siç është rindërtimi barok i Shkupit, i cili ka kushtuar mbi 760 milionë dollarë amerikanë, sipas Rrjetit Ballkanik të Gazetarisë Investigative ( BIRN).
Vendi hyri në krizë në shkurt të vitit 2015, kur kreu i Social Demokratëve, Zoran Zaev, lëshoi përgjime që thuhet se shfaqnin Gruevskin i cili kishte urdhëruar përgjimin e paligjshëm të mbi 20,000 maqedonasve.
Mes protestave në rrugë, Bashkimi Europian ndërmjetësoi një marrëveshje që parashikoi largimin e Gruevskit, zgjedhjet të reja për vitin 2016 dhe një prokurori speciale të pavarur. Prokuroria speciale filloi të hetojë akuzat ndaj Gruevskit dhe figura të tjera kryesore të VMRO-së.
Zgjedhjet, të mbajtura në dhjetor, rezultuan në një parlament të varur. Vendi mbeti pa një qeveri për pesë muaj derisa Zaev më në fund krijoi një qeveri koalicioni me dy parti etnike shqiptare më 31 maj. Periudha ndërmjet këtyre zhvillimeve qe e tensionuar ku pati protesta të rregullta dhe sulmimin më 27 prill të parlamentit nga protestuesit nacionalistë që rrahën Zaevin dhe ligjvënës të tjerë.
Pavarësisht nga qeveria e re, Maqedonia mbetet e brishtë, sepse zyrtarët e VMRO “kanë shumë për të humbur”, thotë Florian Bieber, një profesor i Studimeve të Europës Juglindore në Universitetin e Austrisë në Graz.
“Humbja e karriges do të thotë rrezik për burg,” tha ai. “Çdo hetim për shkeljet do të dëmtohet nga akuzat për mungesë patriotizmi apo ndërhyrje të jashtme”.
Gjatë krizës, VMRO dhe mbështetësit e saj ndoqën një fushatë anti-Soros, ku filantropi me bazë në SHBA u pa si patron i huaj i kundërshtarëve të tyre të majtë. Në dhjetor, Gruevski kërkoi për “desorosizim” të vendit dhe protestuesit marshuan kundër Bailyt, ambasadorit amerikan, i cili u akuzua se punonte për OJQ e lidhura me Soros. Menjëherë pas kësaj, mbështetësit e VMRO nisën një iniciativë globale të quajtur “Stop Operation Soros” [Të ndalojmë operacionin Soros], i cili ka një uebsajt në anglisht.
Kjo i ka shkuar për shtat edhe linjës së Rusisë në Maqedoni. Agjencitë e inteligjencës së Rusisë dhe Serbisë po punojnë në vend, duke shpërndarë propagandë dhe duke promovuar nacionalistët për ta larguar vendin nga anëtarësimi në NATO, raportuan OCCRP dhe partnerët më 4 qershor pas marrjes së materialeve të kundërinteligjencës maqedonase.
Që nga fillimi i krizës së Maqedonisë në 2015, qeveria e Rusisë ka mbështetur publikisht Gruevskin, ka sulmuar kundërshtarët e tij dhe ka hedhur dyshime për ndikim perëndimor në çështjet e vendit. Media shtetërore ruse ka paralajmëruar gjithashtu për një “kolonë të pestë” aktive në Maqedoni, të mbështetur nga Sorosi.
Fushata është pjesë e një lëvizje më të gjerë anti-Soros të nxitur nga qeveritë autoritare në Europë dhe populistët e krahut të djathtë në Shtetet e Bashkuara. Qeveritë hungareze dhe polake i janë vënë pas grupeve dhe institucioneve të financuar nga Soros. Fqinji i Maqedonisë, Serbia, ka parë mediat në vend të sulmojnë Sorosin se fshihet pas një plani për të destablizuar vendin.
Një konferencë në mars në kryeqytetin hungarez që mblodhi aktivistët populistë mori emrin e grupit maqedonas “Stop Operacionin Soros”. Ljupço Zlatev, një gazetar i djathtë nga Maqedonia që mori pjesë në konferencë, i tha OCCRP-së se Soros u zgjodh si objektiv sepse ai personifikon një kërcënim liberal, globalist ndaj nacionalizmit tradicional.
“George Soros nuk është i vetmi, por ai është një simbol,” tha Zlatev. “Nuk mund të protestohet kundër Këshillit Britanik ose agjencisë zvicerane të zhvillimit, siç e keni parasysh.”
Lobimi te e djathta
Mes konfliktit të fortë me armiqtë e brendshëm politikë, VMRO i hodhi sytë te Shtetet e Bashkuara, ku zyrtarët e lartë të partisë takuan politikanë dhe gazetarë konservatorë.
