Marrëdhëniet franko-gjermane kanë qenë gjithmonë të ndërlikuara dhe kurrë pa konflikte apo tensione. Të gjithë e kuptojnë se bashkëpunimi mes këtyre dy vendeve kyçe të Bashkimit Evropian është i domosdoshëm dhe në interes të të gjithë bllokut. Megjithatë, ata kurrë nuk e kanë kapërcyer plotësisht rivalitetin e tyre aktual – dhe historik.
Një arsye është se Franca dhe Gjermania janë po aq të forta, megjithëse në dimensione të ndryshme. Gjatë shtatë dekadave të fundit të bashkimit gradual evropian, Gjermania – edhe pse e ndarë mes viteve 1945 dhe 1990 – ishte ekonomikisht e fuqishme, por diplomatikisht e ndrojtur. Franca, nga ana tjetër, mburrej me forcat ushtarake dhe kulturore dhe një traditë të pandërprerë si fuqi evropiane. Pas humbjes së Gjermanisë në Luftën e Dytë Botërore, Charles de Gaulle u impenjua të riafirmonte plotësisht besimin e ripërtërirë të Francës.
Gjermania ishte pikërisht e kundërta. Në fund të Luftës së Dytë Botërore, ajo ishte një fuqi e dështuar me një reputacion për shkaktimin e fatkeqësive evropiane. Shteti dhe kultura gjermane kishin arritur në atë pikë që përkufizoheshin nga falimentimi i plotë moral i epokës së Hitlerit. Nazistët e kishin futur Gjermaninë në një gjendje barbarie, duke përdorur teknologji moderne dhe teori pseudoshkencore për të kryer gjenocid kundër hebrenjve evropianë, romëve dhe të tjerëve, dhe për të shkatërruar zona të mëdha të kontinentit evropian. Me pak fjalë, gjermanët kishin Hitlerin, i cili i kishte çuar në humnerë, duke lënë një trashëgimi të qëndrueshme turpi, ndërsa francezët kishin De Golin, shpëtimtarin e kombit në orën e tij më të errët.
Natyrisht, të dy vendet ndanin edhe një armiqësi shumë më të vjetër. Në kohën e Luftës së Dytë Botërore, të dy fuqitë kishin luftuar për shekuj (jo më pak sepse Gjermania kontribuoi në ngritjen e protestantizmit, ndërsa Franca mbeti një bastion i katolicizmit). Franca ka një traditë të gjatë si shtet-komb, ndërsa bashkimi i parë politik i Gjermanisë ndodhi shumë vonë, në 1871. E gjithë kjo histori do të duhej të kapërcehej nëse Gjermania post-naziste do të integrohej me sukses në një rend të ri evropian. Nëse do të kishte ndonjë shans për ripërtëritje të armiqësive franko-gjermane, një paqe e qëndrueshme do të mbetej e paarritshme.
Për fat të mirë, Evropa arriti të vendosë një rend të ri sigurie, me ndihmën vendimtare të Shteteve të Bashkuara, duke filluar me themelimin e NATO-s në 1949, e ndjekur nga formimi i Komunitetit Evropian të Qymyrit dhe Çelikut në 1951. Kjo çoi në krijimin e Komuniteti Ekonomik Evropian në 1957 dhe më pas në ribashkimin e Gjermanisë në 1990. Kancelari gjerman Helmut Kohl dhe presidenti francez François Mitterrand luajtën role udhëheqëse në hartimin e Traktatit të Mastrihtit, i cili themeloi zyrtarisht BE-në kur hyri në fuqi në 1993.
Sot, Gjermania dhe Franca mbeten dy vendet anëtare më të mëdha dhe më të fuqishme të BE-së, për sa i përket popullsisë dhe madhësisë së ekonomive të tyre. Franca është gjithashtu një fuqi bërthamore dhe një anëtare e përhershme (me veto) e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara. Kur Franca dhe Gjermania janë në një linjë, ato përgjithësisht mund të sjellin me vete pjesën tjetër të Evropës.
Një unitet dhe vendosmëri e tillë janë bërë më të rëndësishme se kurrë që kur presidenti rus Vladimir Putin filloi luftën e tij të paprovokuar të agresionit kundër Ukrainës. Shtojmë këtu edhe mundësinë e kthimit të ish-presidentit amerikan Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë dhe imperativi për të forcuar mbrojtjen e Evropës bëhet edhe më urgjent.
Për këtë qëllim, një nga përparësitë më imediate është ruajtja e pavarësisë dhe sovranitetit të Ukrainës. Ky objektiv duhet të jetë qendror për vizionin strategjik të liderëve francezë dhe gjermanë. Por liderët e dy vendeve më të rëndësishme të Evropës në vend të kësaj janë përballur publikisht dhe kanë kundërshtuar njëri-tjetrin.
Në fillim të këtij muaji, presidenti francez Emmanuel Macron tha se nuk do të përjashtonte dërgimin e trupave në Ukrainë, duke shkaktuar një qortim të drejtpërdrejtë nga kancelari gjerman Olaf Scholz. Tani, të dy liderët, së bashku me kryeministrin polak Donald Tusk, po përpiqen të paraqesin edhe një herë një front të bashkuar. Putini duhet të jetë duke buzëqeshur i gëzuar nga plaga e vetëshkaktuar.
Debatet e parëndësishme se kush është më i bukur, më i fortë, apo më lart janë gjëja e fundit që i duhet Evropës. Po përballemi me një luftë pushtuese që tashmë ka hyrë në vitin e tretë. Rusia dëshiron ta fshijë fqinjin e saj nga harta. Kjo nuk ka të bëjë vetëm me lirinë e Ukrainës. Këtu bëhet fjalë për të gjithë kontinentin evropian.
Liderët francezë dhe gjermanë duhet të vendosin disa rregulla të reja bazë. Çdo mosmarrëveshje mes tyre duhet të zgjidhet me dyer të mbyllura dhe askush nuk duhet të bëjë asnjë deklaratë publike derisa të gjithë të jenë në të njëjtin mendim. Deklaratat kundërshtuese të liderëve kryesorë të BE-së janë muzikë për veshët e Putinit.
Këto janë kohë të çuditshme. Nëse Putini do të ketë sukses në luftën e tij, ai me siguri do të vazhdojë drejt perëndimit. Dhe nëse Evropa është e pafat, në nëntor ajo mund të shohë sërish Trumpin president. Në këtë mënyrë, ne do të ngecnim mes një Rusie ndërluftuese e perandorake dhe një Amerikë izolacioniste. Nëse Franca dhe Gjermania ende grinden haptazi, një situatë e rrezikshme mund të përkeqësohet me shpejtësi.