Përfaqësues të viktimave të luftës protestuan jashtë ambasadës suedeze në Sarajevë pasi Komiteti Nobel e mbrojti vendimin e tij për t’ia dhënë Çmimin Nobel për letërsi 2019 autorit Peter Handkle, i cili ka shprehur mbështetje për Sllobodan Millosheviçin.
Dy grupe të viktimave të luftës në Bosnje, Shoqata e “Viktimave dhe Dëshmitarëve të Gjenocidit” dhe “Nënat e Srebrenicës”, zhvilluan një protestë të vogël të martën përpara ambasadës suedeze në Sarajevë për të shprehur zemërimin për një letër të Komitetit Nobel që mbronte çmimin e këtij viti për letërsinë, i cili iu dha autorit austriak Peter Handke.
Çmimi ngjalli polemika për shkak të qëndrimit pro-serb të Handke gjatë luftërave të viteve 1990 dhe simpatisë së tij për liderin serb të kohës së luftës Sllobodan Millosheviç.
“Të gjitha nënat që kanë humbur fëmijët e tyre erdhën në protestë, si edhe të gjitha ato që kërkojnë të vërtetën për të dashuritë e tyre që u vranë. Ato po kërkojnë drejtësi”, tha Munira Subasiç, kryetarja e “Nënat e Srebrenicës”.
Handke shkroi atë që u pa si një libër pro-serb për luftërat në Ballkan me titull “Një udhëtim nëpër lumenj: Drejtësi për Serbinë”, si edhe mbajti një fjalim në funeralin e Millosheviçit në 2006 pasi ai vdiq gjatë gjyqit të tij për krime lufte në Gjykatën e Hagës.
Këtë muaj doli gjithashtu në dritë se Handke, i cili është një dramaturg, regjisor dhe skenarist, si dhe një romancier i njohur, mori një pasaportë jugosllave në 1999, kur Millosheviçi ishte në pushtet.
Letra që zemëroi përfaqësuesit e viktimave të luftës në Bosnje u dërgua nga kryetari i Komitetit Nobel, Anders Olsson, për Shoqatën e Botuesve të Bosnjës dhe Hercegovinës.
Letra thoshte se çmimi kishte për qëllim “të vlerësonte punën e jashtëzakonshme letrare të Handke, jo vetë personin”.
“Akademia suedeze beson se në një shoqëri të hapur duhet të ketë hapësirë për mendime të ndryshme për autorët dhe se duhet të ketë hapësirë për interpretime të ndryshme të arsyeshme të veprave të tyre letrare”, shpjegoi letra.
Ajo shtoi se ishte e rëndësishme të pranohen “gjetjet e ligjshme të gjykatave të tilla si ajo e Hagës”, të cilat ofrojnë “një pjesë thelbësore të të kuptuarit të historisë tragjike të Europës, nga e cila të gjithë shpresojmë të mund të mësojmë”.
Komiteti Nobel më parë ka argumentuar se Handke nuk ka lavdëruar dhunën apo ka mbështetur masakrat e Srebrenicës.
Përfaqësuesit e viktimave të luftës boshnjake kanë thënë se ata do të protestojnë përsëri më 10 dhjetor, kur është caktuar të zhvillohet ceremonia e çmimeve Nobel.