Aspekti më i rëndësishëm i përpjekjeve, sipas intervistave, ka qenë Vladimir Gjorçev, një politikan i ri dhe i zellshëm i VMRO-së me lidhje të forta me konservatorët jashtë vendit, i cili ka udhëtuar disa herë në SHBA në vitin 2016 dhe 2017.
“Kështu e bëra artikullin. Vladi nga parlamenti maqedonas loboi për këtë,” tha përmes një telefonate Lee Stranahan, një gazetar që shkroi në lidhje me temën për Breitbart në shkurt.
“Ai po bisedonte me njerëzit rreth situatës për të cilën ata nuk dinin shumë. As unë nuk dija shumë rreth saj,” tha Stranahan.
“Kur shkruan për një portal konservator, çdo herë që në titull shkruan emrin e George Soros është një ditë e mirë,” tha ai, duke shtuar se besonte se raportimi i tij i vërtetonte në mënyrë të pavarur pretendimet e Gjorcev.
Gjorcev na tha disa herë që t’i drejtoheshim qendrës së komunikimit të VMRO-së, e cila nuk iu përgjigj kërkesave për koment.
Njëkohësisht, Mercury Public Affairs, firma e lobimit që anon nga republikanët, ka nënshkruar një kontratë të errët – dhe ndoshta të paligjshme – me Maqedoninë.
Dosjet e FARA me Departamentin e Drejtësisë në SHBA, duke filluar nga shkurti, tregojnë se firma është lidhur me një korporatë jofitimprurëse e regjistruar në Nju Jork, Fondacioni Libertas, me një kontratë prej 15,000 dollarësh në muaj për “Çështje qeveritare, të jashtme dhe publike specifike dhe/ose individualizuar për Rumaninë, Bullgarinë, Maqedoninë, Serbinë dhe Greqinë”.
Libertas figuron vetëm me emër. Organizata u themelua në gusht, vetëm një ditë para se Mercury të paraqiste dokumente në Kongresin e amerikan për të deklaruar lobimet e tyre. Libertas ndan të njëjtën adresë sipas regjistrimit me firmën e kontabilitetit në Bruklin, e cila ndihmoi në inkorporimin e saj.
Sipas dosjeve të FARA, oficeri i vetëm i bërë publik i Libertas është Bekzhod Isakdjanov, për të cilin nuk dihen shumë gjëra. Sipas një analize të profileve të mediave sociale të lidhura me detajet e tij, ai është një 38-vjeçar me origjinë nga Uzbeku që jeton në Bruklin. Ai nuk iu përgjigj kërkesave të përsëritura për koment.
Ekzistojnë gjithashtu prova që lidhin Merkur direkt me Maqedoninë. Një prokurim publik i botuar në maj tregon se qeveria e Maqedonisë ra dakord në nëntor të paguajë 144,000 dollarë për degën e Mercury në Mbretërinë e Bashkuar për punën në lidhje me marrëdhëniet me publikun.
Është e paqartë nëse kjo marrëveshje në Mbretërinë e Bashkuar lidhet me kontratën Mercury-Libertas ose është për punë të tjera. Nëse ato janë të lidhura, atëherë ekziston një hendek i pashpjeguar tre-mujor midis Merkurit që filloi punën në gusht dhe nënshkrimin të deklaruar të kontratës në nëntor – duke ngritur pyetje mbi atë që paguante dhe mënyrën se si .
Zbulimi që qeveria maqedonase ka paguar degën e Merkur në Mbretërinë e Bashkuar gjithashtu ngre perspektivën që VMRO ka përdorur paratë e taksapaguesve për interesat e partisë.
Një anëtar i komitetit ekzekutiv të VMRO, i cili foli në kushte anonimiteti, tha për OCCRP dhe partnerët se firma lobuese ka punuar për partinë në SHBA – dhe se Gjorcev ishte njeriu kryesor.
“Nuk e di se kush e krijoi Fondacionin Libertas, por e di që Merkuri punon për VMRO”, tha anëtari i komitetit ekzekutiv. “Dhe jo vetëm për VMRO. Ka pasur disa koordinime me grupet e tjera të interesit nga vende të tjera,” tha ai, pa dhënë shpjegime të mëtejshme.
Pyetur nëse Mercury kishte punuar për VMRO, Vin Ëeber, partner te Mercury dhe ish-kongresmen republikan tha: “Bëmë disa punë për ta, por unë nuk isha i përfshirë, prandaj duhej t’ju referoj te një partner tjetër në firmën tonë”.
