Kontrolli i Lartë i Shtetit konstatoi nivel të ulët përgjegjshmërie në përdorimin e fondeve buxhetore dhe mungesë të supervizimit të punimeve në favor të subjekteve private me një dëm prej 634 milionë lekësh në buxhetin e shtetit.
Drejtori i Autoritetit Rrugor Shqiptar, Dashamir Xhika dhe 5 punonjës të tjerë të këtij institucioni janë kallëzuar në prokurori nga Kontrolli i Lartë i Shtetit. Ata akuzohen se kanë shkaktuar një dëm prej 634 milionë lekësh në buxhetin e shtetit përmes prokurimesh të pajustifikuara apo favorizimesh të kompanive ndërtuese të rrugëve.
Kontrolli i Lartë i Shtetit, KLSH deklaroi përmes një njoftimi për shtyp se ka përfunduar auditimin në Autoritetin Rrugor Shqiptar, ARRSH për periudhën 1 janar 2014-30 shtator 2015 dhe se ka konstatuar “nivel të ulët përgjegjshmërie me pasoja negative në përdorimin e fondeve buxhetore në këtë sektor strategjik”.
Sipas KLSH, drejtori i ARRSH, Dashamir Xhika dhe vartësit e tij janë përgjegjës për dëmin financiar të shkaktuar nga mungesa e supervizimit gjatë zbatimit të projekteve në infrastrukturën rrugore. KLSH ka konstatuar gjithashtu një numër të konsiderueshëm prokurimesh me objekt “konsulence, studime dhe projektime për projekte investimi”, të kryera në mungesë të fondeve, praktika të cilat kanë sjellë kosto shtesë në kontratat e lidhura.
Raporti i KLSH konstaton se gjatë vitit 2015 janë programuar 29 procedura prokurimi nga Autoriteti Rrugor Shqiptar, nga të cilat 12 janë për konsulencë dhe projektime. Sipas KLSH, investimet e parashikuara nuk janë të harmonizuara dhe as të mbështetura në projektbuxhetet afatmesme.
Një tjetër shkelje e evidentuar është ajo e mungesës së supervizimeve ndaj punimeve të kryera me cilësi të dobët apo punimeve të pakryera nga subjektet e kontraktuara. KLSH ka kontatuar diferenca në volume punimesh për 19 segmente rrugore, ku kostoja më e madhe është shkaktuar në rrugën By Pass Plepa-Kavajë-Rrogozhinë.
“Dëmi që i është shkaktuar buxhetit të shtetit si pasojë e mosveprimit të ARRSH në drejtim të evidentimit dhe rikuperimit të vlerës financiare të këtyre shkeljeve arrin në vlerën 495, 500,480 lekë pa TVSH,” tha KLSH.
Raporti i auditimit ka zbuluar favorizim të subjekteve private të kontraktuara për ndërtimin e rrugës By Pass Plepa-Kavajë-Rrogozhinë, përmes miratimit të kërkesës së tyre për ndryshimin e parmakëve mbrojtës. Vlera e këtyre parmakëve është rritur nga 4 mijë lekë në 100 euro, ndërsa përmes këtij vendimi, KLSH akuzon Autoritetin Rrugor se ka cenuar me ndërgjegje sigurinë rrugore në këtë aks.
Një tjetër akuzë që rëndon mbi drejtuesit e Autoritetit Rrugor është rritja artificiale në vlerën e 100 milionë lekëve të kostos së studimit për zgjerimin e superstradës Tiranë-Durrës. Për realizimin e këtij projekti, Autoriteti Rrugor ka marrë si referencë rrugën Fushë-Krujë Milot, por KLSH vëren se ky fakt ka rritur artificialisht kostot e projektimit.
Në anën tjetër, projekti nuk merr parasysh investimet e kryera deri tani në këtë superstradë, duke i mbivendosur apo prishur punimet e kryera me fonde të buxhetit të shtetit. Shkelje janë gjetur gjithashtu në projektet e asfaltimit të unazës së Ersekës, rifreskim i sinjalistikës rrugore në superstradën Tiranë-Durrës dhe në segmentin Kashar-Rinas.
Kontrolli i Lartë i Shtetit vëren me shqetësim shtyrjen e afateve të punimeve dhe lidhjen e kontratave shtesë për shkaqe të paargumentuara, të cilat shmangin penalitetet për subjektet e kontraktuara dhe rrisin kostot në buxhet. Gjithashtu, KLSH konstaton se ARRSH nuk ka respektuar radhën kronologjike të dëmshpërblimit ndaj personave të shpronësuar, duke kryer likujdime jashtë radhe për persona të veçantë.
Në raportin përfundimtar të auditimit, KLSH ka kërkuar largimin e 10 nëpunësve të ARRSH nga shërbimi civil, ndërsa kryeministrit i ka kërkuar shkarkimin nga detyra të kreut të këtij institucioni, Dashamir Xhika. Paralelisht me këto masa, KLSH ka dorëzuar edhe kallëzim penal në prokurori për Xhikën dhe pesë vartës të tij, duke kërkuar hetime të thelluara për veprën penale të shpërdorimit të detyrës.