Në stacionin e trenit në Preshevë, në rrugën e gjatë nga Siria në Gjermani, Teyma, është një e adoleshente tipike në një situatë të jashtëzakonshme.
Teyma është një fanse e flaktë e muzikës. Pothuajse 20 nga fotot e fundit të kopertinës së saj në Facebook janë kolazhe dhe portrete të idhullit kanadez të muzikës pop, Justin Bieber. Lil’Wayne, Rihanna, Nicki Minaj dhe grupi One Direction zënë gjithashtu vend aty. Ashtu siç proklamon edhe përmes Instagramit të saj: “HIP HOP-i ËSHTË JETA”.
Muzika të cilën e mban në Iphone-in e saj me ngjyrë të rosë të flaktë, e ka shoqëruar atë gjatë gjithë rrugëtimit të saj nga kryeqyteti sirian, Damasku e përgjatë shtatë shteteve, “përmes detit, anijes, trenit, autobusit, taksisë dhe në këmbë” deri te stacioni i trenit në Preshevë, në jug të Serbisë, në afërsi të kufirit me Maqedoninë dhe Kosovën. Kjo është vetëm edhe një ndalesë në rrugën drejt Evropës Perëndimore.
“Ndoshta në Gjermani, ndoshta në Norvegji”, thotë ajo. “Unë nuk flas gjermanisht, por nëse përfundoj atje, dua të shkoj edhe në universitet.”
Teyma ka udhëtuar me xhaxhain dhe babanë e saj për më tepër se një muaj. Ata janë në mesin e 9 milionë njerëzve që vlerësohet që janë larguar nga Siria që nga fillimi i luftës civile në 2011–rreth 40% e popullatës.
Me dhjetëra emigrantë sirianë i kanë shkruar emrat e tyre në stacionin e gëlqerosur të Preshevës. Në stolat e jashtëm gjenden një grup afganësh të vrerosur, ndërsa ulur pak më tutje në dysheme gjendet një familje palestinezësh nga Siria, që po hanë ushqim të marrë me vete. Një punonjës i stacionit u jep a tyre pak kripë.
Në tre muajt e parë të vitit 2015, Gjermania i ka dhënë statusin e refugjatit 13,775 sirianëve, numër shumë më i lartë për frymë se për çdo vend tjetër.
Por familja e Teymas duhet që ta kalojë Hungarinë dhe Austrinë për të shkuar atje. Thashethemet se Hungaria planifikon që të ndërtojë një mur kufitar kanë shkaktuar frikë në mesin e disa emigrantëve. Teyma duket të ketë vetëbesim, pasi shumë nga shokët e saj ia kanë dalë mbanë. Por ajo është shumë e zemëruar që refugjatë të tjerë deklarohen rrejshëm si sirianë. “Kjo nuk më pëlqen,” thotë ajo.
Turq, afganë, ganezë, kurdë, nigerianë “të gjithë duan një vend në Gjermani, Danimarkë dhe Norvegji. Të gjithë thonë ‘Unë jam sirian, unë jam sirian’”, shton ajo.
Ajo ka një plan afatgjatë për studime që të bëhet arkitekte, “ndoshta një dizajner interiore! Po ashtu dëshiroj të shkoj në Londër, Nju Jork, dhe Los Angeles”.
Vëllai i madh i Teymas ja ka ngritur stekën lartë. Ai së shpejti do t’i fillojë studimet master për arkitekturë në Mbretërinë e Bashkuar. Ai ka qenë duke studiuar në Damask, por gjithashtu konkurrencë nga e motra e Teymas. Profili i saj në Facebook thotë që ajo ka përfunduar dy kurse studimore në Universitetin e Oxfordit. Ndërkohë, vëllai i saj më i madh, është duke përfunduar studimet master në inxhinieri civile, duke ndjekur rrugën e babait të tij. Ai shpreson t’ju bashkëngjitet atyre në Gjermani kur t’i përfundojë studimet. “Ai e do Gjermaninë. Ai ka dashur të shkojë atje që kur ka qenë fëmijë. Nëna e saj ka shitur bizhuteri”.
Ajo dhe xhaxhai i saj kanë qenë të ulur për orë të tëra në ulëse të stacionit në Preshevë. Sipas vlerësimeve, rreth 600 sirianë kalojnë çdo ditë këtu. Qyteti ka gjasa të shpërthejë, si udhëkryq i pazakontë për emigrantët nëpër të gjithë rajonin. Dhoma e vogël është e zbrazët dhe me lagështi por askush nuk ankohet sepse e kanë të gjithën për vete. Xhaxhai i saj nënqesh fshehurazi përderisa ajo ia plas të qeshurës. Ai po tregon disa shaka pa kripë dhe megjithëse thotë që nuk flet anglisht, ai e njeh gjuhën mjaftueshëm sa për të bërë shaka gjatë bisedës sonë. Gjykimi i Teymas për këtë? “Ai është një idiot”.
“Unë i bie kitarës. Vizatoj dhe këndoj. Lexoj libra arabë: veçanërisht Nizar Qabbanin dhe Khalil Gibranin. Filmat të cilët më pëlqejnë janë ‘Inati’, ‘Shtëpia e Dyllit’ dhe ‘Mbreti i Unazave’”.
Ajo madje ka entuziazëm edhe për gjërat që po ha në stacion: “Snickers! Tëix! Coca-Cola, uh, dhe pije ultra energjike. Nganjëherë mollë dhe banane”.
Sidoqoftë, kur biseda jonë kthehet tek Siria dhe lufta nga e cila ajo ka ikur, entuziazmi i saj zhduket.
“Siria tani është shumë e rrezikshme. Myslimanët nuk i pëlqejnë sirianët. Ne nuk kemi para të jetojmë atje. Në Siri, nuk ka jetë, nuk ka buzëqeshje.
“Nëse qëndrojmë në Siri, Daesh” thotë ajo, duke ju referuar akronimit arab për të ashtuquajturin Shteti Islamik apo ISIS, që persekuton të krishterët sirianë sikurse ajo. Në zonat e pushtuara nga grupi militant, të krishterët janë detyruar që të paguajnë një taksë fetare, të konvertohen ose janë vrarë tashmë.
“Në Siri lufta tani është shumë e vështirë, shumë e rrezikshme. Më e rrezikshme sesa përpara. Nëse do të qëndronim në Siri, ne do të vdisnim”, thotë ajo.
Ajo akoma ka ndjenja të përziera sa i përket largimit nga vendi.
“Më pëlqen Siria. Dua të kthehem. Në muajin dhe vitin e fundit unë kam vazhduar të them ‘Nuk dua të shkoj në Gjermani apo ndonjë vend tjetër’. Por më kanë thënë që duhesh të shkosh, për të jetuar një jetë më të qetë, të përfundosh studimet e mia”.
“Siria është shumë e bukur. Deri para katër vitesh, atje ka pasur një jetë të mirë. Kujtimet për shokët dhe familjen më bëjnë që ta ndjej mungesën e atij vendi edhe më shumë. Shpresoj që ta shoh prapë shtëpinë time – dhomën time të gjumit,” thotë ajo.