Partia Demokratike u rikthye në Kuvend pas 6 muajsh bojkot, por marrëveshja e nënshkruar me maxhorancën nuk jep garanci për përmirësimin e klimës politike në vend.
Deputetët e opozitës shqiptare i dhanë fund bojkotit 6-mujor të Parlamentit, duke marrë në këmbim një rezolutë me 4 pika për marrëdhënien e mëtejshme me maxhorancën.
Rezoluta e kompromisit PD-PS u arrit pas negociatave maratonë, ku u përfshinë dy negociatorë të Parlamentit Europian dhe u votua të mërkurën në Kuvend nga 126 deputetët e pranishëm.
Palët ranë dakord që maxhoranca PS-LSI të kërkojë konsensusin e opozitës, para se të përdorë shumicën e cilësuar prej 84 votash në Kuvend, të zbatojë vendimet e Gjykatës Kushtetuese dhe të ndërmarrë hapa konkretë për dekriminalizimin e politikës. Në këmbim, PD heq dorë nga bojkoti dhe angazhohet të kontribuojë në dialogun politik.
“Bojkoti ishte zgjedhje e detyruar për ne, ndërsa marrëveshja është në favor të të gjitha palëve dhe të interesit publik për të shpëtuar nga zhytja totale në llumin e krimit,” tha nga foltorja e Kuvendit, kreu i grupit parlamentar të PD-së, Edi Paloka.
Përfundimi i këtij raundi të krizës politike në Shqipëri u përshëndet nga Brukseli, përmes një mesazhi në Twitter të Eduard Kukan. “Misioni u përmbush me sukses. Uroj që bashkëpunimi të vazhdojë edhe në të ardhmen,” shkruan ai.
Kryetari i Kuvendit, Ilir Meta e cilësoi arritjen e marrëveshjes një dhuratë Krishtlindjesh, ndërsa kryeministri Rama shmangu komentet rreth saj.
Megjithatë, seanca e fundit parlamentare për vitin 2014 hap një tjetër debat mbi mundësitë e transformimit të rezolutës në produkt konkret dhe ndikimin që do të ketë marrëveshja në uljen e temperaturës së konfliktit politik.
“Rezoluta është mediokre, me gjëra të nënkuptuara dhe me larje duarsh,” i tha BIRN-it Spartak Ngjela, një politikan karriere aktualisht jashtë Parlamentit. Avokati është radikal në mendimin e tij se nga marrëveshja PS-PD nuk do të mbetet asgjë dhe se skena politike do të jetë e mbushur me të njëjtat pasthirrma dhe akuza si më parë.
Ai argumenton se shumica e cilësuar nuk mund të frenohet me marrëveshje dhe shprehja ambigue në rezolutë “kurdo të jetë e mundur” i lë palët në të njëjtat pozicione si më parë. Sa i përket dekriminalizimit, Ngjela si jurist këmbëngul se ai mund të realizohet vetëm me ligj dhe përmes një drejtësie funksionale.
Opozita e drejtuar nga Lulzim Basha e nisi bojkotin në gusht, pas dhunimit në Parlament të deputetit të PD-së, Gent Strazimiri. Në përfundim të bojkotit, PD fitoi një legjitimitet më të madh se në nisje të tij, pasi arriti të vendoste gishtin në plagë me debatin publik që hapi mbi deputetët e inkriminuar.
Por avokat Ngjela mendon se si në nisje, ashtu edhe në përfundim të bojkotit, PD ka qenë e ndikuar nga ish-lideri i saj i fortë, Sali Berisha. “Ishte e gjitha një skemë destruktive e Berishës për të shpëtuar Bashën nga rivalët e brendshëm dhe për të shkuar drejt bojkotit të zgjedhjeve lokale. Por kjo skemë dështoi, pasi deputetët nuk iu bindën,”-shton ai.
Marrëveshjet politike mes demokratëve dhe socialistëve janë një “mall” i rrallë në historinë 24 vjeçare të tranzicionit shqiptar. Përgjatë këtyre viteve numërohen 7 pakte të tilla, të cilat i kanë shërbyer zgjidhjes së krizës së momentit dhe jo përmbushjes së detyrimeve, që palët kanë marrë përsipër që të përmbushin në të shkuarën.
Marrëveshja më e fundit, e votuar të mërkurën në Parlament ka si afat të fundit 30 qershorin 2015, për ndryshimet legjislative të nevojshme. Ky afat përcakton njëherazi se me rikthimin në Parlament, opozita i ka mbyllur derën mundësisë për të bojkotuar zgjedhjet lokale, të cilat do të mbahen më 21 qershor në Shqipëri.
Pikat e marrëveshjes
1-Rikthimi i opozitës në Kuvend dhe përfshirja e saj e plotë në jetën parlamentare duke hequr dorë nga bojkoti i Kuvendit dhe komisioneve të tij; ndërsa maxhoranca qeverisëse nuk do të përdorë shumicën e saj të cilësuar (3/5) për të anashkaluar opozitën, por do të kërkojë konsensus me opozitën për reforma të rëndësishme, kurdoherë që është e mundur;
2-Të gjitha partitë do të kontribuojnë për dialogun politik i cili do të zhvillohet kryesisht në Kuvend, si dhe për respektimin e Kushtetutës dhe zbatimin sistemik të vendimeve të Gjykatës Kushtetuese. Shumica qeverisëse dhe opozita angazhohen për rishikimin e rregullave në drejtim të funksionimit efiçent të komisioneve hetimore parlamentare, bazuar në praktikat më të mira ndërkombëtare;
3- Opozita dhe maxhoranca qeverisëse angazhohen të punojnë së bashku me konsensus, me ndihmën e Bashkimit Europian, për çështjen e individëve me rekorde kriminale të cilët mbajnë një post publik ose kërkojnë të zgjidhen apo të emërohen në një të tillë, bazuar në standardet europiane dhe me asistencën e Komisionit të Venecias.
4- Procesi i ndryshimeve legjislative që do të burojnë nga kjo marrëveshje do të nisë në fillim të sesionit të ardhshëm parlamentar dhe do të përmbushet brenda datës 30 qershor 2015.