Megjithëse i fitoi zgjedhjet e fundit me premtimin për të luftuar korrupsionin, qeveria e Aleksandër Vuçiç ka arritur pak rezultate në këtë fushë, pretendojnë ekspertët.
Zoran Stojiljkoviç, kreu i Agjencisë Kundër Korrupsionit të Serbisë, tha për BIRN se nuk ka indikacione objektive se korrupsioni është në rënie në Serbi, edhe pse Partia Progresive në pushtet fitoi zgjedhjet në vitin 2012 në një manifest anti-korrupsion.
“Nuk ka përmirësime të matshme në fushën e korrupsionit. Lufta e dyshuar kundër korrupsionit nuk është institucionalizuar dhe varet mbi të gjitha te individët”, tha Stojiljkoviç.
Ai shtoi se institucionet përkatëse shtetërore nuk kanë paraqitur raportet e nevojshme dhe nuk kanë informuar publikun, që është e rëndësishme në qoftë se korrupsioni në sektorin publik duhet të kontrollohet.
Stojiljkoviç shtoi se arrestimi në vitin 2012 i manjatit Miroslav Miskoviç, gjyqi i të cilit është në vazhdim, ka rritur pëlqimin e Vuçiçit, por tha se ai nuk pret një rezultat spektakolar për rastin.
“Ngaqë është me të vërtetë e vështirë të provosh diçka të madhe në gjykatë, unë mendoj se qeveria është duke kërkuar për një strategji dalëse. Nëse ka ndonjë vendim, ai ndoshta do të zhgënjejë pritshmëritë e publikut,” tha ai.
Mishkoviç, pronar i kompanisë më të madhe private të Serbisë, Delta Holding, u arrestua më 12 dhjetor 2012, me dyshimin se ka fituar në mënyrë të paligjshme më shumë se 30 milionë euro nga kompanitë rrugore të privatizuara.
Të dyshuarit përfshijnë djalin e tij, Markon, pronar i Fondit të Investimeve Mera, dhe Marko Djuraskoviç, pronari i kompanisë për ndërtimin e rrugëve, Nibens Group.
Prokuroria në maj të vitit 2013 i akuzoi këta të tre dhe tetë persona të tjerë, për nxjerrjen e paligjshme dhe përvetësim të fondeve dhe aseteve nga disa kompani rrugore nga viti 2005 deri në vitin 2010.
Prokuroria dyshon se ata i shkaktuan kompanive të ndërtimit të rrugëve një dëm prej 148 milionë euro, dhe buxhetit të Serbisë një dëm prej rreth 4 milionë eurosh.
Mishkoviçi ka mohuar akuzat, duke thënë se ai ka punuar gjithmonë për të mirën e vendit të tij. Kompania e tij lançoi një faqe interneti që synon të bindë njerëzit për pafajësinë dhe motivet e tij.
Djali i tij, Marko, u dënua me tre vite e gjysmë burg dhe për evazion fiskal në rastin e kompanive të ndërtimit të rrugëve në mars. Mishkoviç përballet me akuzat për këtë çështje, por në një procedurë të veçantë.
Pasi ai mori pushtetin në vitin 2012, përveç rastit Mishkoviç, Vuçiç njoftoi se ai do të zgjidhë rastet e “24 privatizimet të diskutueshme”.
Në vitin 2011, Komisioni Europian i kërkoi Serbisë të shqyrtojë 24 raste të korrupsionit në privatizimet problematike dhe shitjet e ndërmarrjeve shtetërore. Deri më tani, asnjë prej rasteve është zgjidhur.
Nemanja Nenadiç, drejtor i programit të Transparency Serbia, tha për BIRN se qeveria kishte njoftuar vetëm të dyshuarit në rastet dhe dëmin e shkaktuar.
“Asnjë nga rastet nuk është zgjidhur. Qeveria po ashtu nuk na ka dhënë detaje për ndonjë prej rasteve,” tha Nenadiç, duke shtuar se problemi kryesor me korrupsionin në Serbi ishte shmangia e zgjidhjeve sistematike.
“Nëse ne shikojmë statistikat, korrupsioni është në rritje. Korrupsioni është shumë më tepër një çështje e sistemit se sa e personaliteteve. Publiku nuk ka marrë asnjë të dhënë më shumë në fuqinë e vendimmarrjes se sa pesë vjet më parë,” tha Nenadiç.
Ai tha se qeveria shpesh ka shkelur ligjin për qasje të lirë në informacione me karakter publik.
Indeksi i Perceptimit të Korrupsionit i Transparency International për vitin e shkuar e renditi Serbinë në pozicionin e 71 në listën e 168 shteteve.
Një vit më parë indeksi e renditi në vendin e 78, por numri i vendeve të përfshira në listë ishte më i lartë – 175. Sidoqoftë, rezultatet e fundit e vendosin Serbinë në mesin e atyre vendeve me korrupsion të përhapur, njëlloj si në vitet e mëparshme.