Reporter.al
  • Investigime
  • Analiza
  • Lajme
  • Reportazhe
  • Opinion
  • Intervista
  • Rajoni
  • Blog
Ska rezultat
Shiko të gjitha
  • Tema kryesore
  • Gjyqtare
  • Kolegji i Posaçëm i Apelimit
  • Prokurore
  • KPK
  • Gjykata e Apelit Tiranë
Reporter.al
Reporter.al
  • Investigime
  • Analiza
  • Lajme
  • Reportazhe
  • Opinion
  • Intervista
  • Rajoni
  • Blog
Ska rezultat
Shiko të gjitha
Reporter.al
Fillimi Blog

Shansi i humbur për një president normal

Kryeministri Edi Rama deklaroi se dëshironte t’i jepte vendit “një president normal”, ndonëse nuk shpjegoi se çfarë nënkuptonte me këtë. Ndërsa të hënën parlamenti pritet të zhvillojë hapin e parë nga katër ose pesë hapat e nevojshëm për presidentin e ri, pasja e një “presidenti normal” siç është përcaktuar në kushtetutë, ngjan mision i pamundur.

Gjergj ErebaraNgaGjergj Erebara
17:24 | 13/05/2022
Në Artikull kryesor Blog, Blog
Kohe leximi: 4 minuta
A A
0
Kuvendi
Share on FacebookShare on Twitter

Kushtetuta e Shqipërisë, në formën që u miratua në fillim në vitin 1998, parashikonte një president mbi palët, jo partiak, me një numër të kufizuar funksionesh, më i rëndësishmi i të cilave ishte kryesimi i Këshillit të Lartë të Drejtësisë, emërimi, promovimi dhe shkarkimi i prokurorëve dhe gjyqtarëve. Për rrjedhojë, presidenti duhej të zgjidhej me tre të pestat e parlamentit, pra jo me më pak se 84 vota. Por një president i tillë, jopartiak, mbi palët dhe i zgjedhur me kompromis mes dy partive kryesore të vendit, u zgjodh për herë të parë dhe të fundit në vitin 2002 dhe ishte Alfred Moisiu, një gjeneral në pension. Moisiu demonstroi cilësitë e tij si president mbi palët në vitin 2007, kur të dy palët politike u detyruan të arrinin një marrëveshje, në kohën kur Rama bojkotoi zgjedhjet për pushtetin vendor.

Që nga ajo kohë e më pas, të dy palët politike i dhanë vendit presidentë gjithnjë e më të këqinj, figura të dala nga vullneti i njërës palë apo tjetrës. Pasoja e këtij lloj presidenti mund të vërehet te degradimi i mëtejshëm i sistemit të drejtësisë, deri në pikën kur, një reformë tjetër, nën këshillën e ndërkombëtarëve, i hoqi presidentit shumicën e funksioneve në sistemin e drejtësisë për ta zëvendësuar me institucione të tjera.

Në vitin 2008, Rama dhe Berisha ranë dakord që, jo vetëm të mos bënin ndonjë përpjekje për të gjetur president konsensual, por ta degradonin postin e presidentit duke e bërë atë të zgjedhshëm me gjysmën e votave të deputetëve, nga dy të tretat që duheshin më parë.

Edhe mënyra se si u zgjodhën presidentët është domethënëse në vetvete. Në vitin 2007, dukshëm nën frikën se deputetët e tij mund të shiteshin në votim të fshehtë për president, Rama bojkotoi parlamentin. Por në ditën vendimtare, disa deputetë të Partisë Socialiste vajtën në parlament, dukshëm të blerë nga qeveria “Berisha”, për të votuar Bamir Topin si president. Ndërsa në vitin 2012, Berisha zgjodhi një njeri më afër tij sa nuk bëhet për president. Në vitin 2017, socialistët e përdorën postin e presidentit dukshëm si një lloj internimi të artë për aleatin e vet të padëshirueshëm, Ilir Metën, ndërsa tani, presidenti i gjashtë pas rënies së komunizmit, pritet të dalë në formën e një surprize nga xhepi i kryeministrit aktual, pas një përpjekjeje aspak bindëse për “bisedime” me opozitën.

