
Bashkimi Europian emëroi 19 gjyqtarë që do të punojnë në Gjykatën e re Speciale të Kosovës me bazë në Hagë, e ngritur për të gjykuar ish-anëtarë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës për krime lufte gjatë viteve 1990.

Bashkimi Europian të martën shpalli listën e gjyqtarëve – shumica e tyre nga vendet europiane, me dy nga Shtetet e Bashkuara dhe Kanadaja – ndërsa gjykata e re e Kosovës iu afrua edhe një hap më pranë bërjes së saj totalisht funksionale.
“E mirëpres emërimin e këtyre avokatëve tepër të kualifikuar, secili prej të cilëve – pa asnjë dyshim – do të kontribuojë shumë që mandati ynë të garantojë një proces të drejtë dhe efikas,” tha në një konferencë për shtyp Ekaterina Trendafilova, kryetarja e Dhomave Specializuara.
” Hapi i ardhshëm është seanca e parë plenare që do ta thërras së shpejti dhe gjatë së cilës do të miratohet Rregullorja e Procedurës dhe e Provave e Dhomave të Specializuara, që rregullon kryerjen e procedurave gjyqësore para Dhomave të Specializuara,” shtoi ajo.
Trendafilova është e vetmja gjyqtare e përhershme në Dhomat e Specializuara dhe Zyra e Prokurorit të Specializuar, që janë pjesë e sistemit gjyqësor të Kosovës, por do të veprojnë në mënyrë të pavarur, kanë staf ndërkombëtar dhe baza e të cilave do të jetë në Hagë.
Të gjithë gjyqtarët e tjerë të emëruar do të jenë të pranishëm kur të kërkohet nga Trendafilova.
Gjyqtarët e sapoemëruar:
1. Keith Raynor (nënkryetar), Mbretëria e Bashkuar |
“Marrëveshja e vendit mikpritës” midis Holandës dhe Kosovës, e cila siguron bazën ligjore që Dhomat e Specializuara të kryejnë procedura penale në Holandë, hyri gjithashtu në fuqi këtë muaj.
Figura të larta të UÇK-së pritet të akuzohen për krime të dyshuara se janë kryer gjatë dhe pas luftës me forcat serbe, edhe pse aktakuzat e para priten ende.
Gjykata e re do të dëgjojë çështje që vijnë nga një raport i Task Forcës Speciale Investigative të BE-së në vitin 2014, i cili tha se luftëtarë të papërcaktuar të UÇK-së do të përballeshin me padi për një “fushatë persekutimi” kundër serbëve, romëve dhe shqiptarëve të Kosovës që besohej se ishin bashkëpunëtorë me regjimin e Beogradit.
Krimet e dyshuara përfshijnë vrasje, ndalime të paligjshme dhe dhunë seksuale.
Raporti Task Forcës Speciale Investigative të BE-së u autorizua pasi Këshilli i Europës publikoi një hetim në vitin 2011, i cili hidhte dyshimet se disa zyrtarë të lartë të Kosovës, përfshirë edhe presidentin aktual Hashim Thaçi, ishin përgjegjës për abuzime të ndryshme të të drejtave të njeriut.
Thaçi i ka mohuar akuzat dhe që kur u bë president në shkurt të këtij viti, ai ka mbështetur publikisht themelimin e gjykatës së re.
Gjatë 17 viteve të fundit që kur mbaroi lufta, komuniteti ndërkombëtar ka administruar drejtësinë në Kosovë, por rezultatet e tij kanë qenë të varfra – më pak se 20 vendime përfundimtare në rastet e krimeve të luftës. Serbia ka ndjekur penalisht shtatë raste që kanë lidhje me luftën në Kosovë.
Megjithatë, besohej se prokuroria e Kosovës nuk mund të trajtonte raste të ndjeshme kundër zyrtarëve të lartë, e cila ishte edhe një nga arsyet pse komuniteti ndërkombëtar vendosi të krijojë gjykatën e re.
Në Kosovën, gjykata shihet si e njëanshme duke qenë se do të gjykojë vetëm ish-luftëtarë të UÇK-së – njerëz që shihen si çlirimtarë nga shumica e popullsisë shqiptare të vendit – ndërsa në Serbi, gjykata ka mbështetje të gjerë për shkak të shpresave se do të ndjekë penalisht krimet kundër serbëve.
Në luftën e Kosovës u vranë rreth 13,000 vetë, kryesisht shqiptarë të Kosovës, dhe një milion u dëbuan, ndërsa 1,666 persona janë ende në listën e të zhdukurve.