Një propozim që synon të ndalojë presidentin e Rumanisë nga emërimi i prokurorëve anti-korrupsion ka krijuar një krizë të re mes koalicionit qeverisës dhe presidencës.
Senatorët në Rumani po diskutojnë mbi një projektligj që synon të ndalojë presidentin nga emërimi i kryeprokurorëve në institucionet anti-korrupsion të këtij vendi – një lëvizje që ka shkaktuar tensione të reja mes koalicionit në qeveri të përbërë nga Partia SocialDemokrate dhe Aleanca e Liberalëve dhe Demokratëve nga njëra anë dhe Presidentit President Klaus Iohannis nga ana tjetër.
Projektligji i dorëzuar nga kreu i senatit dhe kryetari i Aleancës së Liberalëve dhe Demokratëve Calin Popescu Tariceanu, u miratua në heshtje më herët nga Dhoma e Ulët e Parlamentit të Rumanisë ndërsa pritej të diskutohej të martën nga Komiteti i Senatit për Drejtësinë. Por debati u shty për më vonë për shkak se Tariceanu nuk mori pjesë në takim.
Ai gjendej në Gjykatën Supreme të vendit në një proces penal në të cilin po gjykohet për dëshmi të rreme dhe për ndihmë të dhënë për një rast korrupsioni që përfshinte kthim të paligjshëm të pronave për Princin Paul të Rumanisë.
Tariceanu e propozoi ligjin pasi u vu nën akuzë dhe i tha BBC në shkurt se ai besonte se drejtësia nuk është e pavarur në Rumani dhe se prokurorët anti-korrupsion në Drejtorinë Kombëtare Antikorrupsion kanë abuzuar me detyrën.
“Drejtoria dhe shërbimet sekrete tashmë perceptohen si institucione që nuk po respektojnë kuadrin ligjor dhe janë vetë të korruptuar dhe se po përdoren si levë në luftën politike në Rumani,” tha ai.
Ky është një nga shumë përplasjet mes koalicionit qeveritar dhe presidentit, i cili i përket qendrës së djathtë dhe që pati kundërshtuar propozimin ligjor të mëparshëm që synonte të kufizonte luftën kundër korrupsionit.
Projektligji i Traicenau synon të kufizojë fuqitë e presidentit.
Ai këkron që prokurorët e përgjithshëm në drejtorinë antikorrupsion si dhe në njësinë për luftën kundër krimit të organizuar duhet të emërohen nga Këshilli i Lartë i Prokurorisë dhe jo nga presidenti dhe ministri i drejtësisë.
Tensioni mes presidencës dhe krerëve të qeverisë u rrit në shkurt pas protestave masive kundër një dekreti qeveritar që synonte të dekriminalizonte abuzimin e zyrtarëve me detyrën.
Tensioni u shfaq para zgjedhjeve të dhjetorit 2016 kur PSD emëroi Liviu Dragnea si kandidat për kryeministër, por Iohannis tha se ai nuk mund të pranonte një kandidat që qe dënuar për një krim.
Dragnea qe dënuar dy vjet me kusht për shkak se qe përpjekur të manipulonte një referendum në vitin 2012.
Kur partia SocialDemokrate propozoi Sevil Shhaideh, ndihmëse të vjetër të Dragneas, për kryeministre, Iogannis refuzoi kandidaturën pa dhënë ndonjë shpjegim ndërsa pranoi kandidaturën tjetër, Sorin Grindeanu.
Iohannis më pas u shfaq gjatë proteste kundër dekretit të qeverisë për dekriminalizimin e abuzimit me detyrën nga ana e zyrtarëve dhe madje bëri thirrje që vendi të votonte në referendum për këtë ligj.
Qeveria në fund e tërhoqi dekretin dhe njoftoi se do ta kthejë atë në formën e projektligjit që duhet t’i nënshtrohet procedurave normale parlamentare.
Tensioni shënoi kulmin të mëkurën kur parlamenti, i cili kontrollohet nga koalicioni qeveritar, miratoi një deklaratë që dënon qëndrimet publike të Iohannis si dhe veprimet e tij gjatë protestës së shkaktuar nga dekretligji. Presidenti tha se deklarata qe shqetësuese dhe e konsideroi atë një formë presioni nga koalicioni qeverisës.
“Presidenti i Rumanisë ka nevojë të ketë një rol aktiv,” tha Iohannis.
Dragnea të enjten e kaluar tha se është i gatshëm të bëjë paqe me presidentin dhe se partia e tij nuk ka në plan të pezullojë Iohannis për shkak se kjo mund të shkaktojë destabilitet politik.
“Këto ditë, kur e ardhmja e BE-së po zbatohet, nëse ne e mbajmë veten të zënë me luftëra të brendshme nuk do të kemi më rëndësi,” shpjegoi Dragnea.
Gjithsesi, kryetari i senatit Tariceanu u tregua më pak i prirur nga paqja.
“Ne nuk kemi një plan për të pezulluar presidentin, por kjo gjë nuk është pa kushte. Nëse ai dhunon kushtetutën, ai do të duhet të vuajë pasojat,” tha ai.