Komisioni i Posaçëm Parlamentar për reformën administrativo-territoriale mbylli zyrtarisht punën të premten me dy raporte të ndryshme. Mazhoranca dhe opozita gjithsesi e lanë të hapur mundësinë e një konsensusi politik me anë të bisedimeve, deri kur ndryshimet ligjore të votohen në seancë plenare.
Opozita dhe mazhoranca prezantuan raporte të ndryshme në përmbyllje të afatit zyrtar të punës së komisionit për reformën territoriale, por e lanë të hapur mundësinë e ndryshimit të hartës përmes bisedimeve politike jashtë komisionit.
Bashkëkryetarja socialiste, Anila Denaj u shpreh se dëgjesat me ekspertët dhe përfaqësues të pushtetit vendor treguan se reforma administrativo-territoriale e kryer në vitin 2014 është përgjithësisht e suksesshme, por mund të ketë nevojë për përmirësime.
Raporti i PS-së fokusohej kryesisht tek përmirësimet e aspektit rregullator të punës së këshillave dhe decentralizimin, pa bërë propozime konkrete për numrin e bashkive.
“Harta territoriale nuk është e paprekshme, ajo mund të përmirësohet në funksion të shërbimeve më të mira dhe të vijë si kërkesë e komunitetit,” tha Denaj, duke shtuar se kjo duhet bërë në bazë të kritereve të përcaktuara më parë.
Sipas saj, ndarja e bashkive është një proces i vështirë dhe nevojitet një analizë rast pas rasti duke ngritur në raport disa pyetje që lidheshin me arsyet që mund të çonin në ndarjen e një bashkie.
“Ka hapësira ligjore për t'u përmirësuar,” shtoi ajo gjatë diskutimeve në komision, duke e cilësuar punën akoma të hapur deri në miratimin e raportit në seancë plenare.
“Ne si komision dhe si parlamentarë e kemi ende betejën e hapur për të sjellë ndryshime edhe të hartës territoriale nëse do të duhet,” shtoi Denaj.
Bashkëkryetarja demokrate e komisionit, Dhurata Çupi në raportin e saj këmbënguli në nevojën e shtimit të numrit të bashkive dhe rreshtoi disa arsye dhe kritere që ekspertët e PD-së kishin përdorur për propozimet e bëra.
Çupi tha se opozita ishte e hapur për bisedime mes palëve dhe do vijonte punën me mazhorancën për të arritur kërkesat e saj në funksion të ndryshimit të hartës.
PD propozon shtimin e 33 bashkive të reja të shpërndara në të gjtiha qarqet e vendit, kryesisht bashki të vogla rurale ose të përziera rurale-urbane.
“Shqipëria me 2.8 milion banorë sipas census 2011 dhe 4.5 milionë banorë sipas Rregjistrit të Gjendjes Civile, dhe me një siperfaqe 28.000km2 ka nevojë për një ndarje territoriale administrative të nivelit të parë me 94 bashki. Niveli i dytë i pushtetit vendor mund të organizohet me 6 apo 3 rajone,” propozoi ajo.
“Mbajtja e një numri të vogël njësish vendore sa është sot (61 bashki) rëndon shumë mbi demokracinë lokale, por dhe pritshmëria për ekonomi shkalle ka mbetur iluzion,” shtoi Çupi.
Komisioni i posaçëm bipartizan u ngrit me kërkesë të opozitës me pretendimet se reforma e kryer në vitin 2014 në mënyrë të njëanshme nga socialistët dhe disa parti të vogla nuk kishte funksionuar siç duhet në raport me decentralizimin e shërbimeve apo menaxhimin e fondeve.