Skenat kaotike në ndeshjen e futbollit mes Serbisë dhe Shqipërisë, e cila u ndërpre, krijuan një prolog të pakëndshëm për vizitën e kryeministrit të Shqipërisë në Beograd.
Vizita e planifikuar prej kohësh e Edi Ramës në Serbi javën e ardhshme – e para vizitë e tillë e një kryeministri shqiptar në Beograd pas shumë dekadash – do të zhvillohet në një atmosferë të vështirë pas skenave acaruese të ndeshjes së të martës për kampionatin Europian të Futbollit 2016.
Pas një dron fluturoi mbi stadium duke mbajtur një hartë të Shqipërisë së Madhe, përleshjet filluan në fushë dhe disa prej lojtarëve shqiptarë u sulmuan nga tifozët serbë që zbritën në fushë.
Ndeshja e parë e futbollit mes Shqipërisë dhe Serbisë u ndërpre në minutën e 41. Rezultati qe barazim zero me zero në këtë kohë.
UEFA tha se komisioni i saj i disiplinës do të vendosë më 23 tetor nëse do të duhet të ndëshkojë skuadrat.
Asnjë kryeministër shqiptar nuk e ka vizituan Beogradin që nga viti 1946, pak pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore.
Marrëdhëniet mes Serbisë dhe Shqipërisë kanë qenë tradicionalisht të varfra. Kur Shqipëria shpalli pavarësinë nga Perandoria Osmane më 1912, Serbia – e cila kërkonte akses direkt në derin Adriatik – luftoi që të sigurohej që Shqipëria të kishte sa më pak territor që të qe e mundur.
Me mbështetjen e Rusisë, ajo mori të gjithë ish provincën osmane të Kosovës, të cilën shqiptarët e deshën për ta përfshirë në vendin e tyre të ri, për shkak se shumica e popullsisë qe shqiptare.
Fati i Kosovës ka qenë burim i mosmarrëveshjeve të thella mes dy kombeve që nga ajo kohë. Edhe sot, shumë serbë mbeten thellësisht të trishtuar për humbjen e Kosovës, e cila shpalli pavarësinë në vitin 2008.
Duke reaguar ndaj telasheve futbollistike të së martës, autoritetet e Serbisë mohuan çdo përgjegjësi dhe e cilësuan vendimin për të dërguar një dron me flamurin shqiptar mbi stadium një provokim të rëndë.
Ai qe një “provokim politik i planifikuar dhe i paramenduar, që synonte të shkaktonte përleshje në Beograd për të hedhur hije mbi faktin që Serbia po nxit me sukses bashkëpunimin në rajon,” tha Ministria e Jashtme e Serbisë.
Ministria këmbënguli se Serbia “nuk mund të mbahet përgjegjëse për provokime të papërgjegjshme nga shqiptarët dhe do të vijojë të punojë për zhvillimin e marrëdhënieve të mira të fqinjësisë, duke besuar se kjo është mënyra e vetme për të kapërcyer problemet potenciale”.
Aleksandar Vucic, kryeministri, theksoi të njëjtën gjë duke e cilësuar aksidentin e dronit një “provokim politik” synimi i të cilës qe poshtërimi i popullit të Serbisë dhe destabilizimit të Serbisë dhe Ballkanit.
Ai shtoi se ndërsa priste komente nga Bashkimi Europian mbi këtë problem, nuk do të pranonte që përgjegjësia t’i vishet të dyja palëve.
“Unë informova partnerët tanë pesë herë për një skenar të mundshëm provokimi nga zyrtarët nga Shqipëria… qe e qartë se ata erdhën me një synim të fortë për të provokuar,” tha Vucic.
Kryeministri Vucic tha gjithashtu se nëse tifozët serbë do të shfaqeshin në Shqipëri me një flamur të Serbisë së Madhe, kjo do të shihej si një skandal i përmasave botërore.
Zyra e Vucic e rriti më tej temperaturën duke pretenduar se vëllai i kryeministrit të Shqipërisë Edi Rama qe përgjegjës personalisht për goditjen me drone.
