Amnesty International dhe Komisioni Europian kanë shprehur shqetësim të thellë rreth asaj që Amnesty e quajti “hetim kanosës” të Serbisë për financat e 57 OJQ-ve dhe individëve në Serbi, përfshirë BIRN-in.
Hetimi zyrtar për disa OJQ dhe individë të ndryshëm në Serbi, të dyshuar për pastrim parash dhe financim të terrorizmit, synon t'i kanosë ata, thanë organizatat ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, përfshirë Amnesty International.
Administrata e Serbisë për Parandalimin e Pastrimit të Parave, e cila është pjesë e Ministrisë së Financave, u ka kërkuar të gjitha bankave në vend të dorëzojnë të dhëna financiare për rreth 20 individë dhe 37 OJQ, “për të përcaktuar nëse organizatat dhe individët e listuar kanë ndonjë lidhje me financimin e terrorizmit ose me pastrim parash”.
Drejtori i Amnesty International për Europën, Nils Muiznieks, e quajti hetimin një akt kanosjeje. “Vënia në shënjestër e gazetarëve dhe OJQ-ve me akuza absurde për pastrim parash dhe financimi të terrorizmit është një akt i frikshëm kanosjeje dhe i fundit në një fushatë të vazhdueshme nga autoritetet serbe për të heshtur kritikët e tyre”, tha Muiznieks.
“Ky lloj hetimi arbitrar që vë nën shënjestër kritikët e qeverisë dëmton të drejtën për lirinë e shprehjes dhe kërcënon lirinë e shtypit. Këto hetime duhet të ndalen”, shtoi ai.
Zëdhënësja e Komisionit Europian për Zgjerimin, Ana Pisonero, tha se Komisioni priste “informacione të mëtejshme nga autoritetet, përfshirë kriteret e përzgjedhjes” për hetim. “Luftimi i pastrimit të parave është një shtyllë e rëndësishme e integrimit të Serbisë në BE. Në të njëjtën kohë, një shoqëri civile e fuqizuar është një komponent thelbësor i çdo sistemi demokratik dhe duhet të njihet dhe trajtohet si i tillë nga institucionet shtetërore”, shkroi Pisonero në llogarinë e saj në Tëitter.
Pesëdhjetë e shtatë OJQ0të ose personat të dhënat e cilëve po kërkohen nga autoritetet serbe përfshijnë Rrjetin Ballkanik të Gazetarisë Investigative, BIRN, Qendrën për Gazetari Investigative të Serbisë, CINS, Rrjetin për Raportimin e Krimit dhe Korrupsionit, KRIK, Shkollën e Gazetarisë Novi Sad, Nismat Qytetare, YUCOM , Qendrën për Politikë të Sigurisë në Beograd, Komitetin e Helsinki për të Drejtat e Njeriut dhe Fondin për të Drejtën Humanitare.
Individët përfshijnë një sërë punonjësish të BIRN, drejtorin e CINS, Branko Cecen, kreun e TV Neësmax Adria Serbia dhe ish-redaktorin e BIRN, Slobodan Georgiev, dhe gazetarët Biljana Stepanovic dhe Vukasin Obradovic. Është përmendur gjithashtu edhe Vuk Jeremiç, një politikan i opozitës.
Rreth 130 organizata të shoqërisë civile i kanë bërë thirrje Administratës për Parandalimin e Pastrimit të Parave që të paraqesë arsyet e saj për dyshime tdhe të justifikojë pse urdhëroi mbledhjen e informacioneve nga bankat.
“Meqenëse lista përfshin shumë organizata dhe individë që merren me gazetari investigative, mbrojtjen e të drejtave të njeriut, transparencën, prodhimin e filmave, zhvillimin e demokracisë, sundimin e ligjit dhe bamirësinë, përfundimi është se ky është një abuzim politik i institucioneve dhe një përpjekje e rrezikshme për të dëmtuar edhe më tej sundimin e ligjit në Serbi”, thuhet në një deklaratë të përbashkët.