Sulmi i Hamasit i 7 tetorit dhe përgjigja e pamëshirshme ushtarake e Izraelit kanë ringjallur edhe një herë një cikël në dukje të pafund dhune në Lindjen e Mesme. Siç qëndrojnë gjërat, nuk ka përpjekje serioze për të thyer ciklin dhe perspektiva e zgjidhjes përfundimisht të konfliktit izraelito-palestinez duket më e largët se kurrë. Të gjithë ata që dëshirojnë paqen duhet t'u thonë të vërtetën si izraelitëve ashtu edhe fundamentalistëve militantë islamikë.
Ndërsa rriteshim, shumicës prej nesh iu mësua se njohja dhe marrja parasysh me kujdes e së kaluarës së dikujt është një shenjë karakteri. Megjithatë, sot kemi të bëjmë me palë që refuzojnë të japin llogari për përvojat e kaluara, apo të planifikojnë të ardhmen e tyre.
Operacioni i Hamasit më 7 tetor ishte një version më i avancuar i sulmeve të tij të mëparshme në vitet 2008, 2014 dhe 2021. Qëllimi i tij i deklaruar ishte t'i përgjigjej praktikave provokuese pushtuese rreth xhamisë Al-Aksa në Jerusalemin Lindor dhe të çlironte të burgosurit palestinezë. Por këto sulme nuk kanë ndryshuar kurrë asgjë në terren në Gaza; përkundrazi, ato kanë shkaktuar vazhdimisht më shumë vdekje nga të dyja anët – edhe pse zakonisht pesë herë më shumë palestinezë se izraelitë. Më pas, është shkatërrimi i pashmangshëm i infrastrukturës, shtrëngimi i parashikueshëm i bllokadës dhe shtypja e vazhdueshme ndaj palestinezëve (si ata që arrestohen në Al-Aksa).
Në mënyrë të ngjashme, në përpjekjen për të ndëshkuar Hamasin ushtarakisht për 1,400 izraelitë të vrarë më 7 tetor, Izraeli nuk ka ndaluar që të shqyrtojë të dhënat e veta. Luftërat e mëparshme në Gaza nuk e arritën objektivin e tyre parësor për të zbutur Hamasin, sepse qasja e Izraelit ka qenë të merret me simptomat në vend të shkaqeve rrënjësore.
Që nga zanafilla e tij, Izraeli ka luftuar shumë luftëra të përgjakshme në emër të ruajtjes së sigurisë së tij, e cila nga ana tjetër ka sjellë kosto në jetë, të drejta dhe perspektivat e palestinezëve. Së fundmi, qeveria e ekstremit të djathtë e kryeministrit Binyamin Netanyahu (tani e lënë mënjanë në favor të një qeverie emergjente të unitetit kombëtar) kishte vendosur fetarë të zellshëm në postet kryesore të kabinetit, ku ata rritën tensionet me palestinezët mbi Al-Aksën dhe në të gjithë Bregun Perëndimor.
Izraelitët vazhdimisht gabojnë që besojnë se palestinezët do të pranojnë të nënshtruar status quo-në, pavarësisht se bëjnë jetë në kushte të vështira dhe me pak shpresë. Megjithatë, historia e konflikteve dhe pushtimeve në Algjeri, Marok, Tunizi, Siri dhe Egjipt e bën të qartë se një mentalitet i tillë është i dënuar të sjellë dështim. Njerëzit e shtypur mund të kalojnë periudha apatie në dukje të thellë, por dëshira e tyre për liri mbetet. Ata gjithmonë do të zgjohen nga qetësia e tyre në një moment.
Në këtë luftë të fundit, qëllimet e Izraelit duket se janë të hakmerret për ata që u vranë nga Hamasi, të rivendosë fuqinë e Forcave Mbrojtëse të Izraelit dhe të eliminojë Hamasin nga Gaza. Por ai nuk ka shpjeguar se si do ta arrijë qëllimin e fundit dhe as se si do të merret me pasojat.
Sa herë që Hamasi përfshin Gazën dhe popullin e saj në një luftë të përgjakshme me Izraelin, emocionet në mënyrë të pashmangshme rriten në të gjithë botën arabe. Imazhet e shkatërrimit të Gazës nxisin zemërim jo vetëm në rrugët arabe, por edhe më gjerë. Ndonëse zhgënjyese, nuk është habi të shohësh mbështetje për Hamasin dhe uzurpim të kauzës palestineze nga ana e tij, të përhapur në disa nga anëtarët më të arsimuar dhe më të shkolluar të elitës arabe. Një figurë e tillë kohët e fundit më qortoi për kritikat e mia ndaj Hamasit, duke argumentuar se ai nuk është një organizatë terroriste, por një lëvizje rezistence, dhe se izraelitët e vrarë nuk ishin civilë, por kolonë që e meritonin këtë.
Reagime të tilla tregojnë se si valët e dhunës dhe urrejtjes konsumojnë të gjithë në rrugën e tyre. Edhe intelektualët mund t'i nënshtrohen emocioneve dhe zemërimit, shumë prej tyre të nxitura nga mediat sociale dhe propaganda.
Nëse Izraeli nuk është në gjendje të eliminojë Hamasin, apo edhe të minojë fuqinë e tij ushtarake dhe autoritetin politik, ai do të ketë arritur shumë pak. Do të duhen dy dekada për të kapërcyer dëmin e paprecedentë që po i shkaktohet Gazës. Po kështu, Hamasi thjesht do të ketë organizuar një shfaqje narcisiste force, të cilën njerëzit e pafajshëm të Gazës duhet ta paguajnë me gjakun e tyre, shtëpitë e tyre dhe të ardhmen e tyre. Përbuzja e Hamasit për civilët e pafajshëm do të arrijë kulmin sa herë që lufta të përfundojë. Edhe një herë, mbështetësit e tij do të festojnë “fitoren” duke qëndruar mbi rrënojat e shtëpive të shkatërruara dhe kufomat e banorëve të pafajshëm të Gazës.
Si arabët ashtu edhe izraelitët duhet të mendojnë me kujdes se çfarë mund të arrijnë politikat dhe veprimet e tyre. Vetëm duke kujtuar përvojën e kaluar ata mund të kthehen në një rrugë që ofron të paktën njëfarë shprese për të ardhmen në të dyja anët e konfliktit.
Marrë me autorizim nga Project Syndicate, 2016. Ripublikimi mund të bëhet vetëm me lejen e Project Syndicate. The Futility of Violence in the Middle East