Vizita e presidentit turk në Kroaci këtë javë do të forcojë rolin e Turqisë në Europë, ndërsa shton shpresat për përfitime nga eksportuesit kroatë dhe industria e turizmit.
Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan po viziton Kroacinë për herë të parë këtë javë, me qëllimin për të forcuar pozitën e Turqisë në BE – dhe duke rritur shpresat e tregtisë së për eksportuesit e Kroacisë.
Erdogan do të vizitojë Zagrebin të martën dhe të mërkurën, do të takojë presidenten kroate Kolinda Grabar Kitaroviç dhe kryeministrin Tihomir Oreshkoviç.
Ai gjithashtu do të marrë pjesë në eventet që shënojnë 100-vjetorin e njohjes formale të besimit islam në perandorinë Austro-Hungareze në të cilat Kroacia ishte pjesë atëherë.
Profesori në pension dhe analisti politik, Zarko Puhovski, thotë se vizita do të përdoret gjithashtu për të treguar se “Kroacia ka një mundësi të dytë” në BE.
“Turqia gjithmonë sillet sikur luan një rol të madh në Europë dhe sikur Europa ka nevojë për të. Prandaj, Kroacia dhe Turqia kanë arsye taktike për një vizitë të tillë,” tha ai për BIRN.
Puhovski tha se vizita mund të përmirësonte pozitën e Turqisë. Ajo tashmë luan një rol të madh në Europë, në menaxhimin e fluksit të emigrantëve në kontinent nga zonat e luftës në Lindjen e Mesme.
Ajo që ka tërhequr vëmendjen më të madhe në Kroaci është fakti se Erdogan thuhet se do të sjellë gjashtë ministra dhe 90 biznesmenë me vete, disa prej tyre zyrtarë të lartë në kompanitë kryesore turke që do të marrin pjesë në një forum ekonomik me rreth 150 homologë kroatë.
Banka Kombëtare e Kroacisë thotë se Turqia ka investuar vetëm 212 milionë euro në Kroaci që nga viti 1993 ose vetëm një për qind të të gjitha investimeve të huaja në ekonominë kroate.
Kroacia ka eksportuar mallra me vlerë 104.4 milionë euro në Turqi në vitin 2015, vetëm 1 për qind të eksporteve, ndërsa ka importuara nga Turqia mallra me vlerë 244.4 milionë euro, ose rreth 1 për qind të totalit të importeve.
Damir Novotny, një eksport ekonomie, tha për BIRN se ndërsa Turqia nuk është një konsumatore e madh e produkteve kroate, ajo ka bërë investime në turizëm në bregdetin e Adriatikut.
“Turqia ka bërë investime të vogla në sektorë të tjerë, por turizmi mbetet sektori më i rëndësishëm për investimet e tyre,” tha ai.
Novotny shpjegoi se produktet kroate nuk janë interesante për blerësit turq, pasi që të dyja vendet prodhojnë produkte të ngjashme, ndërsa shpenzimet në Turqi janë më të ulëta se sa në Kroaci dhe të dyja vendet janë shpesh konkurrentë të drejtpërdrejtë.
“Industria turke e ëmbëlsirave është një konkurrente direkte me një industri kroate, industria e mobilieve turke ka gjithashtu konkurrentë në Kroacia,” vërejti ai.
Përveç ekonomisë, Erdogan dhe Grabar Kitaroviç do të diskutojnë çështje bilaterale, përfshirë mbështetjen e mundshëm të Kroacisë për negociatat e anëtarësimit të Turqisë në BE.
Të dy presidentët do të diskutojnë edhe për tema të sigurisë, si kërcënimi i terrorizmit, situata në Siri dhe Irak, kriza e migrantëve dhe siguria energjetike.