Problemet kryesore me të cilat po përballet media në Ballkan variojnë nga presioni i qeverisë te paratë dhe humbja e besimit te gazetaria, arsyetoi një konferencë mbi median në Beograd.
Dunja Mijatoviç, Përfaqësuese e OSBE për Lirinë e Medias, tha në një konferencë për lirinë e medias në Beograd se “situata e gazetarisë në Ballkanin Perëndimor është shqetësuese”.
Duke folur në konferencë përmes një lidhje video, ajo tha se kishte disa probleme censure në median në Ballkan, se situata financiare e medias ishte e pakënaqshme dhe se qeveritë refuzojnë të pranojnë problemet ekzistuese.
“Të gjithë po flasin rreth ligjeve [për lirinë e medias] të cilat janë miratuar, por ligjet duhen zbatuar dhe ky është një problem… ne duhet të flasim me zë të lartë dhe qartë rreth problemeve me lirinë e medias,” tha Mijatoviç.
Ajo shtoi se qeveritë nga e gjithë bota e keqpërdorin përgjegjësinë e gazetarisë për të censuruar historitë që ata nuk duan të publikohen.
Mijatoviç përmendi disa raaste, përfshirë gazetaren nga Azerbajxhani Khadiya Ismaiyilova të arrestuar së fundmi dhe gazetarë të tjerë që u burgosën për shkak të historive të publikuara.
“Problemi është mënyra se si shoqëria, jo vetëm qeveritë, i trajtojnë gazetarët. Shoqëritë nuk janë gati të thonë ‘mos i keqtrajtoni gazetarët’, pasi edhe demokracitë e hershme nuk e kanë këtë përgjegjësi,” tha ajo.
Mijatoviç shtoi se situata në Ballkan ishte më e keqe për shkak se ka shumë vrasje dhe sulme fizike të pazgjidhura kundrejt gazetarëve.
Aidan White, drejtor i Rrjetit Etik të Gazetarisë, tha se ndikimi i qeverive mbi gazetarinë ishte një problem, por jo i vetmi.
“Ka shumë korrupsion dhe mungesë transparence në gazetari… Ne duhet t’i themi gazetarëve që duhet të rifitojmë besimin e njerëzve, ne duhet të jemi institucione përgjegjëse të një shoqërie demokratike,” shtoi White.
Ai tha se gazetarët duhet të jenë ‘të paanshëm dhe të saktë’ dhe se këto standarde nuk respektohen në sferën dixhitale.
Duke folur për lirinë e medias dhe problemet në Ballkan, Slobodan Georgijev, nga BIRN Serbia, tha se gazetarët që përpiqen të raportojnë mbi çështje të ndjeshme marxhinalizohen dhe nuk kanë mbrojtje.
“Problemi më i madh këtu në Serbi është qeveria. Ajo influencon median dhe përpiqen të kontrollojë mjedisin mediatik… nëse nuk bën marrëveshje me qeverinë dhe nëse monitoron punën e saj, je në telashe,” tha Georgijev.
Ai përmendi sulmet mbi BIRN, pas investigimit për një tender të tharjes së një miniere, ku zyrtarët dhe disa media lançuan një fushatë kundër BIRN.
“Disa nga kolegët tanë nuk raportuan mbi atë që ne kishim zbuluar, por mbi sponsorët tanë dhe mbi gazetarët që punojnë për ne. Këto janë mesazhe të rrezikshme,” tha Georgijev.
Ivan Ninic, një gazetar që së fundmi u sulmua fizikisht në Beograd, thotë se Serbia ka nevojë për gazetarinë investigative sepse ka keqpërdorje masive të financave publike. Ninic, një bashkëpunëtore e Këshillit të Anti-korrupsionit, thotë se anëtarët e elitës politike ‘ndihen të kërcënuar’ nga historitë e tij investigative.
Gavin MacFadyen, nga City University në Londër, tha se nuk po përballeshin vetëm gazetarët në Ballkan me presione të ndryshme.
Ai thotë se zbulimet e ish-operatorit të CIA-s Edward Snowden kanë zbuluar shkallën e monitorimit të gazetarëve nga qeveritë kudo në botë.