Aleksandër Vuçiç, kryeministri serb planifikon ta vizitojë Tiranën më 27 maj. Kjo do të jetë hera e parë që një lider serb viziton Shqipërinë.
Kryeministri i Serbisë thotë se ai planifikon të vizitojë Shqipërinë për të përmirësuar marrëdhëniet rajonale, të trazuara nga dhuna e ditëve të fundit në Kumanovë, Maqedoni.
“Për secilin nga vendet tona është e rëndësishme të investojmë në paqen dhe sigurinë e rajonit, që çfarë ndodhi në Kumanovë të mos ndodhë sërish,” tha Vuçiç në Sarajevë ku ai mori pjesë në një forum biznesi.
Përleshjet me armë mes policisë dhe një grupi të vogël të armatosur në qytetin e Kumanovës më 9 dhe 10 maj sollën një bilanc prej tetë policësh të vdekur dhe rreth 37 të plagosur. Të paktën 14 persona të armatosur mbetën gjithashtu të vrarë.
Këshilli maqedonas i sigurisë kombëtare tha se grupi i disa dhjetëra personave, drejtuar nga shqiptarët e Kosovës, kishin planifikuar sulme terroriste nëpër vend, me synim destabilizimin.
Pas ngjarjeve në Kumanovë, Edi Rama, kryeministri shqiptar dhe Hashim Thaçi, ministri i jashtëm i Kosovës, anulluan një vizitë të planifikuar në qytetin kryesisht shqiptar të Tetovës në Maqedoni, të planifikuar për 14 maj.
Shkëlzen Maliqi, këshilltar i Ramës, tha se si Rama dhe Vuçiç ‘po shtronin një çast të rëndësishëm historik’ në kuptimin e marrëdhënieve rajonale.
“Unë besoj se rruga do të jetë ajo që të tjerët do të ndjekin dhe kujtojnë, jo këto incidente në marrëdhëniet mes shqiptarëve dhe serbëve apo shteteve të tjera, që duan të na çojnë në urrejtje, konflikt dhe vuajtje”.
“Nëse gjatë gjashtë ose shtatë muajve ia dalim të rregullojmë çështjet që janë harruar për një shekull, është një gjë e mirë jo vetëm për marrëdhëniet shqiptaro-serbe, por për të gjithë rajonin,” tha Maliqi për të përditshmen Danas më 13 maj.
Vizita e Vuçiç në Tiranë do të jetë hapi i parë i një kryeministri serb në Shqipëri. Vendimi i tij erdhi pasi Rama vizitoi Beogradin më 10 nëntor, duke u bërë lideri i parë shqiptar që vizitoi Serbinë që nga vizita e diktatorit komunist Enver Hoxha në 1946.
Megjithatë, vizita e Ramës u shoqërua nga një shkëmbim zemërimi mes dy kryeministrave mbi ish-provincën serbe të Kosovës, që deklaroi pavarëisnë në 2008.
Rama tha se Kosova ishte tanimë një shtet i pavarur, i njohur nga 108 shtete nëpër botë dhe se pavarësia e saj ishte mbështetur nga një vendim i Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë.
Kryeministri serb i quajti fjalët si një provokim dhe këmbënguli se Serbia e shihte ende Kosovën si pjesë të saj.
“Nuk prisja një provokim nga Rama dhe nuk pres që ai të flasë rreth Kosovës… Është puna ime të mos lejoj askënd të poshtërojë Serbinë,” tha ai.
Marrëdhëniet mes Serbisë dhe Shqipërisë kanë qenë të dobëta dhe u përkeqësuan edhe më shumë gjatë konfliktit të fundit të viteve 1990 në Kosovë.
Të dyja shtetet po përpiqen të anëtarësohen në Bashkimin Europian dhe vizita është parë si një mënyrë që Beogradi dhe Tirana të hedhin pas diferencat e të shkuarës.
Megjithatë, vizita u shty nga 22 tetori pas tensioneve të shkaktuara në ndeshjen e futbollit për kualifikimin në Euro 2016 mes Serbisë dhe Shqipërisë në Beograd më 14 tetor.
Ndeshja e futbollit u braktis kur në stadium shpërthyen grindjet pasi një dron që mbante një hartë të “Shqipërisë Etnike” fluturoi mbi stadium.
Teksa grindjet filluan në fushë, disa lojtarë shqiptarë u sulmuan nga fansat serbë që hynë në fushë.
Zyrtarët serbë atëherë akuzuan vëllain e kryeministrit, Olsi Rama, se mbante telekomandën e dronit, të cilën ai e mohoi.
Pas ndeshjes, kryeministrat e Shqiptarisë dhe Serbisë patën një shkëmbim të ashpër pikëpamjesh në Twitter.
