
Fakulteti juridik në Universitetin e Prishtinës ka regjistruar 30 studentë për programin e tij të parë master në të drejtat e njeriut, të drejtën penale ndërkombëtare dhe drejtësinë tranzicionale, me leksionet që do të fillojnë më 15 nëntor.
Avni Puka, dekani i fakultetit juridik, tha se programi është hartuar me ndihmën e ekspertëve ndërkombëtarë dhe është unik në rajonin e ish-Jugosllavisë.
“Përmes këtij programi master presim që të kemi brezin e parë të studentëve në Fakultetin e Juridik, vendas dhe ndërkombëtarë, të specializuar në fushën e të drejtave të njeriut, të drejtës ndërkombëtare dhe drejtësisë tranzicionale”, tha Puka për BIRN.
Njëzet prej studentëve janë nga Kosova, ndërsa dhjetë të tjerët vijnë nga vende duke përfshirë Spanjën, Maqedoninë e Veriut, Serbinë, Egjiptin, Ganën dhe Sudanin e Jugut – grupi i parë i studentëve të rregullt ndërkombëtarë në Universitetin e Prishtinës.
Njëra nga studentet, Viona Bunjaku, tha se me ndjekjen e këtij kursi, shpreson të kontribuojë në forcimin e mekanizmave të drejtësisë tranzicionale në Kosovë.
“Ky program është një temë shumë e rëndësishme, duke pasur parasysh se Kosova ka kaluar një të kaluar të hidhur dhe tani po merret me trashëgiminë e saj dhe po kalon një tranzicion shumë të vështirë”, tha Bunjaku për BIRN.
“Besoj se do të ndihmojë shumë në hulumtimin dhe dokumentimin e luftës së vendit”, shtoi ajo.
Termi “drejtësi tranzicionale” mbulon çështjet e kërkimit të së vërtetës, drejtësisë për krimet e kryera, dëmshpërblimet për viktimat, memorializimin dhe reformat institucionale për të parandaluar përsëritjen e konflikteve. Strategjitë e drejtësisë tranzicionale synojnë të ndihmojnë vendet të kalojnë nga situatat e konfliktit drejt paqes së qëndrueshme.
Profesori i së drejtës ndërkombëtare, Besfort Rrecaj, i cili do të jetë një nga ligjëruesit e programit, tha se nga një këndvështrim akademik është e rëndësishme të trajtohen çështjet që mund të kontribuojnë për paqen dhe të shqyrtohen zgjidhje të bazuara shkencërisht për zhvillimin e qëndrueshëm të shoqërisë.
“Duke qenë se Kosova është ende në proceset e drejtësisë tranzicionale për shkak të së kaluarës së saj, mendoj se kjo është në kohën e duhur dhe do të kontribuojë në proces”, tha Rrecaj për BIRN.
Ai tha se programi i ri “synon të avancojë të kuptuarit, aftësitë dhe aplikimin e mjeteve dhe metodave bashkëkohore për të adresuar çështje të rëndësishme dhe të ndjeshme të drejtësisë tranzicionale”.
Puka tha se në muajin nëntor në Universitetin e Prishtinës do të themelohet edhe Qendra për Studimin e Gjenocidit, Holokaustit dhe Drejtësisë Tranzicionale.
Ai tha se po punohet edhe për krijimin e një hapësire përkujtimore në kuadër të fakultetit juridik për gratë e përdhunuara në godinën e fakultetit gjatë luftës në Kosovë, si dhe viktimat e masakrave dhe ish-studentët e fakultetit të vrarë në luftë.
“Ne presim të kemi mbështetje nga Ministria e Kulturës”, tha ai.
Megjithatë, një përpjekje e mëparshme për të krijuar një Qendër të Burimeve të Drejtësisë Tranzicionale në universitet në vitin 2018 dështoi pasi projekti pati probleme me financimin.