Qendra për të Drejtën Humanitare në Beograd ka akuzuar kreun aktual të ushtrisë serbe të trupave komandues, i cili sulmoi katër fshatra të Kosovës në vitin 1999, kur të paktën 69 civilë u vranë.
Qendra për të Drejtën Humanitare u shpreh në një raport të ri të enjten se shefi aktual i ushtrisë serbe Ljubisa Dikovic ishte komandant i Brigadës së 37-të të Ushtrisë Jugosllave përgjegjëse për sulmet në katër fshatra në zonën e Drenicës midis 5 prillit dhe 27 majit 1999, kur vdiqën të paktën 69 shqiptarë të Kosovës.
Raporti i grupit të të drejtave gjithashtu pohoi se Brigada e 37-të ishte përgjegjëse për largimin e mëvonshëm të trupave nga fshatrat e Rezala, Staro Cikitovo, Donji Zabelj dhe Gladno Selo në përpjekje për të mbuluar krimin.
Ministria e Mbrojtjes e Serbisë i ka mohuar akuzat.
Por Sandra Orlovic, drejtoreshë e Qendrës për të Drejtën Humanitare, tha se janë mbledhur prova bindëse që tregojnë se Brigada e 37-të ishte e përfshirë.
“Prova jonë, e cila bazohet në dokumente nga Gjykata e Hagës dhe dhe dëshmi të dëshmitarëve, të cilat pa dyshim tregojnë se njësia e tij ishte i pranishme në fshatra kur ndodhi sulmi dhe ishte gjithashtu më vonë kur u larguan trupat,” tha Orlovic.
“Në fshatin Rezala, trupat ishin mbuluara me baltë, dhe pastaj disa ditë më pas ata u vendosën nëpër kamionë dhe u larguan që aty,” tha ajo.
Ajo shtoi se Qendra për të Drejtën Humanitare gjithashtu kishte informacion se “ushtria donte t’ia dorëzonte trupat autoriteteve civile, por kërkesa e tyre ishte mohuar”.
Dyzet e shtatë nga trupat e viktimave u gjetën 15 vjet më pas në një varr masiv në minierën e Rudnicës, afër qytetit të Rashkës në jug të Serbisë. Dhjetë persona janë ende të shënuarë si të zhdukur.
“Vendndodhja e varrit masiv është afër kufirit me Kosovën dhe pranë kazermave ushtarake të Brigadës së 37-të.Varri masiv ishte në një hapësirë krejtësisht publike, pranë vendit që ishte në pronësi të Ushtrisë Jugosllave,” tha Orlovic.
Ajo tha se të gjitha provat në lidhje me përfshirjen e dyshuar të Dikovicit në krimet e kohës së luftës në fshatrat e Kosovës dhe largimin e trupave i ishin vënë në dispozicion autoriteteve serbe edhe para emërimit të tij si shef i stafit të ushtrisë në vitin 2011.
Por Ministria serbe e Mbrojtjes tha për BIRN se raporti i Qendrës për të Drejtën Humanitare ishte i rremë.
“Deklaratat publike nga Qendra për të Drejtën Humanitare kanë për qëllim të ulin reputacionin e Serbisë dhe ushtrisë së saj,” tha ministria.
Krimet gjoja kryera nga Brigada e 37-të u trajtuan pjesërisht gjatë gjykimit të ish-presidentit serb Milan Milutinoviç dhe zyrtarëve të tjerë të lartë në Gjykatën e Hagës, por komandanti i saj asnjëherë nuk është ndjekur penalisht.
Dikovic ka mohuar më parë të ketë kryer krime lufte, dhe prokuroria serbe ka thënë se nuk ka prova për të ndjekur penalisht atë.
Raporti i ri i Qendrës për të Drejtën Humanitare është i pari që pretendon se ka prova për përfshirjen e ushtrisë në largimin e trupave.
Deri tani, vetëm Vlastimir Djordjevic, ish-asistent në Ministrinë e Brendshme të Serbisë, ka qenë i dënuar për transportimin e kufomave në Serbi. Ai u dënua me 18 vjet burg nga Gjykata e Hagës.
Askush është ndjekur penalisht në Serbi për largimin e trupave.
