Ministrja e Arsimit dhe Sporteve, Ogerta Manastirliu analizoi të enjten gjatë një interpelancë në Kuvend shkaqet që çuan në rënien e performancës së nxënësve 15-vjeçarë në testin ndërkombëtar PISA, duke i gjetur shkaktarët jashtë dikasterit që drejton dhe politikave arsimore të ndërmarra gjatë qeverisjes së PS-së.
Raporti i PISA për testimin e zhvilluar në vitin 2022 , u publikua në fillim të dhjetorit të vitit që shkoi, dhe vuri në dukje se rënia e rezultateve të Shqipërisë krahasimisht me rezultatet e arritura në vitin 2018 ishte “një anomalitet negativ”.
Manastirliu fajësoi kryesisht pandeminë e Covid-19 gjatë viteve 2020-2022 dhe një tërmet që goditi Shqipërinë në fund të vitit 2019, si shkaktarë për rezultatet e dobëta të nxënësve.
“Izolimi, mbyllja e shkollave, ishin sfidë në kohën e pandemisë, pavarësisht përpjekjeve për realizimin e mësimit online, por të mos harrojmë se ishte dhe tërmeti i Nëntorit që ndërpreu procesin mësimor në shkollat që u prekën”- tha ajo në Kuvend.
Sipas ministres, tërmeti dëmtoi shkollat dhe 50% e nxënësve që morën pjesë në këtë testim ishin nga qarqet që u prekën nga ky tërmet.
Një tjetër shkak, shtoi ajo, “është edhe mungesa e angazhimit të nxënësve”, duke iu referuar analizës që ministria e Arsimit ka bërë.
Manastirliu foli për një plan “agresiv” masash të ndërmarra për të përmirësuar performancën.
Ajo tha se ministria kishte zbatuar gjatë muajit prill një model pilot të testimit në 36 shkolla të vendit, si një nga masat e afatshkurtra të marra për përgatitjen e shkollave për testimin e ardhshëm në 2025-ën.
Sipas saj, ky testim paraprak kishte treguar rritje të ndërgjegjësimit të mësuesve dhe nxënësve për këtë testim.
Argumentet e Manastirliut u pritën me rezerva nga opozita.
Deputetja e PD-së, Ina Zhupa, e cila e kishte thirrur në interpelancë, fajësoi për rezultatet e dobëta dështimin e politikave dhe reformave të qeverisë dhe mungesën e fondeve për arsimin.
“Ky është një raport që zhvesh propagandën dhe zhvesh njëherë e mirë dështimin në sistemin arsimor parauniveristar”, iu drejtua ajo ministres
Në raportin e rezultateve të fundit, Shqipëria renditej ndër vendet e fundit mes 80 vendeve në të cilat bëhet testimi PISA, ndërkohë që rezultatet e testimit tregonin edhe përkeqësim në krahasim me veten.
Prej vitit 2009 deri në vitin 2018, Shqipëria njohu vetëm rritje në rezultate, pavarësisht se renditja e saj krahasimisht me vende të tjera mbeti e keqe. Por të dhënat e testimit të fundit tregojnë se shumë nga ajo që ishte fituar në testimet paraardhëse u humb.
Bazuar në grafikët e raportit, rezultatet e Shqipërisë në matematikë dhe shkencë ranë poshtë atyre të arritura në vitin 2009. Në të dyja degët nxënësit kanë shënuar pak mbi nivelin e 350 pikëve. Rënia në shkencë është edhe më e madhe, pasi këtu rezultatet në vitin 2009 kanë qenë afër 400 pikëve. Rezultatet në lexim po ashtu nuk ishin më të mira, edhe pse në këtë degë rezultate ishin ende mbi nivelin e pikëve të marra në vitin 2009.
Testi PISA është një nismë mbarëbotërore nga Organizata për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik, OECD, për të matur aftësinë e nxënësve 15-vjeçarë për të përdorur njohuritë e tyre në matematikë, shkencë dhe lexim.
Testet eksplorojnë se sa mirë nxënësit mund të zgjidhin probleme komplekse, të mendojnë në mënyrë kritike dhe të komunikojnë në mënyrë efektive, duke dhënë një pasqyrë se sa mirë sistemet arsimore të vendeve të tyre i përgatitin ata për sfidat e jetës reale.