Seancat dëgjimore të së mërkurën në Gjykatën Europiane të të Drejtave të Njeriut kundër Rumanisë dhe Lituanisë për lehtësim të punës së CIA-s në kapjen e të dyshuarve dhe në programet e burgjeve sekrete janë të një rëndësie të veçantë, – thotë Amnesty International.
Të mërkurën, gjykata me bazë në Strasburg mbajti një seancë dëgjimore publike për rastin e Abd al- Rahim al-Nashiri, një shtetas saudit i izoluar në burgun ushtarak amerikan në Guantanamo, i cili akuzon qeverinë rumune se ka lejuar ndalimin dhe torturimin e tij në një bazë sekrete të CIA-s në kryeqytetin rumun, Bukuresht.
Një mori shtetesh europiane kanë luajtur një rol në lehtësimin e zhdukjes me forcë të njerëzve nga ana e CIA-s, që pas sulmeve të 11 shtatorit në SHBA, disa prej të cilëve thonë se janë torturuar më vonë.
“Rumania dhe Lituania kurrë nuk janë akuzuar si përgjegjëse për përfshirjen e tyre të drejtpërdrejtë në paraburgimin e fshehtë të CIA-s. Seanca e sotme është një shans që avokatët e viktimave të paraqesin faktet para Gjykatës Europiane me shpresën se ajo do të ndihmojë të thuhet ky komplot i heshtjes,” tha Julia Hall, eksperte e Amnesty International në luftën kundër terrorizmit dhe të drejtave të njeriut në Europë.
Një raport i dhjetorit 2014 nga Komiteti i Senatit të Amerikan për Inteligjencën përfshiu detaje të torturës së vuajtur nga al-Nashiri dhe Abu Zubaydah në duart e CIA-s, por gjykatat amerikane kanë refuzuar të dëgjojnë raste të lidhura me operacionet e CIA-s dhe nuk ka pasur asnjë llogaridhënie deri më sot për këto abuzime në SHBA.
Në shkurt 2016, Sekretari i Përgjithshëm i Këshillit të Europës mbylli një hetim për rolin e shteteve europiane në kapjen dhe paraburgimin e fshehtë nga CIA, duke i dhënë një goditje të rëndë mbajtjes së përgjegjësisë.
Paraqitja e çështjes në Gjykatën Europiane e të Drejtave të Njeriut është shansi i fundit për të nxjerrë në shesh faktet e programit të CIA-s në këto vende.
“Seanca e sotme për shkeljet e të drejtave të njeriut në Rumani dhe Lituani janë edhe më të rëndësishme, duke pasur parasysh se rrugët tjera për llogaridhënie u janë mbyllur këtyre viktimave të torturës”, tha Hall.
Amnesty International dhe Komisioni Ndërkombëtar i Juristëve kanë ndërhyrë në procedurat përpara se çështja e Al-Nashiri kundër Rumanisë dhe Abu Zubaydah kundër Lituanisë të sillen përpara Gjykatës Europiane të të Drejtave të Njeriut.
Senati i SHBA-së në vitin 2014 publikoi një dokument shumë të ndjeshëm mbi 500 faqe ku detajoheshin metodat dhe praktikat që përdoren nga CIA për të kapur dhe për të nxjerrë informacion nga të dyshuarit si terroristë, si pasojë e sulmeve terroriste të 11 shtatorit.
Raporti zbuloi detaje të teknikave brutale të marrjes në pyetje të përdorura në burgje sekrete të shpërndara kudo në botë, përfshirë Rumaninë.
Raporti iu referua disa herë një “Zone të Zezë të Izolimit”, që sipas raportimeve të stafit të Senatit, ishte një emër i koduar për një ndërtesë sekrete të CIA-s në Bukuresht.
Në shtator 2015, parlamenti Rumun mohoi sërish vendndodhjen e burgjeve sekrete të CIA-s në vend, por premtoi të bashkëpunonte me një investigim të Parlamentit Europian.