Ayal Frank, një zv.president i lartë në firmë, tha se “Libertas është një OJQ në SHBA” dhe se Merkuri ishte konform rregullores së FARA.
I pyetur për drejtorët e huaj që fshihen pas Libertas, Frank e përfundoi intervistën.
“Tani më duhet të ta mbyll, në rregull?”
Merkuri nuk iu përgjigj pyetjeve pasuese të dërguara me email.
Craig Holman, një ekspert i lobimit në organizatën monitoruese me qendër në Uashington, Public Citizen, tha se marrëveshja Libertas-Mercury “mund të jetë një shkelje penale”.
“Është aktivitet shumë i dyshimtë. FARA shumë qartë nuk lejon drejtorët e huaj të fshihen pas grupeve jo-fitimprurëse mbulesë. Dhe është detyrimi i agjentëve të huaj, në këtë rast i Merkurit, që të zbulojë plotësisht drejtorët e huaj që ndodhen pas përpjekjeve lobuese”, tha ai.
Nuk është hera e parë që Mercury dhe Weber kanë rënë ndesh me rregullat e FARA. Raportimet e fundit tregojnë se prej vitesh ata nuk kanë zbuluar lobimet, bashkë me ish-drejtuesin e fushatës elektorale të Donald Trump, Paul Manafort, në emër të një organizate të lidhur me Partinë Pro-Ruse të Rajoneve të Ukrainës. Pas raportimeve, Mercury më në fund e zbuloi punën në fund të prillit.
Duke pasur parasysh shembullin e Ukrainës, puna e Mercury për Libertas tregon se firmën “në rastin më të mirë po vepron lëmsh dhe në rastin më të keq mund të jetë duke marrë pjesë në fshehjen e drejtorit të huaj”, tha Holman, duke shtuar se Departamenti i Drejtësisë rrallë i ndjek shkeljet e FARA.
Është e paqartë se çfarë mund të ketë bërë Mercury për Libertas.
Adam Ereli, ish-ambasador i SHBA në Bahrein, i cili ka qenë nënkryetar i Merkurit nga viti 2013 deri në 2016, shkroi së paku dy artikuj mbi Maqedoninë. I pari, për Handelsblatt Global, u publikua më 20 korrik, pak para se Merkuri të fillonte punën e lobimit për Libertas (Ereli u rendit si lobist për Libertas në një mbledhje të Kongresit në gusht). Një tjetër artikull i ashpër kritik ndaj prokurorisë speciale të Maqedonisë u botua për The Hill në nëntor, pak pasi Ereli u largua nga Merkur. Asnjë artikull nuk përmend e Mercury.
Në një intervistë telefonike, Ereli tha se artikujt nuk ishin pjesë e punës së tij të lobimit.
“I shkrova sepse unë jam i interesuar për Maqedoninë”, tha ai.
Arritja në Kongres
Ndikimi më i madh i lobimit të VMRO-së u pa në Kongresin e SHBA-së, kur më shumë se një duzinë përfaqësuesish dhe senatorësh nënshkruan letra kritike ndaj Soros dhe veprimtarisë së tij në Maqedoni.
Lobimi filloi që në sezonin e zgjedhjeve presidenciale të SHBA gjatë vitit të shkuar.
Më 5 tetor, kur filloi fushata zgjedhore në Maqedoni, Gjorcev, politikani i lartë i VMRO, organizoi një takim midis Gruevskit dhe Chris Smith, një përfaqësues republikan nga Nju Xhersi, sipas dy burimeve të lidhura me këtë çështje. Një video e postuar në internet tregon Gjorçevin në takimin mes Gruevskit dhe Smithit.
Duke folur për një grup xhirimi maqedonas në lidhje me zgjedhjet e ardhshme, Smith paralajmëroi: “Disa të majtë janë të prirur të prishin zgjedhjet… duke mashtruar dhe duke dalë me akuza që nuk lidhen me fakte”.
Përfaqësuesi kryesoi një letër të nënshkruar nga gjashtë kongresmenë të tjerë dhe ia dërgoi në shkurt Zyrës Qeveritare Amerikane të Llogaridhënies duke kërkuar një investigim për punën e agjencive amerikane me grupet e Soros në Maqedoni, sipas Jameson Cunningham, një zëdhënës për një tjetër nënshkrues, republikanin, Randy Hultgren. Përfaqësuesit e Smith nuk iu përgjigjën kërkesave të shumta për koment.
Mike Lee, një senator republikan nga Utah, mbikqyri dërgimin e dy letrave, një në janar për ambasadorin amerikan Baily në Maqedoni dhe një tjetër, nënshkruar nga pesë senatorë të tjerë në mars për sekretarin e shtetit Rex Tillerson.
