Novak Djokoviç, tenisti i rangut më të lartë botëror, sapo ka marrë një përjashtim mjekësor për të marrë pjesë në Australian Open. Djokoviç, i cili e ka fituar garën nëntë herë (një fitore më shumë do t’i jepte atij një rekord me 21 tituj të mëdhenj), refuzoi të tregonte prova të vaksinimit, gjë e cila kërkohet për të hyrë në Australi. “Nuk do ta zbuloj statusin tim nëse jam vaksinuar apo jo”, tha ai për Blic, një e përditshme serbe, duke e quajtur atë “një çështje private dhe një kërkesë të papërshtatshme”.
Familja e Dale Weeks, i cili vdiq muajin e kaluar në moshën 78-vjeçare, nuk do të ishte dakord me këtë. Weeks ishte një pacient në një spital të vogël në Ajouan rurale dhe trajtohej për infeksion sepsis. Spitali kërkoi ta transferonte atë në një spital më të madh ku mund të operohej, por një rritje e pacientëve me COVID-19, pothuajse të gjithë të pa vaksinuar, bëri që të mos kishte shtretër rezervë. U deshën 15 ditë që Weeks të transferohej dhe atëherë ishte tepër vonë.
Ëeeks u bë një tjetër nga viktimat e shumta indirekte të COVID-19 – njerëz që nuk e patën kurrë virusin, por vdiqën sepse të tjerët që po merrnin burime të pakta të kujdesit shëndetësor, sidomos shtretërit në njësitë e kujdesit intensiv. Vajza e tij tha: “Gjëja që më shqetëson më shumë është vendimi egoist i njerëzve për të mos u vaksinuar dhe dështimi për të parë se si kjo ndikon në një grup më të madh njerëzish. Kjo është pjesa që është vërtet e vështirë për t’u gëlltitur.”
Muajin e kaluar, Rob Davidson, një mjek urgjence në një spital në Miçigan, shkroi një ese për New York Times që ofronte një pamje të gjallë të jetës në një spital që kishte qenë vazhdimisht në ose afër kapacitetit për disa javë. Shumica dërrmuese e pacientëve kishin COVID-19 dhe 98% e atyre që kishin nevojë për kujdes kritik akut ishin të pa vaksinuar.
Ajo që ndodhi me Weeks po ndodhte gjithashtu në spitalin e Davidson-it: ata që kishin nevojë për trajtim më të specializuar nuk mund të transferoheshin në një institucion më të madh, sepse pothuajse çdo spital në rajon ishte tashmë plot ose afër kulmit të kapaciteteve të tij. Davidson nuk e shikon dot zgjedhjen për të mos u vaksinuar si një çështje private. “Kjo i detyron pacientët me apendicit dhe kocka të thyera të presin me orë të tëra në departamentin tim të urgjencës, shtyn operacionet për shumë njerëz të tjerë dhe ezauron mjekët dhe infermierët.”
Ka pasur një kundërshtim të konsiderueshëm ndaj kërkesave për vaksinim – kundërshtim që unë e kam argumentuar se është i gabuar. Me variantet e mëparshme, të pa vaksinuarit kanë më shumë gjasa të infektojnë të tjerët. Me variantin më ngjitës Omicron, shkalla në të cilën vaksinat aktuale reduktojnë infektimin dhe aftësinë për të përhapur virusin është më pak e qartë. Por ne e dimë se vaksinimi redukton ashpërsinë e sëmundjes, dhe për rrjedhojë nevojën për shtrim në spital.
Për situatën që përshkroi Davidson dhe që fëmijët e Weeks besojnë se çoi në vdekjen e babait të tyre, ekziston një zgjidhje tjetër, një zgjidhje që respekton vendimet e atyre që zgjedhin të mos vaksinohen, por kjo kërkon që ata të mbajnë pasojat e zgjedhjes së tyre. Spitalet që janë në kapacitet ose afër kapacitetit duhet të paralajmërojnë popullatat që u shërbejnë se, pas një date të caktuar – mjaft larg në të ardhme për t’u lënë kohë të mjaftueshme njerëzve që të vaksinohen plotësisht – ata do t’u japin përparësi pacientëve të vaksinuar ndaj pacientëve të pavaksinuar me COVID-19.
Pas datës së shpallur, kur një pacient i vaksinuar dhe një i pa vaksinuar me COVID-19 kanë nevojë për shtratin e fundit të disponueshëm në njësinë e kujdesit intensiv, atë shtrat duhet ta marrë pacienti i vaksinuar. Nëse shtrati i fundit terapi intensive i jepet një pacienti të pa vaksinuar, sepse në atë kohë nuk kishte njeri tjetër që kishte nevojë për të, dhe një pacient i vaksinuar me nevojë më të madhe ose të barabartë për objektin arrin më pas, shtrati duhet t’i rijepet pacientit të vaksinuar.
Pacienti i pa vaksinuar, ose familja e atij pacienti, mund të kundërshtojë. Por nëse lëvizja është në përputhje me një politikë të shpallur më parë dhe të gjithë kishin mundësinë të vaksinoheshin përpara se politika të hynte në fuqi, njerëzit që bëjnë zgjedhje që ka të ngjarë të dëmtojnë të tjerët dhe janë paralajmëruar për pasojat e këtyre zgjedhjeve, duhet mbajnë përgjegjësi për këtë.
Spitalet me kapacitet të mjaftueshëm, natyrisht, duhet të vazhdojnë të trajtojnë sa më mirë pacientët e pa vaksinuar me COVID-19. Pavarësisht nga sforcimet shtesë që i bën kjo personelit të spitalit, të gjithë duhet të kenë dhembshuri të mjaftueshme për t’u përpjekur të shpëtojnë jetë, edhe kur ata, jetët e të cilëve kanë nevojë për shpëtim, kanë bërë zgjedhje të pamenduara dhe egoiste.
Duhet të bëhen përjashtime për ata pak pacientë për të cilët vaksinimi është kundër-indikuar për arsye mjekësore, por jo për ata që pretendojnë se kanë arsye fetare për përjashtim. Asnjë fe e madhe nuk e refuzon vaksinimin, dhe nëse disa njerëz zgjedhin t’i interpretojnë besimet e tyre fetare si të tilla që u kërkojnë t’u kërkojnë atyre të shmangin vaksinimin, atëherë ata dhe jo të tjerët duhet të mbajnë pasojat.
Një politikë e tillë ka të ngjarë të rrisë shifrat e vaksinimit, gjë që do të jetë në dobi të të pa vaksinuarve dhe po ashtu të të vaksinuarve dhe të shpëtojë jetë, ashtu si kërkesat për vaksinim kanë shpëtuar jetë duke rritur numrin e personave të vaksinuar. Por edhe nëse kjo politikë nuk bind më shumë njerëz të vaksinohen, të paktën më pak njerëz do të vdisnin nga problemet shëndetësore mbi të cilat nuk kanë kontroll, sepse të tjerët që e konsiderojnë vaksinimin si një “zgjedhje personale” dhe e refuzuan atë me egoizëm, po përdorin burimet e pakta që nevojiten për të shpëtuar jetë.
Marrë me autorizim nga Project Syndicate. Nuk mund të ripublikohet pa lejen e Project Syndicate. Victims of the Unvaccinated