Aktivistë të Organizatës Politike protestuan të martën në Ditën Ndërkombëtare të Punëtorëve, duke denocuar kushtet e vështira të punës në Shqipëri, si dhe pagesat e ulëta që ndikojnë negativisht në nivelin e jetesës.
Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve, 1 Maji, u shënua në Tiranë nga 42 helmeta punëtorësh të lëna në shkallët e Ministrisë së Energjetikës, nga aktivistë të Organizatës Politike, një grupim i majtë në Shqipëri.
Gjesti simbolik sipas aktivistëve tërhoq vëmendjen te vdekja e 42 minatorëve në punë gjatë pesë viteve të fundit, që sipas tyre nuk janë aksidente por vrasje të ndodhura prej pronarëve të galerive dhe indiferencës qeveritare.
” Minierat e Shqipërisë janë kthyer në zgafelle ferri, ku jeta e minatorit nuk kushton as sa një palë çizme. Të zhytur në varfëri dhe pa perspektivë, minatorët nuk kanë alternativë tjetër përveçse të pranojnë kushte gjithnjë e më të rrezikshme pune,” tha përpara ministrisë Jani Marka, aktivist i OP.
” Shteti, nga ana tjetër, ua ka dhënë minierat dhe pasuritë e nëntokës oligarkëve dhe kriminelëve, që përthajnë nëntokën e Shqipërisë dhe jetën e minatorëve,” shtoi ai.
Aktivistët gjithashtu u tubuan në sheshin “Garbaldi” në Kombinat, njohur si qendra e fabrikave të punëtorëve në Tiranë, ku diskutuan për kushtet e vështira të punës, papunësinë dhe shfrytëzimin e punëtorëve nga pronarët e mëdhenj.
“Kriza sociale në Shqipëri sot nuk është kulturore… Por kriza është ekonomike, është tek paga,” u shpreh në tubim aktivisti Klod Leka, duke shtuar se kjo sipas tij ka nxitur largimin e qindra mijëra shqiptarëve larg vendit.
“Me një pagë minimale prej 200 mijë lekësh njeriu nuk mund të ndërtojë asgjë. Me punë të ndershme nuk mund të paguash as në fund të muajit qeranë,” shtoi ai.
Një tjetër aktiviste mori fjalën për të ndarë eksperiencën e saj të punësimit në Tiranë dhe mundësitë që u ofrohen studentëve.
“Shtyrë nga paniku i të qenët një e papunë dhe nga presioni i varfërisë, kësisoj pranova të robërohem shtatë muaj të jetës sime; punoja si pjatalarëse,” u shpreh aktivistja.
E hequr dy herë nga puna në call center, ajo tregoi se nuk mendonte se kishte punë tjetër më dehumanizuese, por papritur u gjend në dhjetë orë punë, me një ditë pushimi gjatë javës dhe një pagë 20.000 lekë që i hidhej me vonesë.
“Besoja se puna ishte nder, por a është shfrytëzimi diçka për t’u krenuar?” – pyeti ajo.
Viki Çipi nga Organizata Politike bëri gjithashtu thirrje në protestën e 1 Majit në Kombinat që punëtorët të bashkohen nga lëvizje sindikaliste, që përfaqësojnë interesat e punëtorëve dhe jo nga kryetarë sindikatash që kërkojnë pasurimin vetjak.
“Sindikatat në Shqipëri janë të politizuara. Punëtorët që ndërmarrin greva të pa miratimin e sindikatës, detyrohen të paguajnë nga xhepi çdo dëm që i shkakton greva përfitimeve të pronarit,” tha Çipi.
Megjithëse kanë pagat më të ulëta në Europë, shqiptarët rezultojnë si populli që punon më shumë orë gjatë një viti kalendarik, duke kapërcyer me diferencë të madhe edhe vende si Gjermania apo Greqia. Gjatë katër viteve kostot e punës dhe pagat u rritën me një shifër minimale prej 3% në vit.
Instituti i Statistikave publikoi javën e shkuar anketën e kostos së punës, një anketë e zhvilluar pranë bizneseve gjatë vitit 2016 për të matur koston e punës dhe numrin e orëve të shpenzuara nga shqiptarët në punë.
Gjatë vitit 2016, shqiptarët punuan mesatarisht 2109 orë dhe puna e tyre i kushtoi punëdhënësve mesatarisht 351 lekë për orë. Në krahasim me vitin 2012, pra katër vjet më parë, kostoja e punëtorit shqiptar për punëdhënësin u rrit me 11.8%, ose me një mesatare prej 3% në vit, gjë që sugjeron një rritje fare të vogël të pagave për një periudhë relativisht të gjatë kohore.
Në disa sektorë ku nevojiten punëtorë të kualifikuar si bankat, kostoja e orës së punës së punëtorit ishte 700 lekë për orë ndërkohë që shumica e shqiptarëve që punojnë në industri ku nevojiten punëtorë të pakualifikuar ose gjysmë të kualifikuar kushtojnë gati tre herë më pak pavarësisht se punojnë me orë edhe më të gjata se të kualifikuarit.