Dhuna ndaj grave dhe vajzave ka arritur një shkallë dëshpëruese në mbarë globin. Një raport i Kombeve të Bashkuara zbuloi kohët e fundit se një në çdo tre gra, afërsisht 736 milionë në mbarë botën, kanë duruar dhunë fizike dhe psikologjike. Nga dhuna e partnerit intim deri te ngacmimi seksual, këto forma të ndryshme abuzimi janë thellësisht të dëmshme për gratë. Dhe, për fat të keq, kjo situatë është përkeqësuar më tej që nga fillimi i COVID-19.
Çrrënjosja e dhunës ndaj grave
Një analizë e të dhënave zbulon se dhuna ndaj grave fillon që në moshë të hershme: gati një e katërta e të gjitha vajzave janë përballur me dhunë me bazë gjinore deri në moshën 19-vjeçare, nëse kanë qenë në një marrëdhënie me një partner. Sulmet fizike dhe seksuale tani janë një kërcënim për mirëqenien e grave në një shkallë të tillë që mund të quhet një pandemi.
Një nga sfidat morale përcaktuese të kohës sonë do të jetë çrrënjosja e dhunës ndaj grave. Dhe kjo është e arritshme.
Zgjidhjet me në qendër të mbijetuarat e dhunës janë kyçe
Organizatat e shoqërisë civile mund të luajnë një rol të madh në lidhjen e specialistëve të sigurisë ligjore dhe personale me gratë në komunitetet në rrezik. Këto komunitete përfshijnë zonat rurale me varfëri të vazhdueshme, ku të mbijetuarat e dhunës me bazë gjinore shpesh nuk kanë kujt t’i drejtohen. Dhuna seksuale shpesh kalon e pakontrolluar si rezultat i kësaj. Ne duhet t’i japim përparësi rritjes së qasjes në shërbimet ligjore për gratë si masë parandaluese dhe llogaridhënieje. Grupet e shoqërisë civile me burime përkatëse duhet të inkurajohen të angazhohen me gratë e mbijetuara dhe komunitetet e tyre për ta ndryshuar këtë neglizhencë.
Ka edhe rajone ku sistemet tradicionale të drejtësisë mund të viktimizojnë të mbijetuarat. Këtu kemi nevojë për specialistë në terren për të ndihmuar gratë dhe vajzat. Në rajonet me sisteme tradicionale të drejtësisë, si Afrika Lindore, struktura e lidershipit publik fillon me pleqtë në fshatra. Organizatat e shërbimit dhe advokimit duhet të lehtësojnë dialogun me pleqtë e respektuar rreth stigmave dhe stereotipeve të vazhdueshme.
Të mbijetuarat e sulmit seksual duhet të humanizohen duke u treguar pleqve përvojat traumatike të tyre. Shoqëria civile mund të ofrojë gjithashtu mbështetje për shëndetin mendor për gratë e mbijetuara. Së bashku, ne duhet të japim një shembull se kujdesi është përgjigja e duhur për të mbijetuarat e dhunës me bazë gjinore, jo margjinalizimi.
Organizatat ndërkombëtare duhet të bashkëpunojnë me autoritetet e qeverisjes vendore për të fuqizuar gratë që të marrin në konsideratë ndarjen me të tjerët të historive të tyre. Ofrimi i mbrojtjes për të mbijetuarat është i domosdoshëm dhe komuniteti ndërkombëtar duhet të sigurojë burime materiale të përshtatshme për rajonet me të ardhura më të ulëta për të ndërtuar streha abuzimi me bazë gjinore. Promovimi i qasjes në kujdesin femëror është gjithashtu kritik për procesin e fuqizimit të grave.
Edukimi i brezit të ardhshëm
Mësimi i brezit të ardhshëm për t’u dalë në mbrojtje grave dhe vajzave duhet të jetë një prioritet. Një hulumtim i sponsorizuar nga OBSH-ja tregon se edukimi efektiv i hershëm mund të ndihmojë në parandalimin e dhunës nga partneri intim. Institucionet ndërkombëtare duhet të ofrojnë udhëzime për reformën arsimore për barazinë gjinore dhe organizatat vendase për të drejtat e grave mund ta lokalizojnë mesazhin. Burrat dhe djemtë duhet të mësojnë që në moshë të re se si të zgjedhin fjalë dhe veprime respektuese kur u drejtohen grave. Me fjalë të tjera, burrat dhe djemtë duhet të bëhen pjesë aktive e përpjekjes parandaluese.
Përveç zbatimit të strategjive dhe arsimimit të duhur, është thelbësore të garantohet siguria e grave dhe vajzave që shkojnë në shkollë. Në komunitetet veçanërisht me rrezikshmëri të lartë, autobusët e shkollave duhet të kenë inspektorë biletash për të verifikuar identitetet. Një rast studimor i Tanzanisë ka treguar se arsimi është një rrugë kritike për t’i dhënë fund varfërisë. Garantimi i të drejtave të grave për të marrë një arsim të cilësisë së lartë ndihmon në prishjen e ciklit të varfërisë dhe i lejon gratë të kuptojnë të drejtat e tyre njerëzore.
Për të mobilizuar veprime vendimtare, është e domosdoshme t’u kujtojmë njerëzve hezitues kostot e rënda ekonomike të pabarazisë gjinore. Kur njerëzit përjetojnë dhunë fizike dhe seksuale, ata kanë probleme shëndetësore dhe do të mungojnë në punë. Çdo ditë gratë e abuzuara që mungojnë në punë çojnë në humbje të produktivitetit dhe prodhimit të përgjithshëm ekonomik të një vendi. Prandaj është në interesin e çdo qeverie që të ndëshkojë dhe trajtojë dhunën ndaj grave.
Dhuna me bazë gjinore mund të dëmtojë këdo, por grupe të caktuara janë veçanërisht të cenueshme. Për shembull, ajo ndikon në mënyrë disproporcionale te gratë dhe vajzat që jetojnë në rajone më pak të zhvilluara. UN Women ka vënë në dukje se gratë në ato që klasifikohen si “vende më pak të zhvilluara” i janë nënshtruar një norme shumë më të lartë dhune nga partneri intim vitin e kaluar – 13% më shumë. Kjo do të thotë se një pjesë më e madhe e grave në rajonet me të ardhura të ulëta përballen me abuzime që mund t’i kufizojnë ato të kontribuojnë në zhvillimin ekonomik lokal, duke përjetësuar një cikël dhune dhe varfërie. Lufta kundër dhunës me bazë gjinore do të jetë më e rëndësishmja në zonat më të varfra të botës. Një përpjekje globale për të çrrënjosur dhunën ndaj grave është një mundësi që vendet e varfra të përshpejtojnë rritjen ekonomike dhe të zbusin varfërinë.
Të drejtat e grave janë të drejtat e njeriut, dhe të drejtat e njeriut janë të drejtat e grave
Të drejtat e grave janë të drejta të njeriut dhe të drejtat e njeriut janë të drejtat e grave. Kur ky parim u deklarua në Konferencën e Katërt Botërore mbi Gratë në Pekin në 1995, njerëzit guxuan të imagjinonin një shekull XXI më gjithëpërfshirës dhe më të dhembshur. Tani, me dhunën ndaj grave përsëri në rritje, ne duhet të ndërmarrim urgjentisht hapa konkretë për të avancuar të drejtat e grave.
Marrë me autorizim nga Weforum.org Violence against women is a shadoë pandemic – we must take action to stop it