Rumania e rriti buxhetin e vet për mbrojtjen në 2 për qind të PBB-së, duke përmbushur kërkesën kyçe të NATO-s ndërsa ka në plan që gjysmën e kësaj shume do ta shpenzojë për blerjen e pajisjeve ushtarake të reja.
Ministria e Mbrojtjes e Rumanisë prenzantoi raportin e vet vjetor të vitit 2016 ndërkohë që është nën kërkesat për llogaridhënie mbi mënyrën se si ajo ka ndër mend të shpenzojë buxhetin e saj të shtuar.
Ministri i Brendshëm Daniel Les tha se forcat e armatosura të Rumanisë mbeten me nevojën urgjente të pajisjeve të reja për shkak të financimeve të pakëta përgjatë shumë viteve por situata është drejt përmirësimit pasi në vitin 2016, Rumania bleu avionët e saj të parë F 16 Falcon.
Ai shtoi se ushtria nuk qe në gjendje të përballej me sfidat e reja të shfaqura në kontekst rajonal dhe as të plotësonte menjëherë mungesat në pajisje.
“Pas një periudhe mungesash të rënda në financime deri në vitin 2012 dhe rritjes graduale që nga viti 2013, buxheti i Ministrisë së Brendshme do të rritet nga ky vit në 2 për qind të PBB-së, gjë që na lejon ne të angazhohemi në rikonfigurimin dhe modernizimin e sistemit ushtarak, gjë që është domosdoshmëri në situatën e luhatshme përreth vendit,” tha Les.
Vendet anëtare të NATO-s janë vënë në presion të shtuar për të angazhuar së paku 2 për qind të PBB-së për sektorin e mbrojtjes.
Presioni është rritur ndjeshëm që nga zgjedhja e presidentit të SHBA-së Donald Trump, i cili është ankuar vazhdimisht gjatë fushatës së tij zgjedhore se vendet anëtare të NATO-s në Europë mbështeten më së shumti në fuqinë ushtarake amerikane për mbrojtjen e vet.
Vitin e kaluar, vetëm pesë nga 28 vendet anëtare – SHBA, Britania, Greqia, Turqia dhe Estonia – plotësuan kriterin e shpenzimeve në masën 2 për qind të PBB-së.
Nën presion nga Uashingtoni dhe Brukseli, Rumania e ka rritur shpenzimin e vet për mbrojtjen në 3.6 miliardë euro në buxhetin e vitit 2017.
Më 2016, buxheti i mbrojtjes qe vetëm 1.5 për qind e PBB-së së vendit. Gjysma e parave të reja do të shkojë në blerjen e pajisjeve të reja për ushtrinë, tha Les.
Vendimi për të rritur shpenzimet për mbrojtje u mikprit nga sekretari i përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg, i cili e përshëndeti Rumaninë si një shembull për vendet e tjera anëtare.
Por nuk ka qenë e lehtë për Bukureshtin që të gjejë paratë shtesë apo të arrijë konsensus politik mbi mënyrën se si duhet t’i shpenzojë këto para.
Qe ndërhyrja e kreut të Partisë Social Demokrate, Liviu Dragnea, i cili ndërhyri vitin e kaluar në debat dhe garantoi që të gjitha paratë të vinin nga buxheti i shtetit. Amendimi i tij u miratua në parlament në fillim të shkurtit.
Qeveria ndërkohë po mendon të anulojë një kontratë për blerjen e katër korvetave multifunksionale, kontratë e firmosur nga ish qeveria teknike e vitit të kaluar.
Anijet, të cilat qenë planifikuar të ndërtoheshin në portin Galati në lindje të Rumanisë mbi lumin Danub, mund të kushtojnë 1.6 miliardë euro përgjatë shtatë viteve dhe kontraktuesi është kompania hollandeze Damen Shipyards Group. Gjithsesi kontrata duhet të miratohet në parlament ndërsa udhëheqësi i SocialDemokratëve Dragnea kundërshton, duke aluduar për parregullsi.