Liderët e qeverisë dhe opozitës së Maqedonisë pritet të takohen të mërkurën për të diskutuar pikëpamjet e tyre kontradiktore në një përpjekje për të hapur rrugën drejt një referendumi historik që do të mbahet në vjeshtë për ndryshimin e emrit të vendit.
Kryeministri Zoran Zaev ka organizuar një takim me udhëheqësit e opozitës dhe partitë e tjera parlamentare për të mërkurën pasdite, me qëllim që t’i japë fund bllokimit joformal të opozitës për referendumin e planifikuar mbi marrëveshjen e emrit me Greqinë, i cili synon t’i hapë rrugën vendit drejt NATO-s dhe anëtarësimit në BE.
“Për shkak të momentit të jashtëzakonshëm politik, të gjithë liderët e partive që kanë më shumë se një deputet janë të ftuar të marrin pjesë,” tha qeveria të martën.
Partia kryesore opozitare VMRO DPMNE, e cila kundërshton marrëveshjen e emrit me Greqinë, nuk konfirmoi të martën nëse lideri i saj, Hristijan Mikovski, do të marrë pjesë.
Detyra kryesore, tha Zaev, do të jetë të shpalosim pikëpamjet mbi datën e referendumit, çështjen e referendumit dhe karakterin e tij të detyrueshëm ose konsultativ.
Qëllimi është që të gjitha përgatitjet e vonuara për referendumin të përfundojnë deri të premten në mënyrë që të mos humbasin datat e planifikuara të 23 shtatorit apo 7 tetorit, shtoi ai.
Partia opozitare VMRO DPMNE ka zvarritur për disa javë formimin e një komisioni të ri zgjedhor, të ngarkuar me mbajtjen e referendumit.
Por opozita u zu në befasi të martën kur qeveria propozoi dhe shumica e parlamentit miratoi, në leximin e parë, ndryshime në Ligjin Zgjedhor për të anashkaluar bllokadën e tyre.
Sipas ndryshimeve të propozuara, emërimi i komisionit zgjedhor nuk do të kërkojë shumicën e dy të tretave, por një shumicë të thjeshtë prej 61 deputetësh në parlamentin me 120 vende, të cilët paria në pushtet i ka.
Ai gjithashtu nuk do të kërkojë më një seancë të mëparshme të komisionit të parlamentit mbi emërimet, që kryesohet nga opozita, e cila ka refuzuar të mbajë seancën.
Ndryshimet shkaktuan një trazirë mes deputetëve të opozitës të martën, të cilët e akuzuan qeverinë se po pengon procedurat demokratike.
Një qëllim kryesor i marrëveshjes historike me Greqinë, nënshkruar më 17 qershor, ishte të siguronte që Greqia t’i japë fund bllokadës së saj të gjatë të anëtarësimit të Maqedonisë në NATO dhe BE.
Sipas marrëveshjes, Maqedonia ra dakord të ndryshojë emrin e saj në Republika e Maqedonisë së Veriut, ndërsa Greqia do të hiqte veton e saj.
Por që marrëveshja të zbatohet plotësisht, maqedonasit duhet të tregojnë se e mbështesin atë në një referendum që qeveria e udhëhequr nga Social Demokratët e Zaevit dëshiron të mbahet në fund të shtatorit ose në fillim të tetorit, në mënyrë që të ketë kohë për të miratuar ndryshimet kushtetuese të kërkuara deri në fund të vitit.
Megjithatë, opozita e krahut të djathtë e kundërshton fuqishëm marrëveshjen e emrit, duke e përshkruar atë si “tradhti” dhe një “humbje për kombin”.
Por partia VMRO DPMNE nuk ka thënë kurrë drejtpërdrejt se nuk do të marrë pjesë në referendum, duke thënë se kjo do të varet nga detajet e dakorduara.
Nëse kjo parti vendos të bojkotojë plebishitin, rreziku i dështimit të tij për shkak të mospërmbushjes së pragut të kërkuar prej më shumë se 50 për qind të votuesve do të rritej në mënyrë drastike.