Dy negociatorët politikë të partive kryesore, Damian Gjiknuri i PS-së dhe Oerd Bylykbashi i PD-së prezantuan të mërkurën në Komisionin e Ligjeve draftin ligjor për ndryshime në Kodin Zgjedhor, duke dhënë të drejtën e votimit me postë diasporës dhe duke lënë në duart e kryetarëve të partive vendosjen e kandidatëve në pjesën e sigurt të listës.
Sipas draftit, që iu shpërnda deputetëve në momentin e fundit para mbledhjes, lista do të jetë e mbyllur në 1/3 e përbërjes së saj dhe në pjesën tjetër të listës vota do të jetë preferenciale, që do të çojë një “luftë” brenda llojit për të dalë deputetë.
Këto ndryshime u pritën me kritika dhe akuza për “pazar” nga një pjesë e anëtarëve të komisionit, nga të dy krahët e politikës.
Deputeti i opozitës, Enkelejd Alibeaj, i cili për gati 2 vite bashkë-drejtoi komisionin e posaçëm për reformën zgjedhore, i cili përfundoi pa rezultat, e cilësoi draftin “pazar politik” të arritur pa transparencë.
“Nëse fiksoni 30% të listës, mbrojtja më e madhe që i jepet Ramës”, komentoi Alibeaj duke u kërkuar kolegëve që të hapin listat në masën 100%.
Ndërsa kryetari i Partisë Republikane, Fatmir Mediu, tha se formula e listës nuk garantonte zgjedhje të lira. “Nëse partitë politike janë tribale, vënë kandidatë tribalë, dhe nëse partitë demokratike janë demokratike, kandidati më i ri ka të njëjtat të drejta siç ka politikani i vjetër”, -tha ai.
Dashnor Sula i PD-së po ashtu akuzoi se pakti ishte mbajtur i fshehur dhe se lista e mbyllur bëhej për të mbrojtur “ajkën e partisë” dhe formula nuk garantonte barazi të votës.
Socialisti Jurgis Çyrbja sfidoi kolegët e tij me pyetjen; se cili nga ata do të ishte komod që të renditej tek pjesa e pasigurt e listës.
Dy negociatorët e mbrojtën draftin si një zgjidhje ligjore për të zbatuar vendimet e Gjykatës Kushtetuese dhe nuk e quajtën një reformë zgjedhore të mirëfillte, por rregullime ligjore të ndikuara nga këto vendime.
“Nuk kemi të bëjmë me reformë zgjedhore, për shkak të mungesës së konsensusit”, tha Gjiknuri, duke shtuar se formula e listës së kandidatëve mbron kuotën gjinore dhe është afër formulimit kushtetues.
“Formula e gjetur nga ekspertët dhe partitë kryesore, se këtu nuk kanë qenë ndonjë herë dakord të gjithë, reflektojnë pjesën më të madhe të forcave politike dhe interesin publik,” theksoi ai.
Edhe Bylykbashi mbrojti formulën e listës, duke thënë se “gjysma e deputetëve përcaktohet nga zgjedhësit pa herës e pa prag”. “Kurse me herësin e mëparshëm vetëm 3 deputetë e thyen,” shtoi ai.
Por, paktin e mbrojti deputeti veteran socialist Pandeli Majko, i cili pati një përvojë personale ku nuk fitoi dot mandatin për shkak të thyerjes së herësit nga kandidatë të tjerë në zgjedhjet e 2021, për t’u futur më pas në Kuvend nga listat shumëemërore.
“Mua më çoi në shtëpi formula e mëparshme,edhe pse isha një ndër deputetët më të votuar, por nuk u qurravita”, tha ai duke kërkuar që të votohej drafti i paraqitur nga palët.
Mungesë entuziazmi për marrëveshjen u shfaq dhe nga vetë kreu i demokratëve, ish kryeministri Sali Berisha.
Gjatë fjalës së përditshme për simpatizantët e tij që mblidhen poshtë apartamentit ku po vuan masën “arrest shtëpie”, ai tha se: “Beteja jonë nuk është kurrë për një grusht mandatesh. Beteja jonë është për rikthimin e votës së lirë dhe rotacionin politik”.
Drafti ligjor pritet të kalojë për votim në seancën e fundit të Kuvendit të premten.
