Presidenti i dorëhequr i Kosovës, Hashim Thaçi, dhe tre ish-udhëheqës të tjerë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës janë akuzuar për kryerjen e krimeve të luftës dhe krimeve kundër njerëzimit midis marsit 1998 dhe shtatorit 1999 në Kosovë dhe Shqipëri.
Zyra e Prokurorit të Specializuar në Hagë të enjten në mbrëmje publikoi aktakuzën që akuzon presidentin e Kosovës Hashim Thaçi dhe tre ish-udhëheqës të tjerë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës të kthyer në politikanë për krime kundër njerëzimit dhe krime lufte.
Thaçi akuzohet së bashku me ish-kreun e Partisë Demokratike të Kosovës, Kadri Veseli, kreun e grupit parlamentar të partisë opozitare Lëvizja Vetëvendosje, Rexhep Selimi, dhe kryetarin e këshillit kombëtar të partisë Nisma Socialdemokrate, (NISMA), Jakup Krasniqi.
Aktakuza prej 68 faqesh përmban dhjetë akuza dhe rendit veprat e tyre të pretenduara si “krime lufte për arrestim dhe ndalimi të paligjshëm ose arbitrar, trajtim mizor, torturë dhe vrasje, dhe krime kundër njerëzimit për burgosje, veprime të tjera çnjerëzore, tortura, vrasje, zhdukje me forcë të personave dhe përndjekje”.
Ajo thotë se krimet u kryen “të paktën nga marsi 1998 deri në shtator 1999”. Të katër burrat ishin figura të larta në UÇK-së gjatë luftës dhe Thaçi ishte lideri politik i organizatës guerile.
Thaçi, Veseli, Selimi dhe Krasniqi akuzohen si përgjegjës për krimet e kryera nga ata vetë dhe ish-pjesëtarë të tjerë të UÇK-së në pjesë të ndryshme të Kosovës, por edhe në Shqipërinë e veriut, “kundër qindra civilëve dhe personave që nuk morën pjesë në luftime”.
Shumica e krimeve janë kryer në qendrat e paraburgimit në 17 komuna të Kosovës dhe në Kukës dhe Has në Shqipëri.
Të katër burrat akuzohen se kanë qenë pjesë e një sipërmarrje të përbashkët kriminale dhe kanë ndarë “qëllimin e përbashkët për të fituar dhe ushtruar kontroll mbi të gjithë Kosovën”, duke përdorur mjete përfshirë “kanosje, keqtrajtim, ushtrim dhune, si edhe duke larguar ata që konsideroheshin si kundërshtarë”.
Kundërshtarët përfshinin bashkëpunëtorë të dyshuar me institucionet jugosllave dhe forcat e armatosura të Sllobodan Millosheviçit, njerëz të lidhur me Lidhjen Demokratike të Kosovës rivale dhe “persona të etnive serbe, rome dhe të etnive të tjera”.
Aktakuza më tej pretendon se katër ish-udhëheqësit e UÇK-së të kthyer në politikanë kishin “përgjegjësi superiore”, pasi ata ishin të vetëdijshëm për krimet e përmendura në aktakuzë, dhe i nxitën ato, si edhe ishin të përfshirë në kryerjen e tyre.
Thaçi dha dorëheqjen si president të enjten dhe u dërgua në Hagë për t'u përballur me akuzat. Dorëheqja e tij pas konfirmimit të aktakuzës ndaj tij nxiti mesazhe solidariteti për luftën e UÇK-së nga udhëheqësit politikë etnikë shqiptarë në të gjitha anët e spektrit politik në Kosovë dhe Shqipëri.
Organizata e Veteranëve të Luftës së UÇK-së gjithashtu ka kërcënuar se do të mbajë një protestë, pavarësisht nga masat parandaluese të vendosura nga qeveria për COVID-19, sipas të cilave janë të ndaluara tubimet publike të më shumë se pesë personave.
Dhomat e Specializuara të Kosovës u krijuan për të gjykuar krime të pretenduara të kryera gjatë dhe menjëherë pas luftës së Kosovës nga viti 1998 në 2000. Ato janë pjesë e sistemit gjyqësor të Kosovës, por ndodhen në Hagë dhe përbëhen nga staf ndërkombëtar.
Ato u krijuan nën presionin e aleatëve perëndimorë të Kosovës, të cilët druheshin se sistemi i drejtësisë në Kosovë nuk ishte aq i fuqishëm sa të gjykonte çështje të UÇK-së dhe të mbronte dëshmitarët nga ndërhyrjet.
E ashtuquajtura “Gjykatë Speciale” nuk shihet me sy të mirë nga shqiptarët e Kosovës, të cilët e shohin atë si një fyerje të luftës së UÇK-së për çlirimin nga sundimi serb.
