Për mua, si për shumicën e australianëve, pushimet e verës kanë nënkuptuar gjithmonë të shkosh në plazh. U rrita duke notuar dhe duke luajtur me valët dhe me kalimin e kohës kalova në një dërrasë sërfi, por nuk ia dola të mësoj si të qëndroj mbi një dërrasë sërfi.
Më në fund ia dola ta përmbush atë mision kur isha te të pesëdhjetat – shumë i vjetër për t’u bërë specialist në të, por mjaftueshëm i ri që sërfi të më jepte një dekadë argëtimi dhe një ndjesi përmbushjeje. Këtë verë jugore, jam kthyer në Australi dhe jam përsëri pranë valëve.
Në plazhin ku bëra sërf sot, dëgjova rreth një ceremonie që kishte ndodhur këtu më herët këtë sezon – një lamtumirë për një sërfist vendas që kishte vdekur në moshë të vjetër. Miqtë e tij sërfistë notuan në oqean dhe formuan një rreth, të ulur në dërrasat e tyre, ndërsa hiri i tij u shpërnda në sipërfaqe. Miqtë dhe familjarët e tjerë qëndruan dhe vështruan nga plazhi dhe maja e shkëmbit. Më thanë se ishte një nga sërfistët më të mirë aty, por në një kohë kur nuk prodhonte para sërfi.
Ishte ky fati i tij i keq, pyeta veten, të lindte tepër herët për të parë pjesë në qarkun profesional fitimprurës të sërfit të sotëm? Apo ishte fati i tij i mirë të ishte pjesë e një skene sërfi që ishte më pak për yjet e sportit dhe më shumë për shijimin e valëve?
Ky nuk është një fjalim i përgjithshëm dhe i fryrë kundër influencës korruptive të parasë. Pasja e parave hap mundësi që, nëse përdoren mirë, mund të jenë shumë pozitive. Sërfistët kanë krijuar organizata mjedisore si Fondacioni i Sërfit, që ka një shqetësim të veçantë për oqeanet dhe SurfAid, që përpiqet të shpërndajë disa nga përfitimet e turizmit të sërfit në vendet e zhvilluara te vendasit më të varfër. Ende, shpirti i ditëve të para të sërfit (mendoni për harmoninë e valëve dhe veprimit njerëzor të portretizuar në filmin e vitit 1971 Mëngjesi i Tokës) bien ndjeshëm në kontrast me qarkun luksoz të profesionistëve sot.
Disa sporte janë qenësisht konkurruese. Adhuruesit e tenisit mund të admirojnë një goditje të ekzekutuar mirë, por vështrimi i nxemjes në fushë do të ishte i mërzitshëm nëse nuk do pasohej nga një ndeshje. E njëjta gjë është e vërtetë për futbollin: Kush do të shkonte për të parë një grup njerëzish që godasin topin nëpër fushë nëse nuk do të kishte rëndësi fitorja apo humbja? Lojtarët në këto sporte nuk mund të shfaqin gamën e plotë të aftësive të tyre pa u nxitur nga një kundërshtar konkurrues.
Sërfi është ndryshe. Ai ofron mundësi për t’u përballur me sfida që kërkojnë një varietet aftësish, si fizike dhe mendore; por sfidat janë të brendshme dhe nuk përfshijnë mundjen e një kundërshtari. Në këtë drejtim, sërfi është i afërt me ngjitjen, alpinizmin apo skinë sesa me tenisin apo futbollin. Eksperienca estetike e të qenët në një mjedis të bukur natyror është një pjesë e rëndësishme e tërheqjes së aktivitetit’ merret kënaqësi në ndjesinë e përmbushjes dhe është një ushtrim i fuqishëm fizik që nuk ka monotoninë e vrapimit në një pajisje stërvitje apo në xhirot e notit.
Për ta bërë sërfin konkurrues duhen zbuluar mënyra për të matur performancën. Zgjidhja është të gjykosh aftësi të caktuara të shfaqura në rrëshkitjen në një dallgë. Nuk ka asgjë që nuk shkon me sërfistët që konkurrojnë për të parë kush mund të bëjë më shumë manovra në një dallgë – siç nuk ka asgjë që nuk shkon me sfidën se kush mund të bëjë zhytjen më të vështirë nga një platformë dhjetë metra.
Por kur ne e bëjmë sërfin konkurrues, një aktivitet çlodhës në të cilin miliona njerëz mund të marrin pjesë të lumtur transformohet në një sport që duhet parë nga spektatorët, për më tepër në një ekran. Do të ishte shumë keq nëse fokusi i ngushtë në shënimin e pikëve i sportit konkurrues do të kufizonte vlerësimin për bukurinë dhe harmoninë që përjetojmë kur ngasim një valë pa bërë sa më shumë kthesa të mundshme gjatë kohës që jemi në të.
Pjesët më të bukura të sërfit tim kanë të bëjnë më shumë me përjetimin e madhështisë dhe fuqisë së valëve sesa me aftësinë tonë për t’i sërfuar ato. Në fakt, në çastin e momentit të vetëm më magjik në sërf, nuk isha fare mbi një dallgë. Në gjirin Byron, pikën më lindore të Australisë, po lëvizja drejt vendit ku dallgët shuheshin. Dielli po shkëlqente, deti ishte blu dhe isha i ndërgjegjshëm për shtrirjen e Oqeanit Paqësor për mijëra milje, pa ndërprerje nga toka derisa arrinte bregun e Kilit.
Një impuls i energjisë së prodhuar në atë zgjerim të ujit afroi disa shkëmbinj nën ujë dhe ngriti përpara meje një mur të gjelbër. Teksa vala filloi të shuhej, një delfin kërceu përpara shkumës, me të gjithë trupin të paprekur nga uji.
Ishte një çast sublim, por jo aq i pazakontë. Siç e dinë edhe shumë nga miqtë e mi sërfistë, ne jemi kafsha e vetme që luan tenis apo futboll, por jo të vetmit që i pëlqen sërfi.