Parlamenti Europian miratoi një rezolutë që e nxit Gjykatën e Hagës të rimendojë vendimin për të liruar përkohësisht të pandehurin ultranacionalist serb për krime lufte, Vojisllav Sheshel.
“Parlamenti Europian dënon me forcë yshtjen për luftë të Sheshelit, nxitjen e urrejtjes dhe inkurajimin e pretendimeve territoriale dhe përpjekjet e tij për të nxjerrë Serbinë nga rruga evropiane,” tha rezoluta e miratuar nga ligjbërësit në Strasburg të enjten.
Rezoluta i bëri thirrje gjithashtu Tribunalit Ndërkombëtar të Krimeve për ish-Jugosllavinë në Hagë, që të rishqyrtojë kërkesat lirimin e përkohshëm sipas rrethanave të reja.
Sheshel u lirua përkohësisht më herët këtë muaj për t’u kuruar nga kanceri, para se të jepej vendimi në gjyqin maratonë për krime lufte në Kroaci, Serbi dhe Bosnjë, i cili filloi mbi 11 vjet më parë.
Që nga kthimi në vendin e tij, lideri i Partisë Radikale Serbe ka organizuar një tubim nacionalist në Beograd dhe bëri një sërë deklaratash nxitëse, të cilat kanë zemëruar Kroacinë, aq sa të kërkojnë largimin e tij.
Serbia u nxit në rezolutën e parlamentit Europian, që të hetojë nëse Shesheli ka shkelur ligjin e Serbisë si dhe që të forcojë dhe zbatojë plotësisht legjislacionin për gjuhën e urrejtjes, diskriminimin dhe nxitjen për dhunë.
Gjatë debatit, ligjvënësit europianë thanë se deklaratat e fundit të Sheshelit mund të ndikojnë në marrëdhëniet rajonale dhe procesin e pajtimit pas konfliktit.
Deputeti kroat, Andrej Plenkovic, i cili inicioi rezolutën tha se, “Serbia duhet ta dënojë Sheshelin”.
“Ne ftojmë Tribunalin e Hagës që të rishqyrtojë kushtet për lirimin e parakohshëm të Sheshel, në mënyrë që të rivendosë besueshmërinë e saj”, tha Plenkovic gjatë seancës parlamentare.
Por Eduard Kukan, anëtar i komitetit të punëve të jashtme të Parlamentit Evropian dhe kryetar i Komisionit Parlamentar të Stabilizim- Asociimit BE-Serbi tha se, ndërkohë që ai e dënoi retorikën e Sheshel, liderit nacionalist nuk duhet t’i jepet më shumë vëmendje seç meriton.
“Kjo rezolutë nuk ka për qëllim t’i japë udhëzime ICTY-së. Ai është një organ i pavarur ndërkombëtar me një mandat të qartë nga Kombet e Bashkuara. Për këto arsye unë hezitoj ta mbështes këtë rezolutë”, tha Kukan.
Parlamenti kroat miratoi të mërkurën, gjithashtu një deklaratë që i kërkonte Tribunalit të Hagës të revokojë vendimin për lirim të përkohshëm të Sheshel.
“Pas kthimit të tij në Republikën e Serbisë, Vojislav Sheshel vazhdon të bëjë kërcënime, trembë dhe përhapë urrejtje etnike dhe kombëtare bazuar në intolerancë, ndërsa publikisht mbron pretendime territoriale ndaj Republikës së Kroacisë”, tha deklarata.
Ajo theksoi detyrimin e Serbisë si një kandidate e anëtarësimit në BE të “dënojë çdo përdorim të gjuhës së urrejtjes, të projektit të Serbisë së madhe dhe pretendimet për ndryshime të kufijve të njohur ndërkombëtarisht”.
Por udhëheqësi i Partisë Radikale Serbe tha se, ai ishte shumë krenar për deklaratën e miratuar nga parlamenti kroat dhe akoma më krenar për rezolutën e parlamentit europian.
“Kjo deklaratë dhe rezoluta do të thotë se kam arritur të thyej bllokadën e medias të imponuar nga qeveria e Aleksandar Vucic (kryeministri serb)”, tha Sheshel në një konferencë për shtyp të enjten, duke shtuar se strategjia e tij e provokimit për mediat kroate ka funksionuar.
Sheshel nxiti zemërim kur ai dërgoi një deklaratë për shtyp për median kroate në ditën kur kroatët përkujtonin rënien e qytetit të Vukovarit ndaj forcave serbe në vitin 1991, duke e quajtur atë “dita e çlirimit e Vukovarit”.
Por Rasim Ljajic, kreu i Këshillit Kombëtar i Serbisë për Bashkëpunim me Gjykatën Penale Ndërkombëtare për ish Jugosllavinë tha, se deklarata e parlamentit kroat ishte në funksion të fushatës së brendshme politike përpara zgjedhjeve në vend në vitin 2015.
“Rreth 90 për qind e fjalimeve të Sheshel janë kritikë ndaj anëtarëve të qeverisë serbe, kështu që unë nuk e di se nga çfarë duhet ta distancojmë veten ne, pasi ne nuk kemi lidhje me atë parti (partia radikale)”, tha Ljajic.
Presidenti kroat Ivo Josipovic është ankuar drejtpërdrejtë në Tribunalin e Hagës për lirimin e Sheshel, duke e cilësuar atë si një pengesë për drejtësinë ndërkombëtare.
Por kryetari i Gjykatës i mbështetur nga OKB, Theodor Meron ka mbrojtur lirimin e përkohshëm dhe argumentoi se politikanët lokalë duhet të jenë përgjegjës për pajtim.
“Unë kam besuar gjithmonë se politikanët, fetarë dhe udhëheqës të tjerë lokalë, brenda shoqërive të tyre duhet të jenë pikërisht ata që të përshpejtojnë procesin e pajtimit”, tha Meron në një letër drejtuar Josipovic.
