Komisioneri për të Drejtën e Informimit, Besnik Dervishi, raportoi të enjten në Kuvend për punën e këtij institucioni gjatë vitit 2021, ku u përball me kritika nga deputetët e opozitës.
Dervishi tha se ka pasur një ndërgjegjësim të publikut në kërkesat për informim, por e cilësoi transparencën e institucioneve në nivele të pakënaqshme.
“Kemi pasur 1354 ankesa, një rritje 30 për qind nga viti 2020. Kërkesat janë kryesisht nga qytetarë, shoqëria civile dhe media investigative”- tha ai. Sipas Dervishit, “analiza tregon se përgjegjësitë në ushtrimin e transparencës së institucioneve janë ende në nivele jo të kënaqshme dhe mbeten në shumë raste ende formale”.
Në fushën e të drejtës së informimit Komisioneri tha se fokusi është në zbatimin e programit të transparencës dhe realizimin e aksesit pa kërkesë si instrument informimi. Si zgjidhje për më shumë transparencë, Dervishi referoi krijimin e regjistrave elektronikë në të gjithë institucionet për të shmangur burokracitë. Ndërsa e cilësoi “sëmundje të autoriteteve publike” ndërrimin e shpeshtë të kordinatorëve për informim.
Rrjedhjen e të dhenave personale ai e cilësoi “ngjarje të rëndë”, dhe shtoi se komisioneri kishte pasur një reagim të menjëhershëm dhe kishte bërë hetim administrativ brenda kufinjve ligjore të punës së tij.
“Pa dashur të heqim asnjë gramë përgjegjësie nga ajo që i takon punës tonë ndihemi të keqardhur për shkak të moskuptimit edhe nga profesionistë të fushës dhe kufijve të përgjegjësisë së zyrës së komisionerit”- u shpreh Dervishi duke u kërkuar deputetëve të kuptojnë kufirin se, “ku fillojnë e mbarojnë kompetencat e komisionerit dhe ku fillojnë përgjegjësitë e kontrolluesve, pra të atyre që përpunojnë të dhënat personale, qofshin institucione publike apo private”.
Në raportin e komisionerit pati kritika për përdorimin e konfidencialitetit në kontratat publike nga institucionet publike.
“Ka paqartësi nga institucionet publike për konceptin e konfidencialitetit në kontrata publike, i trajtuar jo në përputhje me ligjin. Rregulli është transparenca, përjashtimi është kufizimi”- tha Dervishi në Kuvend.
Komisioneri sugjeroi që kontrolluesit e të dhënave personale duhet të ndërtojnë sisteme sigurie dhe të rishikojnë dhënien e aksesit në të dhënat personale. “Nuk duhet të kuptojë akses të drejtpërdrejtë dhe të pakufizuar, që mund të shpjerë në tejkalim të detyrës që ligji e autorizon një kontrollues”- theksoi ai.
Deputetët e opozitës e cilësuan një dështim programin e transparencës nga institucionet publike dhe dixhitalizimin e të dhënave si një instrument të qeverisë për të shantazhuar qytetarët. “Për ç’të drejtë informimi flasim? As ne deputetëve nuk na jepet informacioni. Refuzojnë informimin”- tha deputeti i LSI-së Petrit Vasili. Sipas tij, qeveria ka kontrata koncensionesh sekrete, vaksina me kontrata sekrete dhe tendera sekretë. “Sekretet janë kundër interesit të publikut dhe pse bëhet fjalë për taksat publike”- shtoi ai.
Ndërsa mbrojtjen e të dhënave e cilësoi si një “gjendje dramatike”. “Ne jemi para një rënie të shtetit, moment i rëndë, kur miliona të dhëna janë sheshit” -tha Vasili. Sipas tij raporti i komisionerit ishte i paplotë, për aq kohë sa nuk u fol për përgjegjësit që qëndrojnë pas këtij skandali.
Komisioneri mori vlerësime nga mazhoranca dhe nga përfaqësues të saj u premtua se do të bëhen përmirësime legjislative për të mbështetur më tej punën e këtij institucioni. Deputetja Klotilda Bushka mbrojti punën e komisionerit në çështjen e rrjedhjes së të dhënave duke u kërkuar deputetëve që të kuptojnë ndarjen e përgjegjësive dhe kufizimet ligjore që ka pasur komisioneri në hetim.
Rezoluta për punën e Komisionerit për të Drejtën e Informimit dhe Mbrojtjen e të Dhënave Personale për vitin 2021 doli me disa rekomandime ku i pari ishte përmbyllja e hetimit administrativ mbi publikimin e databazës me të dhënat e pagave të qytetarëve të punësuar në sektorin publik dhe privat si dhe databazës me të dhënat e targave të automjeteve. Kuvendi i kërkon gjithashtu të vijojë monitorimin dhe mbikëqyrjen proaktive të autoriteteve publike për verifikimin e përditësimit të Programit të Transparencës, etj..
