Një vendim njësues i Gjykatës së Lartë lë të kuptohet se SPAK nuk ka kryer hetime te burimi fillestar i databazës së ‘patronazhistëve’ dhe përcakton se mjetet e punës së gazetarëve profesionistë nuk mund të sekuestrohen pa u shteruar të gjitha burimet e tjera.
Prokuroria e Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar, SPAK është rrëzuar për herë të tretë në kërkesën e saj për sekuestrimin e kompjuterëve dhe pajisjeve të tjera elektronike të gazetarëve të Lapsi.al, për t’i bërë pjesë të hetimit lidhur me rrjedhjen e databazës masive të ‘patronazhistëve”.
Lapsi.al ekspozoi para zgjedhjeve parlamentare të 25 prillit se si të dhënat personale të 910 mijë qytetarëve të Tiranës po shfrytëzoheshin për qëllime elektorale nga Partia Socialiste.
Gjykata e Lartë publikoi të premten arsyetimin e përmbledhur të vendimit të Kolegjit Penal të përbërë nga gjyqtarët Albana Boksi, Ilir Panda, Medi Bici, Sandër Simondi dhe Sokol Binaj, ky i fundit në cilësinë e relatorit.
Vendimi i Gjykatës së Lartë lë të kuptohet se SPAK nuk ka kryer hetime te burimet fillestare që e zotëronin databazën si dhe vendos një praktikë për rastet përjashtimore, kur mund të kërkohet sekuestrimi i të dhënave të sistemeve kompjuterike ndaj gazetarëve profesionistë.
“Gjykata duhet të lejojë sekuestrimin, pasi të jetë shteruar kërkimi në të gjitha burimet e tjera të mundshme të të dhënave, duke patur parasysh paragrafin 3 të nenit 159 të KPP,” thuhet në vendim, ku përcaktohet se ndërhyrje të tilla duhet të jenë të mirëargumentuara dhe vetëm në rastet kur e dhëna nuk mund të merret në burimin e saj.
“Në raste të tilla përjashtimore, gjykata duhet të saktësojë të dhënat konkrete që kërkohet të sekuestrohen, përse ato janë të domosdoshme/thelbësore për zgjidhjen e çështjes sipas nenit 211/2 të KPP, si dhe përse sekuestrimi i tyre është i pamundur të realizohet në një mënyrë tjetër,” çmon gjithashtu Kolegji Penal.
Vendimi përcakton gjithashtu se duhet të tregohet kujdes për moscenimin e marrëdhënies së gazetarit me burimin e informacionit, duke shmangur zbulimin e këtij burimi kur vërtetësia e të dhënave mund të verifikohet në një mënyrë tjetër.
Në përfundim, Kolegji Penal ka marrë vendim njësues për të mospranuar rekursin e SPAK, duke lënë në fuqi vendimin e Gjykatës së Posaçme të Apelit për të mos u sekuestruar kompjuterat dhe telefonat e Lapsi.al dhe të gazetarëve të kësaj redaksie.
Përdorimi i të dhënave personale dhe zyrtare nga “patronazhistët” e Partisë Socialiste u kritikua si shkelje zgjedhore që cenon fshehtësinë e votes dhe besimin e publikut në sistemin zgjedhor nga OSBE/ODIHR.
Megjithatë, SPAK shpalli moskompetencën për hetimin e kësaj çështjeje, duke e dërguar dosjen në Prokurorinë e Tiranës.
E pyetur nga BIRN, drejtuesja e Prokurorisë së Tiranës, Elisabeta Imeraj tha se hetimi vazhdon.
“Po kryhen veprime, të cilat nuk ishin kryer nga Prokuroria e Posaçme,” tha ajo.
Rrjedhja e të dhënave personale të 910 mijë qytetarëve të Tiranës rezultoi të ishte vetëm ‘maja e ajsbergut”. Përgjatë tre ditëve të fundit, në telefonat e mijëra qytetarëve shqiptarë po qarkullojnë databaza me të dhënat personale, sensitive dhe pagat e mbi 700 mijë shqiptarëve si dhe targat e automjeteve.