Dy partive të mëdha politike, PD-së, e cila e nisi këtë punë, dhe PS-së, e cila dëshiron ta harrojë sa më parë çështjen, duket se u ka ngecur në dorë çështja e dekriminalizimit. Mes argumenteve propagandistike të dhëna nga palët, një gjë është e sigurt, të dyja janë përgjegjëse për situatën aktuale.
Foto: LSA / Malton Dibra
Partia Demokratike ka një problem. Pasi arriti me sukses të ngrejë problemin e kriminalizimit të jetës politike në Shqipëri, gjë për të cilën meriton lavdërimet e nevojshme, tani është në pikën kur nuk i pëlqen që procesi i dekriminalizimit të fillojë, pasi në këtë pikë humbet atë pak kredencial që ka fituar me çështjen.
Partia Socialiste duket se nuk ka asnjë problem. Një proces dekriminalizimi ligjor apo politik, i bën më mirë PS-së se sa i bën PD-së, por për momentin, socialistët duken tërësisht të painteresuar ose pa kurajën e nevojshme qytetare për t’i hyrë kësaj pune.
Në vend të dekriminalizimit, të dyja palët po e përmbajnë veten te akuzat e ndërsjellta apo te teknikalitetet ligjore se si dhe a mund të bëhet dekriminalizimi.
Kjo i bën të dyja palët përgjegjëse, (nuk jemi në gjendje të themi se cila më shumë e cila më pak) të kësaj trashëgimie të shëmtuar që kanë lënë pas PS-ja dhe PD-ja.
Duket sikur interesi i PD-së është që PS-ja të mos pastrohet nga të dyshuarit për kriminelë apo për të dënuarit si të tillë, për t’i mundësuar asaj të mbajë gjallë argumentin, ndërkohë që PS-ja beson se mund ta kalojë situatën pa patur nevojë që edhe ajo të përdorë informacionin që disponon për të demaskuar kriminelët e dënuar apo të dyshuar që militojnë në rradhët e opozitës.
Kriminalizimi i jetës politike shqiptare është efekt anësor i mungesës së demokracisë, i mungesës së sundimit të ligjit, i pranisë së stërmadhe të parave të pista në jetën shoqërore, ekonomike dhe politike shqiptare. Nëse ke në qarkullim dhjetëramilionë apo qindramilionë euro të fituara përmes aktiviteteve të paligjshme, për të cilat, të gjitha agjencitë ligjzbatuese, i mbyllin sytë për shkak se politikanët (e me gjasa për fat të keq edhe pjesa tjetër e shoqërisë), e shohin si normale praninë tyre në ekonomi, natyrisht që këto para do të përdoren për të blerë mbrojtje nga ndëshkimi duke u paguar një pjesë te politikanët.
Politikanët zakonisht përdorin premtimin konvencional politik, e më pas, mashtrimin, paranë, klientelizmin dhe në fund, dhunën ose shantazhin. Dhuna, kërcënimi apo shantazhi janë mjete alternative kur premtimet apo mashtrimet nuk ngjisin.
Dekriminalizimi vështirë se do të bëhet me ndërhyrje ligjore në kushtet kur shumica e kriminelëve nuk janë dënuar e ka gjasa nuk do të dënohen edhe për shumë kohë. Dekriminalizimi është një proces që duhet t’i nënshtrohen të dyja partitë e mëdha. Perceptimi se Berisha i ka përdorur kriminelët por njëkohësisht i ka mbajtur larg është thellësisht iluziv dhe mbart një farëlloj tentative për të relativizuar të keqen.
Fakti tjetër është që dekriminalizimi vështirë se mund të ndodhë me vullnet të lirë të palëve, as si pasojë e ndonjë koincidence rastësore siç është situata aktuale e krijuar falë denoncimit të njëanshëm të kriminalizimit të jetës politike nga opozita.
Problemi aktual është që shoqëria shqiptare si e tërë me të gjithë komponentët e saj, nga populli, te aktivistët, e ashtuquajtura shoqëri civile, media apo profesionistët që punojnë në sektor publik apo privat, nuk kanë ende ndërgjegjësimin ose kurajën e nevojshme për të ushtruar presionin e nevojshëm mbi krerët e partive. Në fund, janë vetëm dy krerët e partive të cilët vendosin sipas interesit të tyre të përdorin, kush më shumë e kush më pak, dhunën, shantazhin, korrupsionin apo kriminelët kur e shohin se mjetet “demokratike” të politikës nuk u mjaftojnë.
Dekriminalizimi vështirë se do të jetë një proces ligjor i ndërmarrë nga ata që e kanë ngritur çështjen vetëm si një spektakël politik, megjithëse edhe vetë ngritja e çështjes mbart merita që duhet të njihen.
Dekriminalizimi është një proces politik që do të fillojë kur ne do të mund të ushtrojmë presion të mjaftueshëm mbi dy persona: Kryetarin e PD-së dhe kryetarin e PS-së.
