Pas përfundimit të armëpushimit të fundit njëjavor, Izraeli ka rifilluar luftën e tij në Gazë dhe ka lëshuar fletëpalosje duke u kërkuar palestinezëve të shkojnë drejt pikës kufitare të Rafahut me Egjiptin. Kjo ka ngritur shqetësime se Izraeli po ndërmerr hapa paraprak drejt dëbimit të palestinezëve plotësisht nga enklava, pavarësisht një paralajmërimi të ashpër amerikan për të mos e bërë këtë.
Pavarësisht nëse synohet apo jo, dëbimi do të kishte pasoja katastrofike për sigurinë dhe stabilitetin rajonal. Shtetet e Bashkuara dhe partnerët e tyre arabë duhet të ndërhyjnë urgjentisht për të detyruar lidershipin izraelit të ndalojë luftën dhe të mendojë më strategjikisht. Ndoshta trauma e sulmit të Hamasit më 7 tetor i ka verbuar liderët izraelitë ndaj efekteve të vendimeve të tyre. Atyre duhet kujtuar se Izraeli – së bashku me SHBA-në dhe aleatët e tjerë të tij – kanë shumë për të humbur, nëse rajoni bie në kaos dhe radikalizëm.
Në fund të fundit, një dëbim i palestinezëve nga Gaza ka të ngjarë të zbërthejë marrëveshjet e gjata të paqes midis Izraelit dhe Egjiptit, dhe midis Izraelit dhe Jordanisë. Ato qeveri fqinje nuk do të ishin në gjendje të përballonin protestat publike dhe akuzat për marrëveshje të fshehtë me Izraelin. Ky do të ishte fundi i përpjekjes së udhëhequr nga SHBA-ja, e nisur nga i ndjeri Henry Kissinger menjëherë pas Luftës së Yom Kipurit të vitit 1973, për të krijuar një arkitekturë sigurie në Lindjen e Mesme dhe për të punuar drejt paqes rajonale.
Arabia Saudite dhe aleatët e tjerë arabë gjithashtu mund të destabilizohen, duke eliminuar mundësinë e çdo marrëveshjeje të ardhshme paqeje si ajo që po merrte formë midis Izraelit dhe Arabisë Saudite deri më 7 tetor. Duke qenë se SHBA-ja po e ndërmjetësonte me zell atë proces, ngjarjet në terren në Gazë tani kërcënojnë pozitën e saj në rajon.
Nëse Izraeli ka një qëllim strategjik të mirëmenduar për luftën, ai ende nuk e ka artikuluar atë. Edhe nëse një fitore vendimtare ushtarake mbi Hamasin do të ishte e mundur, kjo nuk do të sillte paqe ose një mjedis më të qëndrueshëm sigurie për Izraelin. Në fakt, popullariteti i Hamasit në mesin e palestinezëve është rritur që nga 7 tetori, si dhe prania e tij në Bregun Perëndimor dhe në kampet e refugjatëve palestinezë në të gjithë rajonin. Në Liban, për shembull, Hezbollahu ka ndihmuar Hamasin të marrë kontrollin e kampeve të refugjatëve palestinezë.
Një eksod palestinez nga Gaza nuk do t'i jepte fund Hamasit dhe kërcënimit që ai paraqet, por do të gjeneronte një lëvizje edhe më radikale palestineze në Bregun Perëndimor dhe gjetkë. Fituesi më i madh do të ishte Irani, i cili lulëzon në kaos, dhe humbësit më të mëdhenj do të ishin ata që dëshirojnë një Lindje të Mesme paqësore dhe të begatë.
Kjo është arsyeja pse SHBA-ja, në koordinim të ngushtë me Arabinë Saudite dhe aleatët e tjerë arabë, duhet urgjentisht t'i bëjnë presion Izraelit që të ndalë luftën dhe të rifillojë negociatat drejt krijimit të një shteti të qëndrueshëm palestinez dhe arritjes së paqes me vendet kryesore arabe. Lufta dhe urrejtja më e thellë reciproke janë ato që duan Hamasi dhe Irani. Kur Hamasi udhëhoqi fushatat vetëvrasëse me bomba në vitet 1990 dhe 2000, qëllimi i tij ishte të prishte çdo afrim izraelito-palestinez. Po kështu, një nga arsyet e dyshuara për sulmin e tij të 7 tetorit ishte parandalimi i paqes midis Izraelit dhe Arabisë Saudite.
