
Një ndryshim në ligjin e pensioneve në vitin 1966 solli rritje të përfitimeve për zyrtarët më të lartë të shtetit.

Në vitin 1958, Presidiumi i Kuvendit Popullor miratoi një ligj pensionesh. Ligji Nr. 2803, datë 4.12.1958 përcaktonte që masa e pensionit të pleqërisë duhej të qe sa 75 për qind e pagës por jo më i ulët se sa 3300 lekë në muaj. Duke marrë parasysh se një numër i madh shqiptarësh në atë kohë kishin pagë në masën 4 mijë lekë në muaj, pensioni minimal i garantonte atyre një pension pak më të lartë se sa 75 për qind e pagës.
Por ligji penalizonte zyrtarët e lartë. Për shembull, për pagat nga 5 mijë në 6 mijë lekë, masa e pensionit ulej në 70 për qind dhe për këtë fashë pensioni minimal qe përcaktuar në masën 3750 lekë. Për pagat 10 mijë lekëshe, të cilat në atë kohë merreshin vetëm nga zyrtarët më të lartë të shtetit dhe partisë, masa e pensionit u la sa 50 për qind e pagës por jo më e ulët se 5,500 lekë.
Shkurt, ligji kishte tendencën që t’i trajtonte pensionistët në mënyrë më të barabartë se sa punëtorët, duke favorizuar në pension punëtorët me paga të ulëta dhe duke penalizuar ata me paga të larta. Nëse një punëtor merrte 4 mijë lekë rrogë, (rroga e zakonshme e punëtorëve në atë kohë), pensioni i tij do të qe sa rreth 80 për qind e rrogës. Por nëse qe drejtor dhe merrte 1 mijë lekë rrogë, atëherë pensioni i dilte afërsisht sa 55 për qind e rrogës.
Afro një dekadë më vonë, një reformë u ndërmor me ligjin Nr.4171, datë 13.9.1966. Në këtë kohë Shqipëria kishte hequr një zero nga monedha e saj dhe rrjedhimisht nga të gjitha pagat dhe çmimet.
Reforma u krye përmes uljes së masës bazë të përfitimit të pensionit nga 75 për qind të rrogës që qe në vitin 1958 në 70 për qind të pagës në ligjin e ri. Pensioni minimal u rrit nga 3300 lekë (të vjetër) në 350 lekë (të rinj). Nëse për konvencion flasim me lekë të vjetër, pensioni minimal u rrit nga 3300 lekë në 3500 lekë, ndërkohë që pensioni si përqindje e pagës u ul nga 75 në 70 për qind. Për shqiptarët që kishin paga mbi 500 lekë dhe që qenë përgjithësisht mësuesit, kjo pati ulje ndërsa për ata që kishin paga më të ulëta se kaq pati një rritje modeste.
Por pati edhe një ndryshim tjetër. Nuk pati më solidarizim nga pagat e larta. Tabela që sanksiononte që për pagat e larta, masa e pensionit të ulej në 50 për qind të pagës u shua në ligjin e ri. Ndryshimi solli që ata pak zyrtarë që kishin paga 1 mijë lekëshe, të merrnin 700 lekë pension dhe jo më 5500 siç qe me ligjin e mëparshëm.
Dallimi mes dy ligjeve është te masa e pensionit të përfituar nga zyrtarët e lartë. Ata, të cilët qenë njëkohësisht vendimmarësit, i dhanë vetes pension më të lartë se sa ligji i vjetër.
Në atë kohë, shqiptarët dilnin në pension në moshën 45-55 vjeç gratë dhe 50-60 vjeç burrat në bazë të kategorisë së punës që kishin. Koha minimale e vjetërsisë në punë qe 15 – 20 vjet për gratë dhe 20-25 vjet për burrat.
Ndryshimet e pensionit më 1966
Pensionet sipas ligjit të vitit 1958
Sasia e pensionit të pleqërisë caktohet në përqindje mbi pagën mesatare mujore në këtë masë:
Paga mesatare mujore lekë | Në % mbi pagën | Sasia minimale e pensionit në lekë | |
gjer në | 5000 | 75 | 3300 |
mbi | 5000 – 6000 | 70 | 3750 |
“ | 6900 – 7000 | 65 | 4200 |
“ | 7000 – 8000 | 60 | 4500 |
“ | 8000-10000 | 55 | 4800 |
“ | 10000 | 50 | 5500 |
Pensionet sipas ligjit të vitit 1966
Pension i pleqërisë caktohet në masen 70% mbi pagën mesatare mujore.
Pensioni i pleqërisë nuk mund të jetë më i ulët se 350 lekë dhe më i Lartë se 900 lekë në muaj.
Gjergj pergezime shkrim shume interesant …