Kroacia u tërhoq nga arbitrazhi ndërkombëtar mbi mosmarrëveshjen për kufijtë detarë me Slloveninë vitin e shkuar, por mendohet se do të rifillojë procesin me pretendimin se Lubjana ka shkelur rregullat.
Përfaqësues të Kroacisë dhe Sllovenisë do të takohen sërish në Gjykatën e Përhershme të Arbitrazhit, PCA, në Hagë të enjten në përpjekje për të zgjidhur problemin e kufijve detarë në Gjirin Piran, larg brigjeve të dy shteteve fqinje – një mosmarrëveshje që daton që prej shpërbërjes së Jugosllavisë.
Megjithëse Kroacia hoqi dorë nga procesi i arbitrazhit në korrikun e vitit të shkuar, duhet t’i prezantojë sërish arsyet e veta për tërheqjen te paneli i gjyqtarëve në PCA.
Në një dëgjesë të mbyllur, Sllovenia do të prezantojë gjithashtu argumentin e vet për vazhdimin e procesit. Një përmbledhje e dëgjesës do të bëhet publike më pas.
Parlamenti kroat votoi kundër marrëveshjes së arbitrazhit me Slloveninë në një seancë speciale korrikun e shkuar, duke mbështetur unanimisht qëndrimin e qeverisë së vendit.
Vota e detyron qeverinë të fillojë procesin e largimit nga marrëveshja e arbitrazhit me Slloveninë pas zbulimeve nga media të bisedave sekrete dhe të paautorizuara mas një gjykatësi në PCA dhe përfaqësuesit të Sllovenisë në gjykatë.
Një deklaratë parlamentare që u miratua në seancë thoshte se Sllovenia “kishte dëmtuar rëndë” traktatin dhe e bënte të pamundur vazhdimin e arbitrazhit.
“Parimet e drejtësisë, legalitetit, pavarësisë dhe kredibilitetit u shkelën sistematikisht dhe rëndë”, thuhej në deklaratë.
Përpara votimit, kryeministri i atëhershëm i Kroacisë, Zoran Milanoviç i tha ligjvënësve se marrëveshja e arbitrazhit është “kompromentuar” dhe Zagrebit i duhej të tërhiqej.
“Gjykata mund të vazhdojë të punojë, por ne nuk do të njohim asnjë vendim të saj,” tha Milanoviç.
Kroacia vendosi të largohej nga procesi i arbitraritetit pasi gazeta Vecernji së pari publikoi regjistrimet e një bisede të paautorizuar telefonike mes Jernej Sekoleç, gjykatësit slloven në PCA dhe Simona Drenik, përfaqësueses së qeverisë sllovene.
Gjatë telefonatave, Sekoleç zbuloi biseda konfidenciale mes gjykatësve. Sekoleç tha se gjykata do t’i jepte Sllovenisë deri në 75 për qind të ujërave të gjirit, siç kërkoi Lubjana.
Mosmarrëveshja mes Kroacisë dhe Sllovenisë për ujërat detarë në Gadishullin Istrian rezultoi në bllokimin e përkohshëm nga Sllovenia të bisedimeve të pranimit të Kroacisë në BE në dhjetor 2008.
Kryeministrja kroate, Jadranka Kosor dhe kryeministri slloven Borut Borut Pahor nënshkruan marrëveshjen e arbitrazhit në nëntor 2009 dhe procesi filloi në Hagë në qershor 2014.
Komisioni Europian tha se nuk nuk ka alternativë të qëndrueshme për procedurën e arbitrazhit për ujërat e mosmarrëveshjes.