Indiciet janë që – siç sugjeron kontrata e Mercury – Maqedonia të mos jetë i vetmi vend i përfshirë.
Conn Carroll, një zëdhënës për Lee, tha se letrat u hartuan pasi senatorit “iu qas një grup legjislatorësh nga disa vende të tjera të huaja, përfshirë Maqedoninë” dhe se “të paktën tre vende u përfaqësuam”. Asnjë lobist nuk u përfshi në krijimin e takimeve, tha ai.
Fondacioni Heritage, një institut i shquar amerikan i krahut të djathtë, gjithashtu është përfshirë thellë në historinë e Maqedonisë dhe Soros. Që nga fillimi i vitit, Heritage dhe publikimi i saj “Daily Signal” kanë botuar më shumë se dymbëdhjetë artikuj mbi këtë temë. Në një artikull të Trashëgimisë më 25 prill, Lee kritikoi bashkëpunimin amerikan me iniciativat e Sorosit jashtë vendit. Judical Watch, një grup konservator i avokatisë, njoftoi gjithashtu po atë muaj se do e padiste Departamentin e Shtetit dhe Agjencinë Amerikane për Zhvillim Ndërkombëtar për të marrë dokumente mbi veprimtarinë Soros në Maqedoni.
Mike Gonzalez, një anëtar i lartë pranë Heritage, i tha OCCRP se ishte “qesharake” të mendohej se puna e fondacionit ishte e lidhur me çdo përpjekje lobimi.
Megjithatë, ka dëshmi të lidhjeve personale midis Heritage dhe figurave të VMRO-së. Filip Jolevski, djali i ish-ambasadorit të Maqedonisë në Uashington, Zoran Jolevski, punoi për Heritage për një vit nga 2013 deri në 2014. Jolevski (babai) u takua me presidentin e atëhershëm të Heritage, Jim DeMint, në korrik të vitit 2014, ku të dy meshkujt që mbanin veshje me logon e Fondacionit.
Lobimi majtas
Drejtimi i VMRO-së te e djathta amerikane ndoqi një fushatë më publike që vuri në shënjestër administratën e Obamës dhe vendimmarrësit e tjerë të SHBA-së nga fundi i mandatit të presidentit.
Pas marrëveshjes së ndërmjetësuar nga BE-ja në vitin 2015, ku qeveria e VMRO-së të Gruevskit u largua nga pushteti, partia nisi një grup shpenzimesh në Shtetet e Bashkuara për të lobuar për interesat e saj. Regjistrimet e FARA tregojnë se ajo ka angazhuar tre firma të lobimit dhe marrëdhënieve me publikun: The Daschle Group dhe New Partners, të dyja kompani të afërta me Partinë Demokratike; dhe Global Security and Innovative Strategies (GSIS), një firmë këshillimi për sigurinë.
Të dhënat e transaksioneve financiare të VMRO-së të marra nga OCCRP dhe NOVA tregojnë se partia ka paguar të paktën 721,000 dollarë për New Partners dhe GSIS nga mesi i tetorit 2015 deri në prill 2016. Të dhënat e Daschle Group pranë FARA tregojnë se ata kanë marrë 432,637 dollarë nga janari 2016 deri në janar 2017.
Sipas dosjeve të FARA, Daschle Group organizoi takime me zyrtarë të lartë të Departamentit të Shtetit dhe kongresmenë. GSIS organizoi takime në janar të vitit 2016 midis Gruevskit dhe Pete Sessions, kryetarit republikan të Komitetit të Rregullave të Shtëpisë dhe Alan Bersin, një zyrtari të lartë të Sigurisë Kombëtare.
New Partners, që punoi për VMRO për pak më shumë se një muaj në fund të vitit 2015 dhe në fillim të vitit 2016, shkroi njoftime për shtyp dhe nxori dy opinione në emër të partisë në mediat amerikane, sipas dosjeve të firmës në FARA.
Nathan Daschle, president i Daschle Group, nuk pranoi të komentojë, por tha se kompania nuk punoi më me VMRO-në në shkurt. GSIS, e cila përfundoi kontratën e saj me VMRO në 2016, nuk pranoi të komentojë gjithashtu.
Cara Morris Stern, e cila më parë u mor me kontratën e VMRO-së me New Partners, por që tashmë është bërë partnere themeluese e New Paradigm Strategy Group, tha se puna e kompanisë ishte në përputhje me FARA dhe se firma “nuk mund të ketë paguar njerëz për të shkruar gjëra.”
