Infrastruktura dhe rinia janë prioritetet e shpallura të Samitit të Ballkanit Perëndimor në Paris, por takimi i nivelit të lartë ka gjasa të dominohet nga diskutimet për votën e Britanisë për t’u larguar nga BE-ja.
Pasojat politike të referendumit në Mbretërinë e Bashkuar për BE-në mund të vihen në qendër të një konference të nivelit të lartë mbi perspektivat ekonomike dhe europiane të vendeve të Ballkanit Perëndimor, që çelet në Paris të hënën.
Samiti përfshin politikanë të lartë nga BE dhe Ballkani, drejtuar nga presidenti francez, Francois Hollande.
Liderët rajonalë, përfshirë kryeministra, ministra të jashtëm dhe ministra të ekonomisë, shpresojnë se BE-ja do të ndihmojë në financimin e disa projekteve madhore në infrastrukturë.
Ata gjithashtu kërkojnë aprovimin nga Brukseli se janë në rrugën e duhur për sa i përket procesit të integrimit në BE.
Samiti i këtij viti është pjesë e Procesit të Berlinit, një proces pesë-vjeçar që filloi në gusht të vitit 2014 dhe që mban samite vjetore për të nënvizuar angazhimin e BE-së në zgjerimin drejt rajonit të Ballkanit Perëndimor. Vitin e shkuar u organizua në Austri.
Fokusi i kësaj iniciative është mbi vendet e Ballkanit, të cilat nuk janë ende anëtare të BE-së: Shqipëria, Bosnja dhe Hercegovina, Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Serbia.
U bë e ditur se temat kryesore të samitit në Paris do të jetë “infrastruktura dhe ndërlidhja”, bashkëpunimi rajonal dhe rinia.
Samiti i Ballkanit Perëndimor do të përfshijë diskutime mbi lëvizjen e lirë të mallrave në të gjithë rajonin pa ndalesa në kufijtë e BE-së. Komisioni Europian gjithashtu do paraqesë një propozim për një treg të integruar të energjisë elektrike në Ballkanin Perëndimor.
Megjithatë, vendimi i Mbretërisë së Bashkuar për të lënë Bashkimin Europian tani kërcënon të dominojnë samitin në Paris, pasi vendimi i Britanisë do të ketë efekte politike dhe ekonomike në vendet e Ballkanit.
Pavarësisht lëvizjeve nga liderët në rajon për të minimizuar ndikimin e mundshëm të “Brexit”, përpara takimit të Parisit, shqetësimet kanë filluar të shfaqen.
Të mërkurën, ministri i jashtëm shqiptar, Ditmir Bushati, tha se takimi i së hënës mes BE-së dhe vendeve të Ballkanit Perëndimor do të përqendrohet më shumë në “divorcin me Britaninë se sa te martesat e reja me vendet e Ballkanit”.
“Nuk duhet harruar se gjatë këtij viti ka pasur një zinxhir referendumesh dhe të gjitha këto zhvillime kanë një ndikim të drejtpërdrejtë”, tha Bushati.
Kroacia hyri në BE në vitin 2013, pas ish-republikës jugosllave të Sllovenisë. Gjashtë shtete të tjera rajonale po presin tashmë të ndjekin shembullin e saj: Mali i Zi, Serbia, Bosnja dhe Hercegovina, Kosova, Maqedonia dhe Shqipëria, të cilat së bashku kanë një popullatë prej 20 milionësh.
Para samitit, Forumi i Shoqërisë Civile do të organizojë një debat, përfshirë politikanë dhe 200 përfaqësues të shoqërisë civile ku do të flitet për sfidat socio-ekonomike dhe politike me të cilat përballet rajoni. Çështjet e tërthorta të qeverisjes demokratike, roli i shoqërisë civile dhe respektimi i të drejtave themelore do të adresohen gjithashtu.
Përpara samitit do të promovohet Zyra e Bashkëpunimit Rajonal Rinor të Ballkanit Perëndimor, RYCO. Kryeministrat e Maqedonisë, Shqipërisë, Serbisë, Kosovës, Bosnjës dhe Malit të Zi, pritet të nënshkruajnë një marrëveshje ndërkombëtare për themelimin e zyrës, e cila do të nisë nga puna më 1 janar 2017.