Greqia po heton akuzat se kompania e saj e ndërtimit AKTOR ADT ka korruptuar zyrtarët maqedonas për të fituar kontratën e majme të ndërtimit të autostradës
Greqia ka nisur një ‘investigim për ryshfet të huaj dhe pastrim parash’ që pretendohet se është kryer nga AKTRO ADT në Maqedoninë fqinje, tha Organizata për Krimin Ekonomik dhe Zhvillimin, OECD, në raportin e saj më të fundit.
Raporti i publikuar këtë muaj thotë se ‘një kompani greke e ndërtimit dyshohet se ofroi një ryshfet për zyrtarët e FYROM (Emri i përkohshëm i Maqedonisë në OKB) që të sigurojë një kontratë prej 270 milionë euro për ndërtimin e një autostrade në atë vend’ dhe se një hetim po kryhet në Greqi.
OECD thotë se Greqia u vu në dijeni për pretendimet nga artikujt e medieve të dorëzuara te zyrtarët e Athinës në maj 2014, një prej të cilëve u publikua nga BIRN.
Autostrada në qendër të hetimit është një shtrirje 28 kilometra nga Demir Kapija në Smokvica në Maqedoni, pjesë e Korridorit 10 pan-Europian. Ndërtimi i rrugës filloi në shtator 2012 pasi AKTOR ADT i Greqisë fitoi kontratën.
“Kompania greke fitoi kontratën edhe pse oferta e saj ishte ndjeshëm më e lartë (me 40 milionë euro) sesa e konkurrentëve të saj. Vartësi i kompanisë greke në FYROM dhe individë grekë janë të implikuar,” tha raporti i OECD.
Raporti më pas zbulon se në qershor të vitit të shkuar, autoritetet greke kërkuan ndihmë prej kolegëve maqedonas por nuk morën një përgjigje.
“Ndërsa pritej për një përgjigje për kërkesën nga Ndihma e Përbashkët Ligjore (MLA), autoritetet greke kontaktuan homologët e tyre në Eurojust për të lehtësuar kërkesën,” thuhej në të. Eurojust është një agjenci me bazë në Hagë e Bashkimit Europian që merret me bashkëpunimin gjyqësor në çështjet kriminale.
Skandali AKTOR shpërtheu në mars 2014 kur opozita Social Demokrate e Maqedonisë pretendoi se të paktën 3.5 milionë euro, më së shumti para të BE-së, që ishin dhënë për ndërtimin e autostradës, kishin humbur përmes tërheqjeve të dyshimta kesh.
Opozita prezantoi ato që pretendoi se ishin dokumente banke që tregonin disa tërheqje parash në shuma të konsiderueshme nga llogaria bankare e degës në Shkup të AKTOR ADT Greqi.
Sipas pretendimeve të opozitës, ato ishin bërë nga disa qytetarë grekë nga një bankë maqedonase në Negotion, pranë kufirit me Greqinë, majin, qershorin dhe korrikun e shkuar.
Social demokratët thanë se ata kishin informacion se njerëzit që mblodhën paratë nuk i kishin raportuar shumat e parave në autoritetet kufitare të Maqedonisë ndërsa largoheshin nga vendi, gjë që do të thotë se paratë qëndruan në Maqedoni.
Pasi partia akuzoi kryeministrin Gruevski si të përfshirë në skandal, partia e tij u përgjigj se financat e autostradës ishin në rregull dhe i quajti akuzat si të motivuara politikisht.
Zyra maqedonase e prokurorit më pas tha se do të kontrollonte menjëherë pretendimet e opozitës por nuk foli më për këtë çështje. BIRN nuk pati mundësi të merrte ndonjë koment të ri nga prokuroria të hënën për këtë çështje.
Qeveria filloi ndërtimin e shtrirjes së fundit të rrugës më të populluar të Maqedonisë, pjesë e korridorit 10 pan-europian, tre vite më parë. Shumica e parave të nevojshme për ta kompletuar erdhën nga një kredi prej Bankës Europiane të Investimit dhe Bankës Europiane për Rikonstruktim dhe Zhvillim.
Rreth 45 milionë euro u dhanë nga Instrumenti i BE-së për Ndihmë Para-Anëtarësimit.