Olsi Rama qe i pranishëm në ndeshje, duke mbajtur pikën e kontrollit në distancë për dronin që fluturoi mbi stadium, i tha zyra e Vucic televizionit amerikan CNN.
Olsi Rama i përshkroi akuzat si absurde. “Jam i neveritur nga dyshimet se unë kam patur ndonjë rol në pilotimin e dronit,” Rama i tha CNN të mërkurën.
Ai tha se ka qenë i pranishëm në ndeshje duke bërë fotografi nga tribuna VIP.
“Unë nuk kisha gisht te droni. Kur baneri u shfaq, ne nuk ia kishim idenë, ne menduam se e kishin krijuar serbët,” shtoi ai.
Tomislav Nikolic, presidenti i Serbisë, pretendoi gjithashtu se aksidenti me dron synonte të destabilizonte rajonin.
“Ngjarjet sportive nuk janë vend për mesazhe politike provokative,” tha ai, duke shtuar se promovimi i idesë së Shqipërisë së Madhe shkakton reagim në stadium dhe në të gjithë Serbinë.
Sipas presidentit Serbisë, vendi i tij ka bërë gjithçka për ta lënë të shkuarën pas dhe për të zhvilluar marrëdhënie miqësore – por Shqipëria nuk po përgjigjet në të njëjtën mënyrë.
“Është e dukshme se Shqipëria do të kërkojë dekada, e ndoshta shekuj, të bëhet një vend normal pa urrejtje ndaj Serbisë,” tha Nikolic, duke kërkuar që drejtuesit e Shqipërisë të dënojnë aksidentin me dron.
Zyrtarët e Shqipërisë i hodhën poshtë akuzat e Serbisë, duke i cilësuar ato si një tentativë për të shmangur përgjegjësinë për dhunën e treguar në fushë.
“Ne na vjen keq që autoritetet e Serbisë nuk e kanë gjetur ende kurajën për t’u distancuar dhe për të dënuar aktet e dhunës dhe urrejtjes të cilat u manifestuan hapur kundër simboleve tona kombëtare dhe simboleve të Aleancës së Atlantikut,” tha ministri i Jashtëm i Shqipërisë Ditmir Bushati.
Ai tha se “sjellja ekstremiste” e shfaqur nga serbët në stadium po “përpiqet t’i mbajë popujt tanë pengje të të shkuarës së dhimbshme”.
Bushati nxiti Serbinë të përmbahet nga deklarata të tjera negative dhe të ofroi prova për akuzat e saj, duke theksuar se Shqipëria qe e gatshme të bashkëpunojë në një hetim mbi ngjarjet.
“Ne i bëjmë thirrje autoriteteve të Serbisë… të dënojnë prerazi përdorimin e dhunës dhe të nxjerrin para drejtësisë të gjithë përgjegjësit për incidentet që ndodhën përpara, gjatë dhe pas ndeshjes,” tha ai.
“Ne i nxisim autoritetet e Serbisë të hetojnë ngjarjen në tërësi, të sigurojnë prova në mbështetje të akuzave të tyre dhe të gjejnë njerëzit që qenë përgjegjës, në vend që të angazhohen në dezinformim dhe propagandë me synimin e aludimeve mbi autoritetet më të larta të Shqipërisë,” shtoi Bushati.
Pavarësisht shkëmbimit të akuzave, disa prej të cilave përfshijnë vëllain e tij, kryeministri Rama e bëri të qartë se vijon të synojë të vizitojë Serbinë.
Në një intervistë për Zërin e Amerikës, Rama i cilësoi akuzat që erdhën nga Serbia për të ardhur keq por theksoi se do të vijojë vizitën e planifikuar në Beograd.
“Është për të ardhur keq që shfaqja e një flamuri në një fushë futbolli, në një fushë me mijëra flamuj serbë, po përdoret si alibi për çfarë ka ndodhur,” tha ai.
“Futbolli nuk duhet të bëhet instrument politik dhe në asnjë vend politika nuk duhet të udhëhiqet nga çfarë ndodh në një fushë futbolli,” shtoi Rama.