Presidenti i ardhshëm do të ketë akoma më pak funksione në politikën e pushtetit real se sa paraardhësit për shkak të reformës në drejtësi, gjë që sugjeron se palët politike mund të kishin ndonjë lloj interesi për t’u dukur normalë, të aftë për të bërë një politikë normale, e tillë që nuk është 100% në funksion të interesit të vet. Dhe për të identifikuar një president normal, dukshëm duhet t’i referohesh cilësive që kushtetuta ia ka përcaktuar figurës së presidentit, pra që të jetë figurë e kompromisit politik, të jetë mbi palët, të jetë jopartiak, të mos merret me “aktivitet privat”. Me pak fjalë, një figurë simbolike që nuk ka pushtet real, por që përfaqëson kombin dhe ka një autoritet moral. Maksimumi që mund të bëjë me këtë autoritet moral është që të kthejë ndonjë ligj edepsëz të qeverisë në parlament (mund ta bëjë vetëm një herë dhe rrëzohet me shumicë të thjeshtë).

Megjithatë, të hënën parlamenti pritet “ të djegë”, (kështu thuhet), procedurën e parë për zgjedhjen e presidentit të ardhshëm. Në procedurën e parë supozohet se palët politike mund të votojnë një ose disa kandidatura. Në rast se asnjë nga kandidaturat nuk merr tre të pestat e votave, atëhere një raund i dytë dhe një i tretë parashikohet të bëhet në dy javët në vijim, gjatë së cilave, palët politike do të kenë mundësi të bisedojnë në kërkim të kompromisit. Dhe vetëm nëse kjo nuk është e mundur, në raundin e katërt ose të pestë, shumica parlamentare ka të drejtë të zgjedhë presidentin me shumicë të thjeshtë. Ashtu si edhe në herët e kaluara, palët politike, jo vetëm që nuk janë në gjendje të gjejnë president konsensual, por dukshëm as nuk e marrin mundimin të kërkojnë. Në kushtet kur presidenti nuk ka pushtet real, nuk është drejtpërsëdrejti e kuptueshme se pse palët politike as nuk përpiqen t’i japin vendit një president normal. Por ka gjasa që kjo nuk është e mundur pikërisht për shkak se zgjedhja e një presidenti normal rrezikon t’ia rrisë pritshmëritë shqiptarëve nga politika dhe të kërkojnë edhe ndonjë kryeministër normal apo ndonjë kryetar opozite normal, deputetë apo kryebashkiakë normalë, cilësi këto në kontradiktë me aktualitetin. Në fund të fundit, një president normal mund të dalë vetëm nga një politikë normale.

Etiketa: Alfred MoisiuBamir TopiBujar NishaniEdi RamaPresidenti i RepublikesReforma ne DrejtesiSali Berisha
Tjetri
‘Rigjenerimi urban’ i sheshit të Flamurit dëmtoi trashëgiminë historike të Vlorës

‘Rigjenerimi urban’ i sheshit të Flamurit dëmtoi trashëgiminë historike të Vlorës

Më të lexuarat

Kuvendi

Shansi i humbur për një president normal

17:24 | 13/05/2022
Gjyqtari Emiljano Ruli përballet me probleme të pasurisë

Gjyqtari Emiljano Ruli përballet me probleme të pasurisë

18:28 | 11/05/2022
‘Investime strategjike’: Resortet kërcënojnë zonat e mbrojtura në bregdet

‘Investime strategjike’: Resortet kërcënojnë zonat e mbrojtura në bregdet

18:16 | 10/05/2022
Etien Kapo përballet pa telashe me vetingun

Etien Kapo përballet pa telashe me vetingun

17:35 | 12/05/2022
Marsida Frashëri dërgohet për trajnim në Magjistraturë

Marsida Frashëri dërgohet për trajnim në Magjistraturë

16:42 | 13/05/2022
“Neglizhencë dhe pakujdesi”: Marsida Frashëri jep shpjegime për profesionalizmin

“Neglizhencë dhe pakujdesi”: Marsida Frashëri jep shpjegime për profesionalizmin

17:01 | 10/05/2022
  • Analiza
  • Blog
  • Intervista
  • Investigime
  • Lajme
  • Opinion
  • Rajoni
  • Reportazhe
  • Vendi
  • Rreth nesh
  • Stafi
  • Kontaktoni
  • Ankesa dhe Korrigjime
  • Politika e privatësisë dhe rregulla të tjera
  • Pyetje të shpeshta
Follow Us

Të gjitha të drejtat janë të rezervuara
© 2014 - 2021 Reporter.al - BIRN
Dev by Aplikacione.com

Ska rezultat
Shiko të gjitha
  • Investigime
  • Analiza
  • Lajme
  • Reportazhe
  • Opinion
  • Intervista
  • Rajoni
  • Blog

© 2022 Reporter.al - Dev by aplikacione.com.