Një listë e gjatë me më shumë se 13, 000 njerëz të të gjitha kombësive, të cilët vdiqën ose u zhdukën gjatë konfliktit në Kosovë, u publikua në internet për të shënuar Ditën e të Drejtave të Njeriut.
Lista e 13,517 personave që u vranë ose zhdukën midis janarit të vitit 1998 dhe 31 dhjetorit të vitit 2000, duke përfshirë civil dhe anëtarë të forcave të armatosura, u postua ditën e mërkurë në një faqe interneti të quajtur “Kosovo Memory Book”.
Në listë përfshihen 10,415 shqiptarë, 2, 197 serbë, 528 romë, boshnjakë dhe persona të tjerë jo shqiptarë. Ajo u krijua nga Fondi për të Drejtën Humanitare me bazë në Beograd dhe Fondi për të Drejtën Humanitare në Kosovë dhe u përditësua për herë të fundit më 7 nëntor.
Baza e të dhënave thotë se 8,661civilë shqiptarë të Kosovës u vranë ose u zhdukën, si edhe 1, 797 serbë dhe 447 romë, boshnjakë dhe persona të tjerë jo shqiptarë. Pjesa e mbetur e atyre të regjistruar si të vrarë ishin luftëtarë.
“Kjo listë është rezultat i vitesh të tëra hulumtimi, i cili bazohet te deklaratat e dëshmitarëve dhe familjarëve që u janë dhënë studiuesve nga Fondi për të Drejtën Humanitare dhe Fondi për të Drejtën Humanitare në Kosovë, si edhe bazuar te të dhëna nga dokumente gjyqësore, raporte mjeko-ligjore, raporte të OJQ-ve dhe mediave, ditarë lufte dhe dokumente të tjera,” tha në një deklaratë Fondi për të Drejtën Humanitare.
Ndërkohë, në një konferencë për shtyp për të shënuar Ditën e të Drejtave të Njeriut, disa OJQ serbe paralajmëruan se qeveria serbe po dështonte në trajtimin e çështjeve të të drejtave.
Sonja Biserko nga Komiteti i Helsinkit për Të Drejtat e Njeriut tha se situata në Serbi ishte më keq se 10 vjet më parë, duke u shprehur se “Serbia është një shoqëri e përçarë, kryesisht mbi baza etnike”.
“Mungesa e dëshirës së Serbisë për të kapërcyer trashëgiminë e të kaluarës së afërt dhe distancimi i saj krijon tensione në çështjet rajonale, siç ishte edhe së fundmi rasti i rikthimit të të dënuarit për krime lufte Vojislav Sheshel,” tha Biserko.
Marijana Toma nga Fondi për të Drejtën Humanitare foli gjithashtu në konferencën për shtyp, duke thënë se Serbia nuk po paraqet mjaftueshëm padi për krime lufte dhe se po gjykoheshin vetëm kriminelë të rangut të ulët, ndërsa “përgjegjësia e oficerëve të rangut të mesëm dhe të lartë dhe oficerëve të ushtrisë pothuajse po neglizhohet totalisht”.
Grupi paqësor “Gratë në të zeza” gjithashtu u mblodh në Beograd ditën e mërkurë për të shënuar Ditën e të Drejtave të Njeriut në një protestë të titulluar “Mjaft me terror”.
Aktivistet mbanin pankarta duke renditur problemet e të drejtave të njeriut dhe banderola ku shkruhej “Do të jem gjithmonë aktiviste” dhe “Nuk do të jetoj në frikë”.
Stasa Zajovic nga “Gratë në të zeza” tha se ishte e pamundur të flitej për përparim në fushën e të drejtave të njeriut.
“Ajo që është bërë nga autoritetet shtë bërë në një nivel deklarativ. Ne duam që ky veprim të nxjerrë në pah ndryshimin midis situatës së vërtetë dhe premtimeve,” tha ajo.
Dita e të Drejtave të Njeriut festohet çdo vit më datën 10 dhjetor për të nderuar Deklaratën Universale të të Drejtave të Njeriut, të cilën Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara e miratoi më 10 dhjetor të vitit 1948.