Pas pesë muajsh sorollatjesh, Ministria e Energjisë dhe Industrisë njoftoi se në bazë të marrëveshjes, një konsulent i zgjedhur me mirëkuptim mes palëve do të shqyrtojë mosmarrëveshjen, ndërsa Bankers Petroleum raportohet se ka tërhequr procedurën e arbitrazhit.
Qeveria shqiptare njoftoi sot se ka pranuar emërimin e një eksperti të pavarur, i cili do të duhet të vlerësojë pretendimet e administratës tatimore ndaj prodhuesit të naftës Bankers Pertroleum, pas pesë muajsh mosmarrëveshjes që kulmuan me kërcënimin me gjyq arbitrazhi nga ana e Bankers.
“Pas negociatave të zhvilluara nga Ministria e Energjisë dhe Industrisë dhe Agjencia Kombëtare të Burimeve Natyrore me Bankers Petroleum është arritur marrëveshja për caktimin e një eksperti për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve në lidhje me raportin e auditit për vitin 2011,” deklaroi Ministria e Energjisë dhe Industrisë. (Kliko këtu për të parë njoftimin e plotë).
“Bankers Petroleum është dakordësuar që të pezullojë procesin e arbitrazhit në të cilin kishte paditur shtetin shqiptar,” vijon më tej njoftimi.
Zëvendësdrejtori i Bankers Petroleum Rob Carss tha për BIRN: “Jemi të kënaqur që kemi arritur një marrëveshje me qeverinë shqiptrare dhe kemi ndërprerë procesin e arbitrazhit”.
Mosmarrëveshja mes qeverisë dhe Bankers nisi vitin e kaluar, kur autoritetet deklaruan se një rivlerësim i shpenzimeve të kompanisë për vitin 2011 ka zbuluar shpenzime të parregullta nga ana e kompanisë, e cila, duke fryrë shpenzimet, nxirrte rezultat financiar kontabël me humbje dhe rrjedhimisht, nuk paguante tatim mbi fitimin, i cili, sipas kontratës koncesionare, është në masën 50 për qind të fitimeve neto.
Në bazë të vlerësimit të kryer nga autoritetet shqiptare, administrata tatimore i dërgoi Bankers një faturë prej 57 milionë dollarësh plus kamatëvonesa për një total prej 75 milionë dollarësh.
Bankers deklaroi se nuk e pranonte faturën dhe kërkoi që të zbatohej kontrata koncesionare, e cila, sanksionon se në rast mosmarrëveshjesh të tilla, të dyja palët do të punësojnë një ekspert të pavarur për të audituar bilancin. Konkluzionet e ekspertit janë të detyrueshme për të dyja palët.
Në shtator të vitit 2015, Bankers Petroleum njoftoi se kishte rënë dakord me qeverinë për të zgjedhur audituesin e pavarur, por që nga ajo kohë, procedura e përzgjedhjes ngeci deri më tani.
Ndërkohë, administrata tatimore ndërhyri në nëntor të vitit të kaluar për të arkëtuar faturën prej 75 milionë dollarësh me mekanizma detyruese, përfshirë bllokimin e llogarive bankare të Bankers në Shqipëri. Bankers iu drejtua gjykatës së Arbitrazhit me supozimin se qeveria shqiptare pati shkelur procedurat e përcaktuar në kontratë. Vlera e aksioneve të kompanisë në bursë ra me mbi 60 për qind përgjatë muajve ndërsa vlera tregtare e kompanisë, e llogaritur si shuma e totalit të aksioneve e shumëzuar me vlerën e secilit aksion, ra në rreth 200 milionë dollarë nga mbi 500 milionë që qe para vendimit të tatimeve.
Më vonë, Bankers ra dakord që të paguajë faturën e tatimeve me këste, me kushtin që procesi i arbitrazhit të vijonte dhe që paratë t’i riktheheshin kompanisë në rast se procesi e gjente rivlerësimin e autoriteteve shqiptare të gabuar.
Këstet e para të Bankers prej rretj 5 milionë dollarë, qenë të mjaftueshme për të siguruar realizim të planit të të ardhurave të tatimeve për muajin dhjetor, por nuk është e sigurtë nëse këto para do t’i mbeten përfundimisht qeverisë shqiptare apo do të duhet t’i rikthehen Bankersit.
Me arritjen e marrëveshjes për përcaktimin e ekspertit të pavarur, “PricewaterhouseCoopers”, dhe “Navigant Consulting”, do të analizojnë pretendimet dhe do të japin një raport final brenda katër muajsh.
Bankers Petroleum ka një kontratë koncesionare që nga viti 2004 dhe është përgjegjës për nxjerrjen e pjesës dërrmuese te naftës bruto në Shqipëri. Kompania rezulton se gjatë këtyre viteve ka kryer investime të vazhdueshme, gjë që e ka bërë atë të dalë vazhdimisht me humbje ose me fitime minimale. Autoritetet shqiptare pretendojnë se investimet e deklaruara të kompanisë janë të fryra dhe jorealiste dhe se janë kryer posaçërisht për të shmangur detyrimin për të paguar tatim fitimi në masën 50 për qind.