Ambasadorja amerikane Yuri Kim deklaroi të mërkurën se ajo po e monitoron nga afër procesin e përzgjedhjes së drejtuesit të ardhshëm të Prokurorisë së Posaçme Kundër Krimit të Organizuar dhe Korrupsionit, me qëllim që të sigurohet se “reforma në drejtësi të ecë përpara”.
Deklarata e saj erdhi pas shumë ditësh spekulimesh në media që sugjeronin se procesi po ndikohet për të zgjedhur një kryeprokuror special të dobët, i tillë që të sigurojë që korrupsioni të mos luftohet. Kryeministri Edi Rama iu përgjigj menjëherë më pas duke thënë se ai nuk ka rol në zgjedhjen e shefit të ardhshëm të SPAK, ndërsa duket se i cilësoi shqetësimet e amerikanëve si “thashetheme të katundit politik e mediatik.”
Kjo nuk është hera e parë që ambasadorja amerikane ngre shqetësimin mbi procesin thelbësor të zgjedhjes së drejtuesit të ardhshëm të SPAK, i pari që do të ketë mandat të plotë pas krijimit të këtij institucioni në vitin 2019. Në nëntor ajo deklaroi se “procesi duhet të jetë i pamanipuluar” ndërsa të mërkurën ajo vuri në dukje se procesi mund të ndikohet nga “ata që kanë interes të kufizojnë apo manipulojnë hetimet.”
Aktualisht në garë janë tre prokurorët Altin Dumani, Adnan Xholi dhe Edvin Kondili. Që nga krijimi i SPAK, dy ish-ministra kanë përfunduar në burg krahas një deputeti dhe një kryetari bashkie krahas zyrtarëve të ndryshëm të niveleve më të ulëta por korrupsioni i gjithëpërhapur dhe i gjithëditur ka ngritur pikëpyetje nëse puna e deritanishme është apo jo e mjaftueshme për të çrrënjosur korrupsionin në Shqipëri.
“Procesi përzgjedhës nuk duhet të ndikohet nga ata që kanë një interes në kufizimin apo manipulimin e hetimeve,” deklaroi ambasadorja Yuri Kim të mërkurën.
Ajo nuk shpjegoi se kush mund të ketë interes në “kufizimin apo manipulimin” e hetimeve por kryeministri Edi Rama iu përgjigj duke deklaruar se e mbështet deklaratën e saj, ndërsa vuri në dukje se shefin e ri të SPAK nuk e zgjedh ambasada amerikane.
“Jam plotësisht dakord,” deklaroi Rama. reun e SPAK s'e zgjedh as qeveria, as foltorjavulorjafallgjorja, as ambasada jo e jo,” shtoi ai.
Javën e kaluar, Ministria për Evropën dhe Punët e Jashtme deklaroi se “procesi i zëvendësimit të Ambasadores Kim ka filluar”. Ministria pretendoi se kishte marrë pyetje nga media mbi këtë çështje dhe po i përgjigjej këtyre pyetjeve, pa dhënë detaje, por duke marrë parasysh se ambasadori amerikan emërohet nga presidenti i Shteteve të Bashkuara dhe jo nga Ministria e Jashtme e Shqipërisë, disa analistë e komentuan deklaratën si një mesazh për anëtarët e Këshillit të Lartë të Prokurorisë, të cilëve supozohet se u kërkohet të zgjedhin të parapëlqyerin e qeverisë sepse ambasadorja Amerikane shpejt do të ikë.
Kreu i ri i SPAK do të ketë një mandat trevjeçar dhe pritet të marrë drejtimin në fund të dhjetorit. Përveç rolit të tij si drejtues i prokurorisë më të rëndësishme në vend, ai ka detyra ligjore specifike në hetimin e krimeve zgjedhore, ndërsa vendi pritet të ketë zgjedhje lokale në majin e ardhshëm.
