Impiantet e energjisë hidroelektrike të planifikuara në lumenjtë e Ballkanit paraqesin një kërcënim vdekjeprurës për mbijetesën e salmonit të Ballkanit, paralajmëron OJQ-ja Riverwatch.
E ardhmja e një peshku të madh të ujërave të ëmbla i njohur si Mladica – në anglisht si Huçen ose Salmoni i Danubit – po kërcënohet nga impiantet e planifikuara hidroelektrike të energjisë, ka paralajmëruar një OJQ mjedisore.
OJQ-ja me bazë në Austri e quajtur Riverwatch ngriti alarmin rreth për llojin më të madh të troftës në botë në një konferencë për shtyp në kryeqytetin slloven të Lubjanës të enjten.
Riverwatch ka kryer një kërkim të gjerë, duke përfshirë 18 shkencëtarë nga shtatë shtete, në rezervat e peshqve në lumenjtë që rrjedhin nga Sllovenia në veri për në Malin e Zi në jug.
Kjo tregon se 65 për qind e Salmonit të Danubit jeton në 43 lumenj, ku të mëdhenjtë janë Sava, Kupa, Una, Sana, Drina dhe Lim, që mbulojnë një total gjatësie prej 1840 kilometra, duke kaluar në Slloveni, Kroaci, Bosnje-Hercegovinë, Serbi dhe Mal i Zi.
Riverwatch ka identifikuar ndërkohë planet për të ndërtuar 93 diga për prodhimin e elektricitetit në lumenjtë që formojnë një habitat natyror të Salmonit të Danubit. Nëse këto projekte zbatohen, një përqindje e lartë e peshqve do të zhduken.
Popullata huçen ka rënë tashmë me dy të tretat që nga fundi i shekullit 19, thotë OJQ-ja, ndërsa studimi pretendon se një tjetër 60 deri 70 për qind i peshkut në Ballkan do të largohej si përfundim në projektet e planifikuara të impianteve të energjisë.
Në konferencën për shtyp, bashkautori i studimit, Steven Weiss, një profesor në Universitetin Graz, theksoi shkallën e kërcënimit të mbijetesës së Salmonit të Danubit.
“Lumenjtë e Ballkanit janë kryesorë për mbijetesën e Salmonit të Danubit. Nëse këto diga ndërtohen, ne parashikojmë se rreth 70 për qind e popullatës në Ballkani do të humbiste,” tha Weiss.
Ai shtoi se kjo do të vinte në rrezik popullatën e mbetur në lumenjtë e Ballkanit, meqenëse pjesa tjetër do të jetë shumë e vogël për qëndrueshmërinë në term afatgjatë.
Ekspertët e përfshirë në studim thonë se mbijetesën e Salmonit të Danubit dhe të disa llojeve të tjera në rrezik është i pamundur me zhvillimin e hidroenergjisë në atë shkallë.
Kordinatori ndërkombëtar i fushatës së Riverwatch, “Shpëtoni Zemrën Blu të Europës”. Ulrich Eichelmann, tha se politikanët në rajon fshihen pas projekteve të energjisë së ‘gjelbër’.
“Maskuar si një formë e gjelbër e gjenerimit të energjisë, habitatet e fundit të një prej specieve më të rrezikuara në Europë do të shkatërrohen. Ne duam të ndalojmë digat në këto lumenj. Të gjitha zonat ku shtrihet Salmoni i Danubit duhet të kthehen në zona të mbrojtura,” përfundoi ai.
Studimi mbi peshkun Salmon të Danubit është vetëm një pjesë e fushatës “Shpëtoni Zemrën Blu të Europës” të Riverwatch, që po merret me 2000 projekte të digave në lumenjtë e Ballkanit nga Sllovenia në Shqipëri.