Qeveria dhe opozita po përpiqen të na imponojnë diskutimin mbi tragjedinë shqiptare të emigrimit sipas axhendës së vet politike, pa kurrfarë shqetësimi për shkaqet që po shkaktojnë zbrazjen e vendit që prej 25 vjetësh.
Kryeministri Edi Rama pati vetëm dy fjali për të thënë në lidhje me dallgën e re të emigrimit të shqiptarëve drejt Europës. Duke folur në Vlorë, ai sugjeroi që ky emigrim është shkaktuar nga agjenci udhëtimi spekulante. Dhe ndërsa Rama flet për spekulantë dashakeqë, njerëzit e tij po kërkojnë për “fakte” rreth kësaj teorie komploti, duke sugjeruar se bëhet fjalë për aktivitet të mirëfilltë kriminal, për njerëz të mirëorganizuar. Dhe ndërsa kërkohet për “kriminelët”, tendenca tjetër është përpjekja për ta konsideruar eksodin si një “fenomen të vogël”.
Lulzim Basha, nga ana tjetër, sugjeroi se sipas mendimit të tij, shqiptarët po ikin pasi kanë humbur shpresën te qeveria.
Si njëri, edhe tjetri, duket se dëshirojnë ta gjejnë fajin gjetkë dhe besojnë se mund ta luftojnë të keqen përmes propagandës ose që mund ta shfrytëzojnë të keqen për interes të vet.
Teoria e konspiracionit e ngritur nga media pranë qeverisë apo nga vetë qeveria për ndonjë spekulant autobuzësh që po përhap thashetheme për parajsën Europiane me synim që të shesë më shumë bileta është qesharake. Fakti është që njeriu duhet të jetë shumë i dëshpëruar që të marrë vendime të tilla bazuar në një thashethem. Kjo është e vlefshme për kryeministrin Rama. Ai duhet t’i kërkojë shkaqet e emigrimit masiv te puna e qeverisë së tij, jo te ndonjë teori konspiracioni.
Është absurde të mendosh që agjencitë e udhëtimit, të cilat shesin mbi 5 milionë bileta në vit në Shqipëri, t’i kenë hyrë telasheve të tilla të bindjes së njerëzve për parajsë në Gjermani për të shtuar biznesin e vet me disa mijëra bileta të blerë nga ana që kërkojnë azil politik.
Për kreun e opozitës Basha është fakt që ndonëse shqiptarët mund të jenë zhgënjyer nga qeveria, ata nuk shohin shpresë te opozita e tij. Ata që po ikin, nuk kanë thënë se do të kthehen nëse ai vjen në pushtet. Kështu që, kur njerëzit ikin nga Shqipëria, ata braktisin njësoj si qeverinë ashtu edhe opozitën.
Qeveria po përpiqet gjithashtu të minimizojë problemin duke u përpjekur ta diskutojë atë sa më pak, duke mbajtur në regjim terrori të gjithë të punësuarit në shtet duke i urdhëruar të mos flasin. Pikërisht kjo, frika e njerëzve për të folur për problemin, na tregon se sa të palirë jemi si popull. Se sa të kontrolluar jemi nga partitizimi i tejskajshëm i jetës politike shqiptare, ku krerët e partive na përcaktojnë, mes të tjerash, edhe se kush do të dalë në studiot televizive për të dhënë mesazhin e gënjeshtërt të shefit të vet.
Kulmi u shënua nga Ministri i Mirëqënies, aktualisht kandidati për kryetar bashkie i Tiranës Erion Veliaj, i cili pretendoi se disponon të dhëna të sakta për largimet dhe se i rezulton se ata që po ikin, janë nga komuna të qeverisura nga opozita.
Një pjesë e medias po bëhet qesharake duke sugjeruar se, në fund të fundit, njerëzit që po ikin, përfundojnë keq, apo do të përfundojnë keq. Një pjesë tjetër e medias po bëhet qesharake duke sugjeruar se ata që po ikin kanë shitur lopët e delet për të paguar udhëtimin. Lajmi i fundit i tillë fliste për 300 familje rome që kanë shitur shtëpitë.
Përpos kësaj, fakti është që ne na bie të diskutojmë për hallet e vendit vetëm në rastet kur emigrimi është i tillë që bie në sy. Fakti është që shqiptarët kanë ikur me shumicë përgjatë 25 viteve të fundit. Dallimi është se sot një pjesë e tyre kanë zbuluar mundësinë për të aplikuar për azil politik në Gjermani. Alarmi nuk është krijuar nga emigrimi i vazhdueshëm që po zbraz nga popullsia Shqipërinë dhe vende të tjera të Ballkanit por nga fakti se një pjesë e vockël e atyre që po ikin, po e bëjnë këtë në mënyrë shqetësuese për të tjerët, duke i rënë në qafë shtetit gjerman dhe, në një mënyrë indirekte, duke rrezikuar mirëqënien e atyre pak shqiptarëve që kanë mundësi të vizitojnë Europën si turistë.
Shumica dërrmuese e atyre që po ikin duket sikur e interpretojnë të drejtën për aplikim për azil në shtetin ligjor gjerman si mundësi për “azil ekonomik”, pra si një mundësi për të punuar në Gjermani. Shumë prej tyre nuk duket sikur kanë dëshirë të abuzojnë me të drejtën për aplikim për azil. Ata thjeshtë e shohin si një zgjidhje të përkohëshme ndërkohë që kërkojnë punë në Gjermani.
Problemi tjetër i madh është që rrënjët e problemit, pra arsyet se pse njerëzit po ikin, ne i kemi sot për sot thjeshtë në nivelin e hipotezave ose në nivelin e akuzave politike. Nuk dimë që qeveria shqiptare të ketë komisionuar ndonjë studim apo disa studime për të parë se pse shqiptarët nuk po e shohin të ardhmen e tyre në këtë vend por po e kërkojnë gjithnjë e më shumë në Europë.
Katër vjet më parë, Instituti i Statistikave publikoi rezultatet e censusit të përgjithshëm të popullsisë dhe banesave. Ai census nxori në pah largimin masiv të shqiptarëve përgjatë dekadës 2001-2011. Vlerësimi qe që rreth 480 mijë shqiptarë i mungonin vendit gjatë kësaj periudhe. Por sërish tendenca e politikanëve tanë qe që të shmangnin diskutimin mbi problemin, duke e përqendruar bisedën te defektet që mund të kishte censusi dhe jo te rezultati i tij.
Sot, në vend që të shohim se pse njerëzit po vijojnë të ikin nga Shqipëria dhe, më e rëndësishmja, çfarë mundet dhe duhet të bëhet për t’i mbajtur këtu, po fshihemi pas hijes sonë duke aluduar për një komplot, apo duke u ankuar për rrezikun e rikthimit të vizave. Dukshëm ky lloj diskutimi nuk na çon gjëkundi.