Disa qindra banorë në perëndim të Kosovës protestuan kundër një vendimi gjyqësor që konfirmoi të drejtat e manastirit ortodoks serb në Deçan për 24 hektarë tokë.
Disa qindra shqiptarë të Kosovës ditën e enjte protestuan ndaj një vendimi të Gjykatës Kushtetuese të Kosovës, e cila konfirmoi të drejtat e Manastirit Ortodoks Serb të Deçanit për 24 hektarë tokë.
Në protestën paqësore pjesëmarrësit mbanin parulla ku shkruhej, “Gjykata Kushtetuese shkeli drejtësinë”.
Vendasit u mblodhën në përgjigje të thirrjes së kryetarit të komunës së Deçanit, Rasim Selmanaj, i cili u bëri thirrje banorëve vendas për të kundërshtuar vendimin.
Në fjalimin e tij në protestë, Selmanaj u tha njerëzve se nuk do ta pranojnë vendimin e gjykatës dhe u zotua se do ta kundërshtojë atë.
Ai tha se ka asgjë kundër manastirit historik, sepse ai ka një vlerë të madhe në rajon. “Por vendimi për pronën është i papranueshëm për qytetarët e Deçanit,” tha Selmanaj.
Ai i bëri thirrje komunitetit ndërkombëtar dhe liderëve të Kishës Ortodokse Serbe të diskutojnë një zgjidhje për debatin mbi tokën e manastirit.
Disa deputetë nga Aleanca e opozitës për Ardhmërinë e Kosovës, AKK, e cila kohët e fundit kundërshtoi marrëveshjen kufitare me Malin e Zi, një marrëveshje e udhëhequr nga BE-ja, iu bashkua protestës.
Në një mbledhje të asamblesë rajonale të mërkurën, Selmanaj tha se, si kryetar i komunës, ai nuk do të pranonte vendimin e gjykatës, pavarësisht nga pasojat.
Kjo nuk është protesta e parë në lidhje me tokën. Në dhjetor 2015, rreth 200 demonstrues u mblodhën për të protestuar kundër një vendimi të përkohshëm të Gjykatës Kushtetuese, që nuk e lejonte gjykatën Komunale në Deçan të gjykonte çështjen në lidhje me këtë debat.
Toka ishte fokus i demonstratave të mëparshme në vitin 2012, pasi Gjykata e Larta vendosi se 24 hektarët i përkisnin manastirit dhe jo dy kompanive nga Kosova që e kishin pretenduar atë tokë që prej përfundimit të konfliktit të vitit 1999 midis luftëtarëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës dhe forcave qeveritare serbe.
Pas 16 vitesh përballje gjyqësore, Gjykata Kushtetuese më 20 maj konfirmoi të drejtën e manastirit për 24 hektarët tokë, të barabartë me 59 akra.
Në vendimin e saj, Gjykata Kushtetuese e hodhi poshtë vendimin e vitit të kaluar të Kolegjit të Ankesave të Dhomës së Posaçme të Gjykatës së Lartë për ta rikthyer padinë në Gjykatën e Shkallës së Parë në Deçan.
Gjykata Kushtetuese konstatoi gjithashtu se vendimi i mëparshëm i Gjykatës së Lartë i dhënë më 27 dhjetor 2012, i cili konfirmoi të drejtën e pronësisë së Manastirit ishte res judicata (një çështje e gjykuar).
Dioqeza e Rashkës – Prizrenit e Kishës Ortodokse Serbe shprehu kënaqësinë e saj mbi vendimin e dhënë.
“Gjykata Kushtetuese tregoi kompetencën e saj dhe gatishmërinë për të bërë një gjykim të paanshëm, i cili ka mbrojtur në mënyrë të përhershme të drejtat pronësore të manastirit për tokën e tij,” tha në një deklaratë Peshkopi Teodosije i Rashkës – Prizrenit.
“Ky vendim është i një rëndësie të veçantë për qëndrueshmërinë e Manastirit të Deçanit, një vend i Trashëgimisë Kulturore Botërore të UNESCO-s, si edhe për të ardhmen e komunitetit të tij në manastir. Në të njëjtën kohë, ai përfaqëson një inkurajim të rëndësishëm që, në rrethanat e tanishme, mund të mbrojmë të drejtat e njeriut dhe interesa vitale në Kosovë,” shtoi ai.
Manastiri i Deçanit është një nga vendet më të rëndësishme fetare serbe dhe një nga vendet trashëgimi kulturore në Kosovë. Ndërtimi i tij filloi nën sundimin e mbretit serb Stefan Urosh III Decanski në vitin 1327 dhe u varros në manastirin ende të papërfunduar në vitin 1331.
