Mbi 12,000 studentë morën pjesë në një protestë madhore të mërkurën në Shkup, ku kundërshtuan planin qeveritar të provimeve të mbikëqyrura nga shteti për të diplomuarit.
Mijëra student, profesorë universiteti dhe mbështetës të tjerë i thanë ‘jo’ të mërkurën një plani të qeverisë për teste të mbikëqyrura nga shteti për të diplomuarit, në atë që ishte me shumë gjasa protesta më e madhe studentore që ka ndodhur në Maqedoni në këto dy dekada e gjysmë pavarësi.
Studentët bërtitën “Universiteti është zëri i lirisë!”, “Jo drejtësi, jo paqe!”, “A mund të na dëgjoni tani?” dhe “Autonomi”, dhe mbajtën pankarta ku shkruhej: “Ne jemi studentë, jo klientë,” dhe “Dua të qëndroj në këtë vend.”
Marshimi kulmoi në qendër të Shkupit për rreth dy orë dhe filloi që nga kampusi i universitetit, kaloi në ndërtesën e parlamentit dhe përfundoi përpara ndërtesës së qeverisë.
Organizatorët dhe pjesëmarrësit thanë se ata patën lidhje të keqe interneti në celularët e tyre dhe e patën të vështirë të hynin në internet. Shumë anëtarë të shtypit patën të njëjtin problem. Protesta u organizua nga një organizatë studentore “Plenumi i Studentëve”.
Paralel me protestën kryesore në Shkup, studentët marshuan edhe në disa qytete të tjera të Maqedonisë.
Ky është marshimi i dytë i studentëve kundër planit të qeverisë për ‘testim të jashtëm”, në marshimin e parë, të mbajtur në fund të nëntorit, më shumë se 2000 persona morën pjesë.
Studentët kryesisht nga Universiteti Shën Kirili dhe Metodi i Shkupit dhe nga universitete të tjera, dolën kundër ndryshimeve të propozuara në Ligjin e Arsimit të Lartë që parashikon që studentët të kryejnë një provim shtetëror të jashtë, përpara se të mbyllin studimet e tyre si një formë e përmirësimit të cilësisë së edukimit të tyre.
Ata thanë se ndryshimet ishin antikushtetuese dhe ishin kërcënim për autonominë e universitetit.
Ndryshimi ‘do kufizonte të drejtën e edukimit, të garantuar nga Kushtetuta,” i shkroi Plenumi i Studentëve Ministrit të Arsimit në një letër.
Plani ishte ‘një kërcënim direkt i autonomisë së garantuar në nenin 46 të Kushtetutës,” i kryer duke ‘i hequr mundësinë dhe aftësinë institucioneve arsimore të përcaktojnë metodat e veta të diplomimit,” shtuan ata.
Të martën, ministri i arsimit, Abdulaqim Ademi, këmbënguli se pavarësisht protestave, autoritetet i qëndronin vendosmërisë për të prezantuar një mekanizëm kontrolli të cilësisë së edukimit, dhe shtoi se nuk do të dëmtonte autonominë e universiteteve.
Ademi tha se ai nuk ishte në dijeni të ndonjë presioni që po bëhej mbi studentët dhe nxënësit e gjimnazeve për të qëndruar larg protestës.
Kryeministri Nikola Gruevski më parë pretendoi se Partia Social Demokrate në opozitë, fshihej pas protestës.
Në fakt, liderët e studentëve i kanë thënë partive politike të qëndrojnë larg. Në një deklaratë për shtyp ata i thanë organizatave të të rinjve se ishin të mirëpritur, por vetëm si studentë dhe qytetarë të shqetësuar. Ata i kërkuan atyre gjithashtu të mbajnë larg simbolet dhe sloganet e partive të tyre.
Me dëshirën për të ulur tubimin, partia në qeverisje VMRO DPMNE dhe media proqeveritare këmbënguli të mërkurën se protesta u krye nga vetëm 3000 njerëz, të gjithë të organizuar nga opozita.
Kryetari opozitar i komunës Centar të Shkupit, Andrej Zernovski, më parë e akuzoi qeverinë se i ka bërë presion profesorëve të gjimnazit në komunën e tij që të mos i lejonin nxënësit të linin mësimin.
Zyrtarë të VMRO DPMNE i hodhën poshtë akuzat se dyert e disa klasave ishin mbyllur nga brenda për të mos i lejuar nxënësit të largoheshin nga mësimi dhe t’i bashkoheshin protestës.
Marshimi i studentëve maqedonas u përshëndet edhe nga studentët e Serbisë, të cilët në shenjë solidariteti u mblodhën përpara ambasadës maqedonase në Beograd të enjten.