Izraeli duhet të shmangë nxitjen e agjendës së Hamasit, pjesë e së cilës është radikalizimi i palestinezëve dhe i botës më të gjerë arabe dhe myslimane. Thuhet dhe është tepër shqetësuese se al-Kaeda dhe lëvizjet e tjera xhihadiste globale kanë dalë nga gjumi letargjik për të lavdëruar Hamasin dhe për të bërë thirrje për dhunë xhihadiste kudo. Tashmë po shohim frytin e përpjekjeve të tyre në sulmin e fundit me thikë në Paris.
Me kryeministrin izraelit Binyamin Netanyahu të dobësuar politikisht, ndoshta fatalisht, nga dështimi i sigurisë së 7 tetorit, vetëm lufta po e mban atë në pushtet. Por kjo do të thotë se SHBA-ja ka një mundësi për t'i dhënë fund gjakderdhjes dhe për të mënjanuar ekstremistët në të njëjtën kohë. Ashtu siç Lufta e Yom Kipurit krijoi një hapësirë për paqen, lufta aktuale e Gazës mund të lejojë që konflikti të riformulohet. Për vite me radhë, sondazhet në Izrael dhe në territoret palestineze kanë treguar se përqindje të konsiderueshme të të dy popullsive do të mbështesnin zgjidhjen e konfliktit, nëse do të lindte rasti. Në të njëjtën mënyrë, Hamasi nuk ka gëzuar kurrë mbështetjen e shumicës dhe tenton të fitojë popullaritet vetëm gjatë periudhave të dhunës.
Sigurisht, arritja e një zgjidhjeje paqeje do të jetë e dhimbshme, duke kërkuar sakrifica të mëdha si nga izraelitët ashtu edhe nga palestinezët. Sigurisht që ajo do të përfshinte heqjen e vendbanimeve hebreje në Bregun Perëndimor, si dhe heqjen dorë nga ëndrra e një shteti palestinez “nga lumi në det”. Por, sado pikëlluese që mund të jenë këto lëshime për disa palë, ato janë në fund të fundit detaje në tablonë më të gjerë. Ata nga të dyja palët që duan paqen e kanë ditur prej kohësh se çfarë duhet bërë.
Administrata e presidentit Joe Biden do të përfitojë jashtëzakonisht shumë duke i bërë të qartë Izraelit se cili duhet të jetë qëllimi i tij strategjik, çfarë do të përfitojë nga paqja dhe cilat janë imperativat strategjike kryesore të Amerikës në rajon. Në vend dhe ndërkombëtarisht, Biden do të përfitojë nga ripohimi i pozicionit të Amerikës si i vetmi vend që mund të ndihmojë në zgjidhjen e këtij konflikti.
Mbështetja e Arabisë Saudite në këtë përpjekje do të jetë gjithashtu thelbësore, duke pasur parasysh ndikimin e saj në botën arabe dhe myslimane, dhe përpjekjet e saj të përsëritura për të hartuar një udhërrëfyes për paqen e plotë rajonale.
Lufta e Gazës i paraqet SHBA-së dhe qeverive në të gjithë Lindjen e Mesme një mundësi për t'i dhënë fund Hamasit dhe projektit cinik të konfliktit dhe kaosit të përhershëm të Iranit. Por kjo mund të arrihet vetëm duke e ndaluar Izraelin të dëbojë palestinezët nga Gaza dhe duke u dhënë të dyja palëve shpresë për një zgjidhje paqësore të një konflikti që ka vazhduar për një kohë të gjatë dhe me një kosto shumë të madhe për shumë njerëz.
Marrë me autorizim nga Project Syndicate, 2016. Ripublikimi mund të bëhet vetëm me lejen e Project Syndicate. War Is What Hamas and Iran Want