Bordi ekzekutiv i UNESCO-s ka votuar për ta çuar kërkesën e Kosovës për votim final në konferencën e përgjithshme në nëntor, pavarësisht kundërshtimit serb.
Bordi ekzekutiv votoi të mërkurën 27 me 14 që kërkesa e Kosovës për t’iu bashkuar UNECSO-s të kalojë në fazën tjetër, pavarësisht kundërshtimit nga Serbia, që e sheh këtë si një hap tjetër të papranueshëm drejt njohjes së pavarësisë së ish-krahinës së saj.
“Ishte një hap i vogël, por emocionues përpara në një rrugë të gjatë,” shkroi në Twitter pas votimit zv. ministri i jashtëm i Kosovës, Petrit Selimi.
Kërkesa për anëtarësim do të votohet përfundimisht në konferencën e përgjithshme të UNESCO-s në nëntor, kur dy e treta e 195 anëtarëve duhet të votojnë në favor që Kosova të lejohet të anëtarësohet.
Delegacionet e aleatëve serbë si Rusia dhe Kuba i kërkuan bordit të shtyjë kërkesën e Kosovës por kreu i seancës refuzoi kërkesën duke thënë se ishte shumë vonë, raportoi Kosovapress.
Serbia e kundërshton çdo njohje ndërkombëtare të Kosovës dhe shprehet se Prishtina nuk ka vullnet për të mbrojtur monumentet fetare serbe në ish-krahinën e saj.
Serbët e Kosovës protestuan ditën e mërkurë në një manastir ortodoks në Graçanicë dhe në veri të qytetit të ndarë të Mitrovicës përpara takimit vendimtar të Këshillit Ekzekutiv të UNESCO-s.
Dhjetëra serbë u mblodhën brenda manastirit të Graçanicës dhe vendosën fotografi të kishave ortodokse të shkatërruara përtokë dhe shkruan sloganin “Jo Kosovës në UNESCO”.
gor Simic, një politikan nga Mitrovica që mori pjesë në protestë, rikujtoi shkatërrimin e kishave ortodokse serbe gjatë trazirave në të gjithë Kosovën në vitin 2004.
“Anëtarësimi i Kosovës në UNESCO nuk do të mbrojë kishat serbe,” tha Simic për median.
Rreth 200 studentë serbë u mblodhën gjithashtu në një protestë në Mitrovicë, duke marshuar nga universiteti drejt urës kryesore mbi lumin Ibër që ndan popullsinë serbe nga ajo shqiptare në qytet.
“Duke qenë se studentët nuk e pranojnë Republikën e Kosovës, ata janë gjithashtu kundër pranimit të Kosovës në UNESCO,” tha përfaqësuesi i studentëve Milan Savic.
Gjatë trazirave etnike në të gjithë Kosovën në mars të vitit 2004, 19 persona u vranë dhe më shumë se 800 ndërtesa u shkatërruan apo dëmtuan duke përfshirë edhe 29 kisha ose manastire, sipas një raporti të OSBE-së.
Gjykatat ndërkombëtare në Prishtinë që atëherë kanë dënuar disa njerëz për shkatërrimin e kishave ortodokse serbe dhe kanë dhënë dënime që variojnë nga 21 muaj në 16 vjet.
Shumë nga manastiret dhe kishat më të rëndësishme ortodokse serbe ndodhen në Kosovë, duke përfshirë kishat manastir të Gracanicës dhe Deçanit dhe kompleksi patriarkal në Pejë, të cilat janë tashmë në listën e vendeve të Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s.
Beogradi e akuzon Prishtinën se nuk kujdeset si duhet për ato dhe se ka bashkëpunuar në shkatërrimin e disa vendeve.
Megjithatë Serbia nuk ka të drejtë vetoje ndaj ofertës së Prishtinës për t’u anëtarësuar në UNESCO dhe Kosova është në gjendje t’i bashkohet UNESCO-s edhe pse kjo nuk është një shtet anëtar i OKB-së.