Mijëra punëtorë të ndërtimit dhe fushave të tjera protestuan në Shkup kundër një plani qeveritar për të rritur taksat e tyre nga 10 në 35 për qind.
Aktorët, gazetarët, përkthyesit, muzikantët dhe punëtorët e sektorit të OJQ-ve, të mbështetur nga disa unione dhe lëvizje të të drejtave të punëtorëve, organizuan një protestë të hënën kundër rritjes së taksave, që ata e përshkruan si ‘raketë shtetërore’.
Protestuesit mbanin slogane si “Po na merrni bukën”, “Jo shtetit raketë”, “Hajdutët e qeverisë” dhe “Ju jeni një mafia” dhe brohoritën “Pa drejtësi, s’ka paqe”, “Të drejtat e punëtorëve” dhe “Ky është vetëm fillimi!”.
Reforma, e planifikuar të fillojë vitin e ardhshëm, parashikon se punëtorët me kontrata me afat të caktuar dhe ata që punojnë sporadikisht duhet të paguajnë 35 për qind të fitimeve për kujdesin shëndetësor dhe social, ashtu sikurse të ishin të punësuar përherë.
Ndërsa qeveria këmbëngul se reforma do të frenojë papunësinë dhe do rrisë sigurinë sociale të punëtorëve, protestuesit e shohin këtë si një përpjekje për të marrë para nga ata që fitojnë 200 deri në 400 euro në muaj.
Organizatorët thonë se rreth 200,000 njerëz nga 2.1 shtetas që ka Maqedonia, do të ndikohen direkt nga ndryshimi.
“Ata thonë se do i përdorin këto para për të përmirësuar përkujdesjen shëndetësore, por kushdo që ka vizituar një spital e di që nuk ka për të ndodhur,” thotë Zdravko Saveski, kreu i lëvizjes Solidariteti.
Protesta u mbështet nga lidhja për të drejtat e punëtorëve Lenka, si dhe nga Unioni i Pavarur i Tregtisë të Gazetarëve Maqedonas, SSNM, lëvizja studentore Plenum dhe unionet që përfaqësojnë ligjërisht punëtorët, lidhjet civile dhe administrata e shtetit.
“Këto janë masa të rreme sociale sepse të pasurit do qëndrojnë të pasur dhe të varfrit do të varfërohen më shumë. Shumica e gazetarëve janë të detyruar të punojnë me kontrata sepse kështu na mbajnë në kontroll dhe na përdorin për propagandë,” tha Tama Causidis nga SSNM.
Protestuesit thanë se reforma është e padrejtë sepse përjashton zyrtarët e pasur që fitojnë para shtesë nga anëtarësia në komitete dhe borde.
Ata marshuan nga ndërtesa e parlamentit deri në selinë e qeverisë ku njerëzit gjuajtën me monedha kundrejt ndërtesave, duke kundërshtuar reformën.
Marjan Petreski, një profesor ekonomiksi në Kolegjin Amerikan në Shkup, tha për BIRN se reforma mund të shkaktojë varfëri më të madhe.
“Këta janë kryesisht njerëz që jetojnë tashmë në varfëri relative dhe varen nga të ardhura të vogla për t’ia dalë. Reforma do të pakësojë ndjeshëm paratë që ata marrin dhe do t’i shtyjë më shumë drejt varfërisë” tha Petreski.
Kryeministri Nikola Gruevski këmbënguli megjithatë se reforma do të ulë evazionin me taksat.
“Ajo do të parandalojë skema ku punëtorët marrin një pjesë të rrogës me taksat brenda ndërsa një pjesë tjetër si pagesë kontrate,” tha Gruevski për median.
Protesta nuk u mbështet nga Federata e Unioneve të Tregtisë së Maqedonisë, SSM, më e fuqishmja në vend, e cila në vitet e fundit është bërë palë me qeverinë dhe pretendon se të drejtat e punëtorëve po përmirësohen.