Megjithëse në fund të korrikut, qeveria e uli planin e të ardhurave buxhetore në krahasim me planin fillestar, sërish tatimet dhe doganat dorëzuan në gusht edhe më pak të ardhura se sa plani i rishikuar.
Qeveria shqiptare u përball me një deficit të ri prej 2.8 miliardë lekësh, (rreth 20 milionë euro) në të ardhurat e muajit gusht, pavarësisht se plani i të ardhurave qe rishikuar në ulje me ndryshimet e buxhetit të shtetit të miratuara nga qeveria në 31 korrik.
Të dhënat e publikuara nga Ministria e Financave tregojnë se të ardhurat buxhetore për muajin gusht qenë 32.4 miliardë lekë, nga 35.1 miliardë që qenë planifikuar në buxhetin e rishikuar dhe shumë më të ulëta se sa plani fillestar prej 36.4 miliardë lekësh që qe përcaktuar në fillim të vitit.
Të ardhurat tatimore të qeverisë realizuan edhe pjesën më të madhe të këtij deficiti të ri, i cili sugjeron se qeverisë do t’i duhet të rishikojë sërish buxhetin 2015 në ulje.
Të dhënat e Ministrisë së Financave tregojnë se gushti solli mosrealizime në të gjitha taksat kryesore me përjashtim të taksës doganore. Tatimi mbi Vlerën e Shtuar qe edhe zëri që solli deficitin më të madh, pasuar nga tatimi mbi të ardhurat personale.
Rritje minimale
Qeveria shqiptare pati planifikuar rritje të bollshme të të ardhurave të veta për vitin 2015 për shkak të pritshmërive për rritje më të lartë ekonomike se sa në vitin 2014 si dhe të taksave dhe tatimeve shtesë të vendosura me paketën fiskale 2015. Plani fillestar i qeverisë qe që për këtë vit të mblidhte 414.5 miliardë lekë të ardhura, me një rritje prej 13 për qind në krahasim me vitin 2014. Kjo rritje e të ardhurave u planifikua nën sugjerimin që ekonomia e taksueshme do të rritej me 5 për qind ndërsa taksat e rritura mbi karburantet apo akciza shtesë mbi tatimet, bashkë me supozimin se administrata tatimore dhe doganore do të punonin më mirë, do të sillnin pjesën tjetër të rritjes.
Por për periudhën janar-gusht 2015, rritja e të ardhurave të qeverisë qe vetëm 5.1 për qind. Ministria e Financave, në relacionin e saj për ndryshimin e buxhetit, të dorëzuar në Kuvendin e Shqipërisë, argumenton se parashikimi qe i gabuar, se ekonomia shqiptare u rrit shumë më pak se sa shpresohej dhe se taksat dhe tatimet e rritura dolën huq për shkak të faktorëve të ndryshëm, si psh, rënia e ndjeshme në importin e cigareve apo rënia e fortë në interesat monetare. Për rrjedhojë, Kuvendi e ndryshoi ligjin për buxhetin e vitit 2015 duke i ulur të ardhurat e parashikuara me rreth 4 për qind nga plani fillestar.
Ministria e Financave argumenton se shkaqet e rënies së të ardhurave janë jashtë fuqisë së saj, si psh, rënia e çmimeve të naftës në tregun ndërkombëtar, të cilat kanë shkaktuar një deficit të papritur në të ardhurat e rentës minerare që paguhen nga kompanitë e nxjerrjes së naftës, Ajo thotë se interesat
Por ndërkohë, të dhënat e muajit gusht sugjerojnë se edhe parashikimi i ri është i gabuar dhe do të duhet të rishikohet, ndërkohë që përmasat e deficitit të hasur në krahasim me parashikimet e fillimit të vitit rezultojnë më të larta se sa humbjet e pësuara nga rënia ndërkombëtare e çmimit të naftës apo interesave monetare më të ulëta. Për tetëmujorin janar-gusht të ardhurat tatimore të qeverisë janë 17.6 miliardë lekë më të ulëta se sa parashikimi fillestar.
Shtrëngim shpenzimesh
Ndërkohë që të ardhurat e buxhetit të shtetit janë shumë më të ulëta se sa parashikimet, qeveria nuk duket në nxitim për të shpenzuar para. Përkundrazi, përgjatë tetëmujorit të parë të këtij viti, ka edhe një mosrealizim shpenzimesh prej 27 miliardë lekësh në krahasim me planin fillestar të buxhetit. Shkurtimi i shpenzimeve është realizuar te investimet publike, të cilat njihen në statistikat e buxhetit si “investime kapitale”, ndërkohë që shpenzimet operative, të tilla si shpenzime për paga, pensione e mirëmbajtje, kanë vijuar të rriten me shpejtësi.
Mosrealizimi i shpenzimeve publike kontribuon në mënyrë indirekte edhe në rritjen më të ngadaltë ekonomike, gjë që dëmton edhe vetë të ardhurat e buxhetit.
Qeveria ka nisur nga shtatori një fushatë kundër informalitetit në ekonomi, fushatë që nuk dihet se sa ndikim do të ketë te të ardhurat e buxhetit. Ministria e Financave njoftoi se mbi 11 mijë biznese të vogla janë regjistruar për herë të parë që nga fillimi i shtatorit.