Të dhënat e transaksioneve të VMRO gjithashtu përmbajnë një marrëdhënie të mëparshme të pazbuluar midis VMRO dhe një firme politike amerikane: 290,700 dollarë pagesa për AKPD Message and Media, një kompani mediatike politike e themeluar nga ish-shefi strategjik i Obamës, David Axelrod.
Është e paqartë se çfarë pune ka bërë AKPD për partinë. AKPD nuk ka paraqitur të dhëna te FARA. Joe Goldberg, një zëvendëspresident i firmës, nuk pranoi t’i përgjigjet pyetjeve të dërguara me email.
Një Dhomë Jehone Ndërkombëtare
Përpjekjet e lobimit të VMRO-së në Maqedoni nuk kanë qenë vetëm për ndikim te amerikanët. Mbulimi mediatik dhe aktivitetet e organizatave lidhur me Maqedoninë, që u organizuan në Shtetet e Bashkuara, janë përdorur nga mediat kryesore pro-VMRO të Maqedonisë dhe janë riprodhuar për qëllime të propagandës së brendshme. Media shtetërore ruse, e cila kanë shënjestruar rajonin me botime në gjuhën lokale, janë bashkuar në këtë gjë.
“Të gjitha mediat e kontrolluara nga VMRO e dinë për artikujt e paguar para se të publikohen”, tha anëtari i komitetit ekzekutiv të VMRO. “Qendra jonë e komunikimit ua thotë atyre, pastaj redaktorët i marrin, nganjëherë edhe të përkthyera dhe puna e tyre është t’i ripublikojnë dhe t’i reklamojnë në lajme sa më shumë që munden, për shembull duke bërë debate pasuese me ekspertë të paguar nga ne”.
Kjo daton që në ditët e hershme të fushatës lobuese. Në dhjetor të vitit 2015, lobistët e atëhershëm të VMRO-së, New Partners, publikuan një artikull në The Hill nga një konsulent mediatik i majtë, Michael Meehan, duke akuzuar opozitën e atëhershme se ka sulmuar “shtypin e lirë” të vendit. Historia të nesërmen u bë artikull kryesor në dhjetëra media të besnikë të VMRO-së.
Gruevski dhe Gjorcev takuan Meehan, drejtorin e përgjithshëm të Squared Communications, tetorin e kaluar. Meehan nuk iu përgjigj kërkesave për komente.
Opinioni i nëntorit i Erelit, ish-nënkryetari i Mercury, pati një efekt të ngjashëm. Artikulli, i botuar gjithashtu në The Hill, akuzoi prokurorinë speciale të vendit për “polarizimin e detyrës, duke bërë punën e partisë opozitare dhe duke çuar përpara axhendën e tyre”. Artikulli u mor nga disa media, përfshirë Puls 24, një faqe interneti e zotëruar nga besniku i VMRO-së, Filip Petrovski.
Letrat e kongresmenëve të SH.BA-së që kritikuan Sorosin shkaktuan një tjetër shpërthim vëmendjeje nga media maqedonase dhe ruse.
Më 14 mars, Mike Lee dhe pesë senatorë të tjerë i shkruan Sekretarit të Shtetit Tillerson, në letrën e tretë të këtij lloji të kongresmenëve. Të nesërmen, kanali i lajmeve konservative Fox News e transmetoi historinë në faqen e vet të internetit dhe në televizion. Gjatë katër ditëve pasuese, media e Kremlinit dhe Sputnik e shfaqën të paktën tetë herë në faqet e tyre në gjuhën angleze, serbe dhe rumune historinë. Artikulli qarkulloi gjatë në Maqedoni.
Në një artikull ku iu përgjigj kritikave se Fondacioni Heritage, i cili gjithashtu e mbuloi gjerësisht artikullin e letrës – ishte në linjë me propagandën e Kremlinit, zyrtari i lartë i Fondacionit Gonzalez ishte i ashpër.
Titulli i artikullit shkruan: “Nuk kemi pse zgjedhim midis Putinit dhe Xhorxh Sorosit.”
Raportim shtesë nga Bermet Talant, Vanja Lakic dhe Jonny Wrate.
Kjo artikull është i dyti nga seria Spooks and Spin: Information War in the Balkans. Artikulli i parë, mbi operacionet e spiunazhit rus dhe serb, mund të lexohet këtu.
Për dijeni: OCCRP është pjesërisht i financuar nga Fondacionet e Shoqërisë së Hapur Soros dhe mban një politikë editoriale të pavarur. Nova është themeluar me ndihmën e granteve të Soros, por nuk merr aktualisht financim nga Soros.
….and the gullible follow the lies and deceit