Korporata Elektroenergjetike Shqiptare, KESH, njoftojë të enjten në mbrëmje se kishte anuluar një tender të pazakontë importi energjie elektrike për javën fundit të korrikut, që mund t’i kushtonte kompanisë deri në 3.3 milionë euro.
Sipas KESH pas dërgimit të ofertave nga shoqëritë tregtare të energjisë, komisioni i blerjes administroi dhe vlerësoi ofertat e paraqitura prej tyre. Më pas ky komisioni vazhdoi procedurën e negocimit me pesë shoqëritë prodhuese/tregtare që sollën çmime për njësi më të ulëta ose me shumë deri ne plotësimin e sasisë së kërkuar nga KESH për tu blere.
“Në përfundim të procedurës së negocimit, dhe me përmirësimin e kushteve teknike në agregatet e HEC Koman, u vendos se nuk është e nevojshme blerja e energjisë elektrike,” KESH tha.
“Nga sa me sipër procedura e blerjes u anulua, dhe për këtë u njoftuan te gjitha shoqëritë pjesëmarrëse,” ajo shtoi.
Sipas KESH, importet u bënë të detyrueshme pas një avarie në agregatin e tretë të HEC Koman.
“Në një agregat (Ag2) është në proçes rehabilitimi të thellë (fazën e ri-montimi/para-komisionim) i cili, për vetë zgjidhjen teknologjike të ndërtimit të HEC Koman, në faze ri-montimi/para-komisionimi, detyrimisht mban jashtë pune dhe një agregat të dytë (Ag1). Si rrjedhoje, me rënien në avari të agregatit Ag3, në HEC Koman mbetej disponibël për punë vetëm një agregat (Ag4),” KESH tha..
“Të ndodhur në kushtet e regjimit të punës me një agregat (Ag4) në Koman, programi i prodhimit realizohej duke vënë në punë me ngarkese të plotë tre agregate në Fierzë çka bënin qe niveli në liqenin e Komanit të rritej me shpejtësi (mesatarisht 5-6 cm në orë) dhe do te ishte e pashmangshme shkarkimi i ujit pa prodhim energjie nga HEC Koman drejt liqenit te HEC Vau Dejës,” shtoi ajo.
KESH nënvizoi që regjimi i shfrytëzimit pa shkarkime nga portat e HEC mund të mundësohej vetëm nëse në HEC Fierzë mbahej në punë vetëm një agregat (pra ndaleshin dy agregatet e tjerë) dhe reduktimi i kapacitetit gjenerues të KESH e bënte të domosdoshme importimin e rreth 6 GWh në ditë deri në momentin kur mund të viheshin në punë minimalisht dy agregate në HEC Koman.
Shpallja e tenderit nga KESH në një kohë kur kuota e Liqenit të Fierzës është mbi mesataren historike, kishte habitur dhe ngjallur dyshime për abuzime në komunitetin e ekspertëve të energjisë në Shqipëri, duke qenë se rezerva energjetike ishte e lartë dhe çmimet në bursat rajonale të shtrenjta.
“Blerja e energjisë është e dyshimtë sepse niveli i Fierzës është në kuota normale dhe ndërkohë OSHEE e ka bërë importin për mbulimin e humbjeve,” i tha BIRN një ekspert energjie që pranoj të flasë në kushte anonimati.
“Nuk është niveli [i Fierzës] në rrezik që të blesh energji kur në bursën Hungareze çmimi [në pik] është 90 euro për MWh. Ky është abuzim dhe paaftësi për të menaxhuar kuotën, ndërkohë që importet duhet të bëheshin kur niveli është më i ulët dhe rrezikon furnizimin e klientit tarifor,” eksperti shtoi.
Të dhënat e bursës Hungareze të energjisë për datën 23 korrik, tregojnë që çmimi i energjisë elektrike në ngarkesë bazë ishte 70 euro për MWh dhe ai i ngarkesës pik 94 euro për MWh.
Në qoftë së KESH do të arrijë të prokurojë sasinë maksimale të kërkuar nga ofertuesit prej 47,952 MWh me çmimin e bursës Hungareze, importi do ti kushtojë furnizuesit publik të energjisë 3,3 milion euro.
Në të kundërtën në qoftë se KESH do ta gjeneronte këtë energji nëpërmjet kaskadës së Drinit që ka një kosto prej 1 mijë lek për MWh (7 euro për MWh), duke qenë se edhe rezerva është mbi mesataren historike, kjo energji do të kushtonte dhjetë herë më lirë, ose vetëm 330,000 euro.
Ky artikull është pjesë e një serie shkrimesh mbi prokurimin publik dhe korrupsionin të publikuara nga Rrjeti Ballkanik i Gazetarisë Investigative në Shqipëri, BIRN Albania, me mbështetjen e USAID, për të mbështetur gazetarinë investigative në Shqipëri. Opinionet e autorit të shprehura në artikull jo domosdoshmërish reflektojnë ato të USAID apo të qeverisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës.