Një refugjate e moshuar boshnjake, e cila u kthye pas luftës, u urdhërua t’i paguante kompensim një familjeje serbe, e cila zuri shtëpinë e saj në një fshat afër Visegradit dhe e ka rinovuar atë në mungesë të saj.
Gruaja 71-vjeçare Muniza Oprasic ka bërë thirrje për ndihmë pasi gjykata e qarkut në Sarajevën Lindore e urdhëroi atë t’i paguajë 10,000 € një familjeje serbe që jetonte në shtëpinë e saj në fshatin Okrugla, në entitetin e Republikës Srpska ku mbizotërojnë serbët, për gati shtatë vjet deri në vitin 2003, ndërsa ajo ishte refugjate.
“Nuk e kuptoj si mund të ndodhë kjo,” tha Oprasic për BIRN.
“Kjo ishte shtëpia ime. Pse u futën në shtëpinë time ata? Ata jetuan atje për shtatë ose tetë vjet dhe tani duan që t’i paguaj. Kjo është e tmerrshme dhe kështu po jetojmë në Republikën Srpska ne të rikthyerit në Visgrad,” tha ajo.
Oprasic tha se ajo nuk kishte mjaftueshëm para për të paguar kompensimin, kështu që gjykata vendosi t’i marrë një pjesë të pensionit.
“Kam një pension prej 320 markash boshnjake, (160 euro) dhe ata thanë se do të marrin gjysmën ose ndoshta 100 marka (50 euro). Nuk e përballoj dot këtë. Unë kam nevojë për ilaçe, kam fatura për të paguar. Po kërkoj ndihmë nga kushdo,” tha ajo.
Almir Salihovic nga Koalicioni i 1 Marsit, i cili përfaqëson të rikthyerit në Republikën Srpska, tha për BIRN se ai e sheh vendimin si një “tregues të diskriminimit sistematik ndaj të rikthyerve boshnjakë”.
“Ky nuk është i vetmi rast kur ligjet përdoren për të diskriminuar të drejtat e jo serbëve. Dimë rastet në Gacko dhe Bijeljina, ku po merret toka boshnjake. Sistemi serb po na bën presion,” tha Salihoviç.
Ai tha se ai ishte i frustruar nga mungesa e përgjigjes së vendimit të gjykatës nga ana e politikanëve boshnjakë dhe komunitetit ndërkombëtar.
“Ne si koalicion nuk mund të bëjmë asgjë substanciale.Do të përpiqemi të mbledhim fonde për të ndihmuar këtë grua në një farë mënyre. Ndoshta për të blerë dru, por nuk mund të bëjmë më shumë,” tha Salihovic.
Presidenti i asamblesë së komunës së Visegradit, Suljo Fejzic, tha gjithashtu për median vendase se ai nuk ishte aspak i lumtur me vendimin.
“Kjo dërgon një mesazh shumë të keq – boshnjakëve të rikthyer po u thuhet se nuk janë të mirëpritur,” tha ai.
Sipas vendimeve në gjykatën e Hagës, forcat serbe të Bosnjës morën kontrollin e Visegradit në maj të vitit 1992 dhe filluan një prej fushatave më famëkeqe të konfliktit, të hiqnin qafe popullsinë boshnjake të qytetit. Disa qindra prej tyre mendohet të janë kthyer që nga koha e luftës.